ur. 1974
Prozaik, autor scenariuszy filmowych, krytyk literacki, publicysta.
BIOGRAM
Urodzony 30 lipca 1974 w Tarnowie. Ukończył III Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza w Tarnowie, następnie studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Debiutował jako szesnastolatek opowiadaniem pt. Złota Galera, opublikowanym w 1990 na łamach miesięcznika „Fantastyka” (nr 2), z pismem, a następnie z „Nową Fantastyką” współpracował jako prozaik, autor felietonów i recenzji powieści z gatunku science-fiction i fantasy (1990–2009; tu m.in. w 2003–05 w kolumnie pt. Biblioteka Babel). Felietony i recenzje zamieszczał także w „Fenixie” (1991–93), „SFinksie” (1996–2002; tu omówienia nowości książkowych w dziale pt. Godne polecenia), w magazynie internetowym „Esensja” (2000–04; http://www.esensja.pl; tu m.in. rozmowy z Witem Szostakiem i Łukaszem Orbitowskim w cyklu S.O.D.), w miesięczniku „Science Fiction” (2001–05; tu w 2002–03 dział recenzji nieistniejących książek pt. Księgarnia alternatywna, a w 2004–05 także recenzje filmowe), w kwartalniku „Czas Fantastyki” (2004–12; tu felietony), w „Tygodniku Powszechnym” (od 2006; tu felietony i recenzje), a w 2007–09 (na zmianę z Jackiem Dehnelem) felietony na portalu internetowym Wirtualna Polska (serwis ksiazki.wp.pl). W 2012 nawiązał współpracę jako eseista z pismem „Książki. Magazyn do Czytania”. Był wielokrotnie nominowany do Nagrody Paszportu „Polityki” (2004, 2006, 2008, 2009). W 2008 otrzymał nagrodę SFinks w kategorii „Twórca Roku”. Odznaczony Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (2014). Mieszka w Krakowie.
TWÓRCZOŚĆ
- Xavras Wyżryn; Zanim noc. [Powieści]. Wyd. pt. Xavras Wyżryn. Wwa: SuperNOWA 1997, 319 s. Przedr. zob. poz. 10.
- Katedra. [Opowiadanie]. Powst. 1998–1999. Druk w: W kraju niewiernych. Wwa 2000 zob. poz. 3 s. 395–447. Wyd. osob. Il.: T. Bagiński. Kr.: WL 2003, 91, [28] s. Wyd. nast. tamże: 2008 + 1 dysk optyczny DVD, 2017.
- W kraju niewiernych. [Opowiadania]. Wwa: SuperNOWA 2000, 538 s. Wyd. nast.: tamże: 2003. Polska Fantastyka, toż 2005; wyd. 2 przejrz. Kr.: WL 2008, tamże: 2010, 2011, [T.] 1-2. 2017. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 23; 24.
- Aguerre w świcie. [Mikropowieść]. Druk w: Wizje alternatywne 3. Olsztyn: Solaria 2001 s. 250–358. Przedr. zob. poz. 14.
- Czarne oceany. [Powieść]. Wwa: SuperNowa 2001, 494 s. Wyd. nast.: wyd. 2 przejrz. Kr.: WL 2008, wyd. 3 t. 1-2 tamże 2017. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 27; 28.
- Córka łupieżcy. [Mikropowieść]. Druk w: Wizje alternatywne 4. Olsztyn: Solaria 2002 s. 463–601. Wyd. osob.: Kr.: WL 2009, 130 s. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 16.
- Extensa. [Powieść]. Kr.: WL 2002, 163 s., wyd. nast. tamże: 2010, 2016. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 6.
- Inne pieśni. [Powieść]. Kr.: WL 2003, 628 s. Wyd. nast. tamże: 2008, [T. 1-2] 2016. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 11, 12.
- Perfekcyjna niedoskonałość. Pierwsza tercja progresu. Kr.: WL 2004, 450 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 2008, wyd. 3 2016. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 8.
- Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe. [Powieść i opowiadania]. Kr.: WL 2004, 273 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 uzup. 2009, wyd. 3 2012, 2016. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 18.
- Lód. [Powieść]. Kr.: WL 2007, 1050 s., wyd. nast. [t. 1–3] tamże 2016. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 1-3.
- Kto napisał Stanisława Lema? [Opowiadanie]. Druk w: S. Lem: Doskonała próżnia. Wwa 2008 s. 203–214.
- Wroniec. [Powieść]. Il.: J. Jabłoński. Kr.: WL 2009, 245 s.
- Król Bólu. [Opowiadania]. Kr.: WL 2010, 820 s. Wyd. nast. [t. 1-3] tamże 2017. Bibl. „Newsweeka” – Fantastyczna Kolekcja Światy Równoległe, 32.
