Z Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
(TWÓRCZOŚĆ)
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''LEOCIAK Jacek'''
+
<div id="shortDescription">
 +
<p>ur. 1957</p>
 +
<p>Historyk literatury.</p>
 +
</div id='shortDescription'>
  
'''ur. 1957'''
+
<div class='all'>
 +
<div class='biogram'>
 +
==BIOGRAM==
 +
<p>Urodzony 2 czerwca 1957 w Warszawie; syn Wacława Leociaka i Wandy z domu Herbert, urzędników. Uczęszczał do XLV Liceum Ogólnokształcącego im. R. Traugutta w Warszawie. Następnie w 1976–81 studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Po ukończeniu studiów pracował jako asystent w Zakładzie Metodyki Literatury i Teorii Lektury, następnie w Pracowni Słownika Języka Cypriana Norwida UW (do 1997). Początkowo zainteresowania badawcze ogniskował wokół twórczości Cypriana Norwida; następnie skupił się na analizie różnych sposobów zapisu oraz różnych form reprezentacji doświadczeń granicznych (szczególnie doświadczenia Holocaustu) oraz historii getta warszawskiego. Pierwszy artykuł, będący fragmentem pracy magisterskiej, pt. ''Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. (Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego) ''opublikował w „Pamiętniku Literackim” w 1982 (z. 3/4). Od 1985 regularnie publikował recenzje w „Nowych Książkach” (do 2013), później także okazjonalnie w „Gazecie Wyborczej” (1991, 1993, 1994, 2001, 2011–12), „Tygodniku Powszechnym” (1991, 1993, 1995, 2011, 2013, 2015–16). Artykuły naukowe, szkice i recenzje książkowe publikował ponadto w „Res Publice Nowej” (1992, 1999–2001), „Pamiętniku Literackim” (1995), „Tekstach Drugich” (1996, 1999), „Midraszu” (1997–99) i „Rzeczpospolitej” (1998, 2000–01). W 1993 był redaktorem naczelnym nowo powstałego pisma „Polska-Izrael”. W 1996 obronił doktorat pt. ''Tekst wobec zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego)'' (promotor prof. Michał Głowiński). Od tegoż roku prowadził na UW konwersatorium, a potem seminarium magisterskie na temat doświadczenia Holocaustu. W 1997 został zatrudniony w Pracowni Poetyki Teoretycznej i Języka Literackiego (od 2008 Pracownia Poetyki Teoretycznej, od 2016 Pracownia Poetyki Teoretycznej i Semiotyki Kultury) Instytutu Badań Literackich (IBL) PAN. W 1998–2006 kierował studiami podyplomowymi przy IBL PAN, na których prowadził seminarium ''Doświadczenie Zagłady'' oraz konwersatoria: ''Poetyka makabry'' i ''Fotografia jako tekst kultury''. W 1998 został członkiem SPP. Od 1999 był członkiem Rady Naukowej IBL PAN; w 2011–14 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. W 2003 był współzałożycielem Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytutcie Filozofii i Socjologii PAN; w 2005 wszedł w skład redakcji wydawanego przez Centrum rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”; dwa lata później objął prezesurę nowo powstałego Stowarzyszenia Centrum Badań nad Zagładą Żydów. W 2004 został kierownikiem Zespołu Badań nad Literaturą Zagłady w IBL PAN. Wielokrotnie wyjeżdżał na stypendia i kwerendy zagraniczne, m.in. w Izraelu odwiedzał Instytut Yad Vashem, uniwersytety w Hajfie (tu wygłaszał cykle wykładów o literaturze Holokaustu i getcie warszawskim w 2004, 2005, 2006, 2009), Jerozolimie, Tel Awiwie, Beer Szewie; w Wielkiej Brytanii korzystał ze zbiorów British Academy, British Library i Imperial War Museum Archives; w Stanach Zjednoczonych przebywał w 2008 na dwumiesięcznym stypendium w The University of Southern California Shoah Foundation Institute for Visual History and Education w Los Angeles. Od 2006 należał do międzynarodowego zespołu ekspertów opracowujących koncepcję wystawy stałej w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, wraz z prof. Barbarą Engelking współtworzył tamtejszą Galerię Zagłada (1939–1945), a w 2015 został członkiem Kolegium Historyków przy tym muzeum. W 2007 został członkiem Polskiego PEN Clubu. Od 2008 zasiadał w Radzie Programowej Domu Spotkań z Historią w Warszawie. W 2011 habilitował się w IBL PAN na podstawie rozprawy ''Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji''. W tymże roku otrzymał awans na stanowisko profesora nadzwyczajnego IBL PAN, a dwa lata później uzyskał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych. W kadencji 2012–16 był także członkiem Rady Naukowej Instytutu Kultury Polskiej UW, a w 2015-2019 członkiem Komitetu Nauk o Literaturze PAN. W 2018, w dniu 75. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim otrzymał Nagrodę m. st. Warszawy. W 2019 został wyróżniony Nagrodą im. K. Wyki  przyznawaną za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Medalem „Zasłużony dla Tolerancji” za rok 2011, przyznawanym przez Ekumeniczną Fundację Tolerancja, odznaczeniem „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2015).</p>
 +
<p>W 1984 ożenił się z Marzanną Rymszą, nauczycielką, dyrektorem szkół Przymierza Rodzin; ma dwoje dzieci, Magdalenę (ur. 1987) i Szymona (ur. 1993). Mieszka w Konstancinie.</p>
 +
</div> <!-- biogram -->
  
Historyk literatury.
+
<span id='tworczosc'></span><div id='primary'>
  
Urodzony 2 czerwca 1957 w Warszawie; syn Wacława Leociaka i Wandy z domu Herbert, urzędników. Uczęszczał do XLV Liceum Ogólnokształcącego im. R. Traugutta w Warszawie. Następnie w 1976–81 