- Science fiction. [Powieść]. Druk w: Science Fiction. [Wwa]: Powergraph 2011 s. 575–788.
- Portret Nietoty. [Opowiadanie]. Druk w: Zachcianki. Dziesięć zmysłowych opowieści. Wwa: Świat Książki — Weltbild Polska 2012 s. 61–134.
- Nieskończona opowieść z Jackiem Dukajem. [Opowiadanie]. Powst. 2013. Dostępne w Internecie: https://nieskonczona-opowiesc.gadzetomania.pl/2336,nieskonczona-opowiesc-z-jackiem-dukajem-calosc-opowiadania [dostęp 29 stycznia 2019].
- Starość aksolotla. [Powieść interaktywna]. Koncepcja, opracowanie wizualne i filmowe: Fish Ladder; Platige Image. Wyd. jako dokument elektroniczny: [Pozn.:] Allegro 2015, pliki w formacie EPUB, MOBI, PDF.
Przekłady opowiadań J. Dukaja w antologiach zagranicznych: ang.: The Dedalus book of Polish fantasy. [Przeł.] W. Powaga. Sawtry; New York 1996; The European Union Prize for Literature. Twelve winning authors. [Brussels] 2009; A Polish book of monsters. Five dark tales from contemporary Poland. [Wybór i przekł.] M. Kandel. New York 2010, — azerski: Müasir Polyak nəsr antologiyası. [Oprac.] L. Kaleta. [Przeł.] F. Qiyayi. Bakı 2008, — czes.: Polská ruleta. Polskie sci-fi povidky. [Przeł.] P. Weigel. Plzeň 2003; Polská ruleta 2. [Przeł.:] P. Weigel. Plzeň 2005, — niem.: Auf der Strasse nach Oodnadatta. [Wybór:] W. Jeschke. [München] 2002, — ros.: Pol‘skaâ fentezi. Moskva 2002; Inostrannaâ literatura. Istorii prošlogo i buduščego, pol’skaâ literatura segodnâ. [Oprac.] K. Starosel‘skaâ. [Moskva] 2006; Pol’skie trupy. Moskva 2008; Formula krovi. Moskva 2011, — słowac.: Železný general. Antológia polskej fantastiky. [Przeł.:] M. Ferko, H. Králik. [Bratislava] 2006.
Przekład
- J. Conrad. Serce ciemności. Spolszczył J. Dukaj. Kr.: WL 2017, 163 s.
Praca redakcyjna
- PL + 50: historie przyszłości. [Antologia opowiadań]. Wybór i wstęp: J. Dukaj. Kr.: WL 2004, 557 s.
OPRACOWANIA (wybór)
- Ank. 2016.
- Autor o sobie: Spowiedź rówieśnika. „Nowa Fantastyka” 2012 nr 11; Świat bez książek? Nie mogę się doczekać. „Książki. Mag. do Czytania” 2015 nr 1.
- Wywiady: Arystoteles miał rację. Rozm. D. Materska. „Nowa Fantastyka” 2003 nr 4; Zaskoczyła mnie siła „Katedry”. Rozm. Ł. Maciejewski. „Dz. Pol.” 2003 nr 68; Żywa katedra. Rozm. M. Szczyrba. „Sł. Pol.” 2003 nr 81 [dot.: Katedra]; Żyjemy w złotej erze fantasy. Rozm. P. Ciemniewski. „Dekada Lit.” 2004 nr 5/6; Oczywiście, że to literatura. Rozm. Ł. Wróbel. „Nowe Książ.” 2005 nr 2; Wszczepki i żywokryst. (Kiedy temat bierze pisarza za gardło). Rozm. P. Dunin-Wąsowicz. „Lampa” 2006 nr 4, przedr. w tegoż: Rozmowy Lampowe 1993–2007. Wwa 2007; Jestem sierotą po literaturze. Rozm. J. Demiańczuk. „Dz. Polska — Europa — Świat” 2007 nr 298; Polska z drugiej strony lustra. Rozm. W. Orliński. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 301; Autor po napisaniu książki powinien się zastrzelić. Rozm. J. Winiarski. „Studium” 2007/2008 nr 5/6; Wywiad z Jackiem Dukajem. [Rozm.] J. Żerański. Powst. 2008/2009. Dostępny w Internecie: http://katedra.nast.pl/art.php5?id=4239 [prowadzony między XI 2008 a II 2009 i między V a VII 2009][dostęp 16 grudnia 2015]; Dusza z uchem przy grobie: co nam przyniesie przyszłość. Rozm.: L. Jedlicka, R. Wiśniewski. „Tyg. Powsz.” 2009 nr 1/2; Stan wojenny trzeba zrobić. Rozm. W. Orliński. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 260 dod. „Duży Format” nr 43 [dot. Wrońca]; Totalna imersja. Rozm. J. Borowczyk. „Czas Kult.” 2009 nr 6; Moc generowania sensów. „Esensja” 2010 nr 10; O Wrońcu i innych bajkach. Rozm. R. Kur. „Wyspa” 2010 nr 2; Czuję się jak kukułczy podrzutek. Rozm. W. Orliński. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 277; Wywiad z Jackiem Dukajem: o czytnikach, przyszłości książki i „Starości aksolotla”. Rozm. R. Drozd. Powst. 2015. Dostępny w Internecie: http://swiatczytnikow.pl/wywiad-z-jackiem-dukajem-o-czytnikach-przyszlosci-ksiazki-i-starosci-aksolotla/[dostęp 12 grudnia 2015]; Człowiek nie istnieje. Rozm. D. Karpiuk. „Newsweek Polska” 2017 nr 18/19; Jacek Dukaj: Nie zamierzałem zostać „autorem Josepha Conrada”. Rozm. M. Rajkowski. „Teologia Polityczna” 2017. Dostępny w Internecie: https://teologiapolityczna.pl/jacek-dukaj-nie-zamierzalem-zostac-autorem-josepha-conrada-1 [dostęp 11 lutego 2019]; Nie piszę dla czytelników. Rozm. A. Pluszka. Powst. 2017. Dostępny w Internecie: https://www.dwutygodnik.com/artykul/7508-nie-pisze-dla-czytelnikow.html [dostęp 11 lutego 2019]; Transfuzja ciemności. Jacek Dukaj o nowym przekładzie „Jądra ciemności” Josepha Conrada. Rozm.: J. Sobolewska, E. Bendyk. „Polityka” 2017 nr 46; ; Jacek Dukaj: nie ma powrotu do świata sprzed fake news. Rozm. P. Bollin. Powst. 2018. Dostępny w Internecie: https://kultura.onet.pl/ksiazki/jacek-dukaj-nie-ma-powrotu-do-swiata-sprzed-fake-news-wywiad/6c81ymg [dostęp 29 stycznia 2019]. – M. Sowiński, K. Trzeciak. [Dot. Serce ciemności]. Podcast „Tygodnika Powszechnego” 2018. Dostępny w Internecie: https://www.tygodnikpowszechny.pl/jacek-dukaj-serce-ciemnosci-153627 [dostęp 11 lutego 2019].
Powrót na górę↑
Powrót na górę↑
- P. Dunin-Wąsowicz, K. Varga: Jacek Dukaj. W: Parnas Bis. Słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 r. Wwa 1995. Wyd. nast.: wyd. 2 popraw. i rozszerz. Wwa1995; wyd. 3 i ostatnie [!] (zaktualizował P. Dunin-Wąsowicz). Wwa 1998, [wyd. 4] tamże 2005.
Powrót na górę↑
Ogólne
- T. FELIKS: Wybrane zagadnienia poetyki „Lodu” Jacka Dukaja w kontekście twórczości Fiodora Dostojewskiego. [Praca magisterska]. Stockholm 2014, 32 s. Dostępny w Internecie: https://www.slav.su.se/polopoly_fs/1.179624.1401959243!/menu/standard/file/tomasz%20feliks%20-%20praca%20magisterska.pdf [dostęp 10 lutego 2019].
- P. GORLIŃSKI-KUCIK: Między (tech)gnozą a uchronią. Proza Jacka Dukaja. [Praca doktorska] Katow. 2015, 229 s. Dostępna w Internecie: http://www.sbc.org.pl/Content/174300/doktorat3584.pdf[dostęp 10 grudnia 2015]; wyd. pt. TechGnoza, uchronia, „science fiction”. Proza Jacka Dukaja. Katow.: Wydawn. UŚl. 2017, 435 s.
- Doświadczenia Dukaja. Gdańsk; [Sopot]: Wyd. UG 2016, 110 s .[M. ROMANOWSKI: Doświadczenia Dukaja; M. DAJNOWSKI: Jacka Dukaja bajka o żelaznym wilku (i żelaznej Suce) [dot. Wrońca]; T. ZIÓŁKOWSKI: Dzieci nowego świata - obraz postczłowieka w „Linii oporu” Jacka Dukaja; K. CHOJNOWSKI: Wizerunek postaci nie-ludzkich w „Extensie” i „W kraju niewiernych”; T.P. BOCHEŃSKI: Intermedialne strategie czytania: „Serce Mroku” Jacka Dukaja, „Jądro ciemności” Josepha Conrada i Rammstein; P. OSAK, K.M. TOMALA: Historia to (nie) bajka: o możliwościach adaptacji „Wrońca” Jacka Dukaja na potrzeby szkolnej edukacji polonistycznej; Z. KALICKA-KARPOWICZ: Codzienność w przyszłości: neologizmy w „Córce łupieżcy” Jacka Dukaja a tendencje językowe w polszczyźnie; Aneks: B. BŁASZCZYŃSKI: Pierwomyśl].
Powrót na górę↑
- G. ROGACZEWSKI: Odczytywanie światów Jacka Dukaja. „Esensja” 2004 nr 1.
- J. ŚLÓSARSKA: „Katedra” i „Inne pieśni”. „Żywokryst” oraz „Morfy” i „Formy” w literackiej i filmowej kosmologii Jacka Dukaja i Tomasza Bagińskiego. W: Między słowem a obrazem. Księga Pamiątkowa dla Uczczenia Jubileuszu Profesor Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej. Kr. 2005.
- K. UNIŁOWSKI: Lord Dukaj albo fantasta wobec mainstreamu. „FA-art” 2007 nr 4.
- T. MIZERKIEWICZ: Wirtualny odbiorca wirtualny. Albo o tym, jak Jacek Dukaj wymyślił czytelników współczesnej literatury polskiej. „Czas Kult.” 2009 nr 6.
- I. PIĘTA: Dlaczego czytamy fantastykę. Rozważania o prawdzie na przykładzie prozy Jacka Dukaja. „Rocz. Hum.” 2009 z. 1.
- M. SCHRUBA: Russland als Schauplatz der polnischen Gegenwartsliteratur (Sławomir Mrożek, Janusz Głowacki, Jacek Dukaj). „Zeitschrift für Slavische Philologie” 2011 nr 2.
- PIĘTA: Funkcja obcości (inności) w kształtowaniu się tożsamości „Ja” podmiotowego w twórczości Jacka Dukaja. „Konteksty Kult.” 2012 nr 8.
- M. BŁASZKOWSKA: „Poblask migotliwy na granicy percepcji”. Polska literatura fantastyczna wobec granic Symbolicznego. W: Literatura na granicach Monografia naukowa. Kr. 2015.
- D. KORWIN-PIOTROWSKA: Dukaj: polisensoryczna funkcja ciszy. W: Sensualność w kulturze polskiej: przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności. Wwa 2013.
- P. PRZYTUŁA: Poza postmodernizm. Jacek Dukaj i spór o uniwersalia. „Pr. Literaturoznawcze” 2013 nr 1.
- J. CZURKO: Poetyka heterotopii w literaturze i sztuce współczesnej (na przykładach porównawczego ujęcia prozy Jacka Dukaja). [Praca doktorska]. Łódź 2014, 331 s. Dostępna w Internecie: http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/9407/czurko_julian_poetyka_heterotopii_doktorat.pdf?sequence=3&isAllowed=y [dostęp 30 stycznia 2019].
- PIĘTA: Bóg, człowiek, świat w prozie Jacka Dukaja. W: Motywy religijne we współczesnej fantastyce. Białystok 2014.
- M. KOBIELSKA: Eksperymentalna literatura antropologiczna: Jacek Dukaj i jego
- N. LEMANN: Miejsca (nie)PODobne: toponimia w historiach alternatywnych. W: Mikrotoponimy i makrotoponimy w komunikacji i tekst-laboratorium. W: Projekt na daleką metę. Wwa 2016. – D. KORWIN-PIOTROWSKA: Świat niemożliwy, czyli nasz: wokół prozy Jacka Dukaja. W: Filozofia w literaturze - literatura w filozofii 2. Światy możliwe. Interpretacje. Rzeszów 2016.
- J. PACYNIAK: Jenseits der Katastrophen. Narrationen des Endes bei Jacek Dukaj und Christian Kracht. „Zeitschrift für Slawistik” 2016 nr 4.literaturze = Microtoponyms and macrotoponyms in communication and literature. Łódź 2015.
- O. DAWIDOWICZ-CHYMKOWSKA: Użyteczna czy bezużyteczna?: bomba atomowa w twórczości Jacka Dukaja. „Prz. Hum.” 2017 nr 1.
- S.P. KUKULAK: Historia alternatywna w polskiej fantastyce: przypadki Jacka Dukaja i Jacka Piekary. „Nowa Dekada Lit.” 2017 nr 1/2.
- A. ŁEBKOWSKA: Co nowego w „teatrze mowy”? „Wielogłos” 2017 nr 34 [dot. także Z. Kruszyńskiego i O. Tokarczuk].
- T. MIZERKIEWICZ: Practising the history of literary studies within the studies of particular authors. „Prz. Filoz.-Lit.” 2017 nr 2 [dot. także Z. Haupta i S. Różewicza].
- M. POTENT-AMBROZIEWICZ: „Dlaczego dzieci muszą żyć między tajemnicami, strachami i potworami?": pamięć o stanie wojennym we „Wrońcu" Jacka Dukaja. „Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF, Philologiae” 2017 nr 1.
Powrót na górę↑
Xavras Wyżryn
- T.A. OLSZAŃSKI: Dukaj na manowcach. „Miesięcznik ŚKF” 1997 nr 97.
- M. ORAMUS: Zanim moc. „Nowa Fantastyka” 1997 nr 7.
- R. OSTASZEWSKI: Zbrodniczy bohater. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 121 dod. „Kultura”.
- E. KOZAK: Paradygmat kat - ofiara w powieści Jacka Dukaja „Zanim noc”. W: Paradygmat kat-ofiara w literaturze i sztuce europejskiej w latach 1989-2014. Warszawa 2015.
Powrót na górę↑
Katedra
Powrót na górę↑
W kraju niewiernych
- Ł. JONAK: Matrix i Irrehaare, czyli koniec cyberpunku. „Nowa Fantastyka” 1999 nr 12.
- Ł. JONAK: Szok poznawczy. „Nowa Fantastyka” 2000 nr 12.
- R. PAWLAK: Udane podsumowanie. „Fenix” 2000 nr 9.
- G. WIŚNIEWSKI: Taktyka spalonej ziemi. „Esensja” 2000 nr 1.
- M. ORAMUS: W krainie wiernych. „Dz. Pol.” 2001 nr 167.
- P. GORLIŃSKI-KUCIK: Podróż dwudziesta druga do krainy niewiernych. „Konteksty Kultury” 2013 nr 10 [dot. też: S. Lem: Dzienniki gwiezdne].
- J. ŚLÓSARSKA: Nazgul i Chrystus. Dystopijne lustra komunikacyjne w prozie Jacka Dukaja (na podstawie opowiadań z tomu „W kraju niewiernych”). W: Problemy utopii i antyutopii w literaturach słowiańskich i historii Słowian. Bielsko-Biała 2014.
- K. CHOJNOWSKI: Wizerunek postaci nie-ludzkich w „Extensie” i „W kraju niewiernych”. W: Doświadczenia Dukaja. Gdańsk 2016.
Powrót na górę↑
Czarne oceany
- M. ORAMUS: W ślepym zaułku. „Nowa Fantastyka” 2001 nr 12.
- W. ORLIŃSKI: Władza leży między. „Gaz. Wybor.” 2001 nr 251.
- T. LEWANDOWSKI: Lekcja fantastyki dla zaawansowanych. „Nowe Książ.” 2002 nr 2.
- D. NOWACKI. „FA-art” 2002 nr 1.
- E. REMIEZOWICZ: Wykład profesora Dukaja. „Esensja” 2002 nr 1.
- A. GĘBALA: Cyber metafizyka. O „Czarnych oceanach” Jacka Dukaja. „FA-art.” 2009 nr 1/2.
- J. CZURKO: Za horyzontem antropologii. Trans i posthumanistyczne wizje we współczesnej kulturze na przykładzie filmu „Avatar” Jamesa Camerona oraz powieści „Czarne oceany” i „Perfekcyjna niedoskonałość” Jacka Dukaja. W: Dyskursy w Kulturze. Łódź 2012.
- P. KRUSZEWSKI: Cyberprzestrzeń i atomizacja. Teoretycznoliterackie glosy na tle nowoczesnej science fiction. W: Na boku. Katow. 2016.
Powrót na górę↑
Córka łupieżcy
- P. KOFTA: Miasto miast. „Dziennik” 2009 nr 49 dod. „Kultura”.
- D. MARKIEWICZ: Archeologia według Dukaja. „Esensja” 2009 nr 4.
- M. BRZÓSTOWICZ-KLAJN: Niewidzialna obecność Obcych w „Głosie Pana” Stanisława Lema i „Córce łupieżcy” Jacka Dukaja. „Quart” 2015 nr 3/4.
- Z. KALICKA-KARPOWICZ: Codzienność w przyszłości: neologizmy w „Córce łupieżcy” Jacka Dukaja a tendencje językowe w polszczyźnie. W: Doświadczenia Dukaja. Gdańsk 2016.
Powrót na górę↑
Extensa
- M. ORAMUS: Niebo za karę. „Nowa Fantastyka” 2002 nr 24.
- Ł. PASSER: W poszukiwaniu istoty człowieczeństwa. „Nowe Książ.” 2003 nr 2.
- A. MAZURKIEWICZ: Outsiders. „Akant” 2005 nr 3.
- M. KOBIELSKA: Trzy poziomy pamięci kulturowej? W: Tradycja współcześnie — repetycja czy innowacja? Kr. 2012.
- B. NOWICKA: Przeczytaj to jeszcze raz: Dryf. „Esensja” 2017 nr 7.
Powrót na górę↑
Inne pieśni
- M. CZUBAJ: Moc czarnoksiężnika. „Polityka” 2003 nr 47.
- W. ORLIŃSKI: Wytrawny Dukaj. „Gaz. Wybor.” 2003 nr 240.
- E. REMIEZOWICZ: Odkrywanie nowego świata. „Esensja” 2003 nr 8.
- A. KLĘCZAR: W formie niesamowitej. „Dekada Lit.” 2004 nr 5/6.
- R. OSTASZEWSKI: Dukaj. Lemobójca. „Opcje” 2004 nr 1/2.
- R. SZYMA: Z podszeptu Stagiryty. „FA-art” 2004 nr 2.
- B. TOKARZ: Świadomość formy w powieści Jacka Dukaja „Inne pieśni”. „Zag. Rodz. Lit.” 2014 z. 2.
- K. CHOJNOWSKI: Wizerunek postaci nie-ludzkich w „Extensie” i „W kraju niewiernych”. W: Doświadczenia Dukaja. Gdańsk 2016.
Powrót na górę↑
Perfekcyjna niedoskonałość
- P. DUNIN-WĄSOWICZ: Perfekcyjny krok wstecz. „Przekrój” 2004 nr 49.
- K.T. LEWANDOWSKI: Bolesne poszerzanie horyzontów. „Lampa” 2004 nr 11.
- M. OLSZEWSKI: W saku przyszłości. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 282.
- G. ROGACZEWSKI: Rezonans morfy i formy. „Esensja” 2004 nr 8.
- M. ORAMUS: Świat za tysiąc lat. „Dz. Pol.” 2005 nr 64.
- M. PĄKCIŃSKI: Światy Jacka Dukaja. „Nowe Książ.” 2005 nr 2.
- D. MARKIEWICZ: Zachwyt nie wychodzi z rozumienia. „Esensja” 2009 nr 1.
- J. CZURKO: Za horyzontem antropologii. Trans i posthumanistyczne wizje we współczesnej kulturze na przykładzie filmu „Avatar” Jamesa Camerona oraz powieści „Czarne oceany” i „Perfekcyjna niedoskonałość” Jacka Dukaja. W: Dyskursy w Kulturze. Łódź 2012.
- M. SOWIŃSKI: Obcość, monumentalność, polityczność. Strategie wywoływania wrażenia w najnowszej prozie polskiej. „Czas Kult.” 2013 nr 6 [dot. też: W. Myśliwski: Ostatnie rozdanie, Sz. Twardoch: Morfina].
- B. ATŁAS-LEŚNIEWICZ: Przez maszynę do Boga. Transhumanistyczne koncepcje w „Perfekcyjnej niedoskonałości” Jacka Dukaja. „Czytanie Literatury” 2015 nr 4.
- J. LIGMANOWSKA: W stronę nieśmiertelności: człowiek transcendujący w „Fiasku" Stanisława Lema i „Perfekcyjnej niedoskonałości" Jacka Dukaja. „Wiek XIX” 2015.
- B. NOWICKA: Nanomagia i chłopięce marzenia. „Esensja” 2016 nr 1.
Powrót na górę↑
Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe
- D. MARKIEWICZ: Ku chwale ojczyzny! „Esensja” 2009 nr 10.
Powrót na górę↑
Lód
- P. DUNIN-WĄSOWICZ: Lód, jak brylant. „Tyg. Powsz.” 2007 nr 50.
- P. KOFTA: Spojrzenie Pierre’a Menarda. „Dz. Polska — Europa — Świat” 2007 nr 286.
- W. ORLIŃSKI: Czy Polska jest konieczna? „Gaz. Wybor.” 2007 nr 283.
- A. BAŁDYGA: Jeśli na końcu jest zero absolutne. „Dekada Lit.” 2008 nr 5/6.
- W. BROWARNY: Historia bez gorsetu. „Odra” 2008 nr 4.
- M. FOERESTER: Dorabianie gęby Dukajowi. „Esensja” 2008 nr 5.
- P. MATUSZEK: Ontologiczna Syberiada. „Nowa Fantastyka” 2008 nr 2.
- M. PABISEK: Posąg i jego syn. „FA-art” 2008 nr 1.
- A. PIECH-KLIKOWICZ: Prawda Zimy i niepewność Lata. „Nowe Książ.” 2008 nr 4.
- W. HAMERSKI: SF: struktura lodu. „Czas Kult.” 2009 nr 6.
- M. MROWIEC: Juliusz Słowacki i Jacek Dukaj — lodowaty dialog między tekstami. „Postscriptum Polonist.” 2009 nr 2.
- J. CIERPISZ: „Ten lód — to prawda ziszczona, materja sprowadzona poniżej zera Kelvina”. Wybrane idee religijne w powieści Jacka Dukaja „Lód”. „Ex Nihilo” 2012 nr 2.
- N. LEMANN: PODobni — niePODobni. „Muza dalekich podróży” Teodora Parnickiego i „Lód” Jacka Dukaja jako przykład dwóch sposobów alternatywizacji historii. „Porównania” 2012 nr 10.
- M. BŁASZKOWSKA: Teatr lata w Mieście Lodu i gigantyczny księżycowy kompostownik: obrazy ogrodów w „Lodzie" Jacka Dukaja i „Klubie Księżycowego Ogrodnictwa" Molly Brown. „Miasto. Tożsamość. Wspólnota” 2013 nr 19.
- P. GORLIŃSKI-KUCIK: Jak zrobiony jest „Lód” Jacka Dukaja. „FA-art” 2013 nr 4.
- KAŹMIERCZAK: Translating sensitive texts in the light of Cultural Turns: Jacek Dukaj’s „Lód”. W: Translation im Spannungsfeld der cultural turns. Frankfurt am Main 2013.
- K. WĄTROBA: „Ponieważ język": „Lód” Jacka Dukaja i problem niewyrażalności. W: Wyobraźnia, pamięć, tożsamość. Studia, szkice, interpretacje. Tarnów 2014.
- M. BŁASZKOWSKA: O wyborze między „nie istnieję" a „nie istnieje się" i o „drodze do ciał wskrzeszania": powrót do początku i próby zmienienia świata w „Lodzie" Jacka Dukaja. W: Początek. Kr. 2015.
- P. GORLIŃSKI-KUCIK: Pamięć przeszłości versus Historia: o „Lodzie" Jacka Dukaja. „Tematy i Konteksty” 2015 nr 5.
- A. NIEZNAJ: Przeczytaj to jeszcze raz: My nie marzniemy. „Esensja” 2017 nr 9.
- E. WASILEWSKA: Złożone nazwy barw w tekście powieści „Lód" Jacka Dukaja. „Poradnik Jęz.” 2017 z. 1.
Powrót na górę↑
Wroniec
- M. MAŁKOWSKA: Mroczna bajka z naiwną fabułą. „Rzeczpospolita” 2009 nr 290.
- D. NOWACKI: Baśń o stanie wojennym. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 258.
- M. PABISEK: Enesy-floresy i inne procesy. „FA-art” 2009 nr 3.
- M. CIELECKI: W szponach wrońca. „W Drodze” 2010 nr 8.
- E. DYDA: Kruki, wrony, enesy i bubeki… „Fraza” 2010 nr 2.
- J. HERNIK-SPALIŃSKA: Nowa baśń. „Dialog” 2010 nr 3 [dot. powieści Wroniec J. Dukaja i dramatów M. Walczaka Ostatni tatuś i M. Fertacz Białe baloniki].
- K. KNAPIK-GAWIN: Tańczący z mitami. „Arterie”, Łódź 2010 nr 1.
- K. KOSIŃSKI: Mała apokalipsa (nie tylko) dla dzieci. „Więź” 2010 nr 4.
- M. MACHNIO: Wroniec, czyli bajkowy koszmar. „Myśl.pl” 2010 nr 17.
- A. PIECH-KLIKOWICZ: Między Tajemnicami, Strachami i Potworami. „Nowe Książ.” 2010 nr 3.
- P. STERCZEWSKI: Jak się robi stan wojenny: wokół „Wrońca”. „Res Publica Nowa” 2010 nr 11/12.
- K. WĄGROWSKI: Z Pozycjonistami na Bubeków i Członków. „Esensja” 2010 nr 10.
- Zob. też Wywiady.
- T. BUREK: „Wroniec” albo o potwornej wronie, która bohaterów przeraziła wielce. „Arcana” 2011 nr 1.
- M. KOBIELSKA: „Dlaczego dzieci muszą żyć między tajemnicami, strachami i potworami?": pamięć o stanie wojennym we „Wrońcu" Jacka Dukaja. W: Trauma, pamięć, wyobraźnia. Kr. 2011.
- TAŻ: Pamięć kulturowa jako konstrukcja: adaptacje i przetworzenia „Wrońca" Jacka Dukaja. W: Opowiedzieć PRL. Wwa 2011.
- TAŻ: „Stan wojenny trzeba zrobić". (Jacek Dukaj): literatura jako przestrzeń polityki pamięci. W: Kultura po przejściach, osoby z przeszłością: polski dyskurs postzależnościowy - konteksty i perspektywy badawcze. Kr. 2011.
- A. RATAJ: Dorównać Dukajowi. „Teatr” 2011 nr 6 [rec. z wyst. „Wrońca”: Wwa, T. Kamienica, Wr., T. Lalek].
- P. ZAŃKO: Bajka niedokończona. „Wroniec” Jacka Dukaja. „Ex Nihilo” 2011 nr 1.
- M. BŁASZKOWSKA: „Nic innego się za nimi nie kryje, tylko rzeczy”. Rola słowa we „Wrońcu” Jacka Dukaja. „Maska” 2014 nr 23. M. DAJNOWSKI: Jacka Dukaja bajka o żelaznym wilku (i żelaznej Suce); P. OSAK, K.M. TOMALA: Historia to (nie) bajka: o możliwościach adaptacji „Wrońca” Jacka Dukaja na potrzeby szkolnej edukacji polonistycznej. W: Doświadczenia Dukaja. Gdańsk 2016.
- J. LACHOWICZ, T. LINKNER: Pamięć dziecka o stanie wojennym we „Wrońcu” Jacka Dukaja. W: Nauki humanistyczne i społeczne. Cz. 2. Pozn. 2017.
- M. RUSEK: W poszukiwaniu baśni o współczesności: „Wroniec" Jacka Dukaja i „Jak zostałam wiedźmą" Doroty Masłowskiej. W: (Przed)szkolne spotkania z lekturą. Katow. 2015.
- M. BEDNAREK: Jaś i Małgosia w XXI wieku. O trawestacjach uwspółcześniających baśni w najnowszej literaturze polskiej. „Lit. Lud.” 2018 nr 6 [dot. także L.K. Talki i M. Sieniewicza].
Powrót na górę↑
Król bólu
- D. MARKIEWICZ: Człowiek przekraczający. „Esensja” 2010 nr 10.
- M. CETNAROWSKI: Prawda tkwi w oku Proteusza. „Fantasy&Science Fiction” 2011 nr 1 — T. EWERTOWSKI: Technologia jako źródło cierpień? „Czas Kult.” 2011 nr 4.
- W. ORLIŃSKI: Projektant sensów. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 7.
- T. ROWIŃSKI: O bólu czytania. „Wyspa” 2011 nr 2.
- D. BRZOSTEK: Bez lęku (przed wpływem?). Na marginesie „Oka potwora” Jacka Dukaja. „Acta Univ. Wratisl. Lit. i Kult. Popularna” 2014 t. 20.
- E. KOZAK: Kryzys sensu życia. Refleksja nad powieścią Jacka Dukaja „Linia oporu". W: Człowiek wobec sytuacji kryzysowych w literaturze, sztuce i kulturze. Siedlce 2014.
- T. ZIÓŁKOWSKI: Dzieci nowego świata - obraz postczłowieka w „Linii oporu” Jacka Dukaja; T.P. BOCHEŃSKI: Intermedialne strategie czytania: „Serce Mroku” Jacka Dukaja, „Jądro ciemności” Josepha Conrada i Rammstein. W: Doświadczenia Dukaja. Gdańsk 2016.
Powrót na górę↑
Science fiction
Powrót na górę↑
Starość aksolotla
- G. JANKOWICZ: Smutek robotów. „Tyg. Powsz.” 2015 nr 13.
- J. LECH: Wieczność porasta rdzą. „Esensja” 2015 nr 6.
- M. MARTYNIUK: Starość aksolotla. Człowiek 2.0. Powst. 2015. Dostępny w Internecie: http://ksiazki.polter.pl/Starosc-aksolotla-c28081 [dostęp 10 grudnia 2015].
- W. ORLIŃSKI: Tak kończy się świat. Errorem. „Gaz. Wybor.” 2015 nr 57.
- M. ZWIERZCHOWSKI: Mecha-książka. „Polityka” 2015 nr 11.
- W. KALISZUK: Postapokalipsa i teraźniejszość: „Starość aksolotla" Jacka Dukaja. „Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF, Philologiae” 2016 z. 2.
- K. M. MAJ: „Starość aksolotla" Jacka Dukaja: między multimodalnością a transmedialnością. „Ruch Lit.” 2017 z. 1.
- Zob. też Wywiady.
Powrót na górę↑
J. Conrad: Serce ciemności
- J. BOŻEK: Ekstrakt z Conrada, czyli Dukaj tłumaczy „Jądro ciemności”. Powst. 2017. Dostępny w Internecie: http://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/ekstrakt-z-conrada-czyli-dukaj-tlumaczy-jadro-ciemnosci/ ] [dostęp 29 stycznia 2019].
- W. ORLIŃSKI: Co ma wspólnego Steve Jobs z „Jądrem ciemności”. „Gaz. Wybor.” 2017 nr 280.
- J. SOBOLEWSKA: Gdzie ta groza? „Polityka” 2017 nr 46.- W. ORLIŃSKI: Jacek Dukaj spolszczył na nowo arcydzieło Conrada. Co ma Steve Jobs do „Jądra ciemności”. „Gaz. Wybor.” 2017, dod. spec.
- Zob. też Wywiady.
Powrót na górę↑
Maria Kotowska-Kachel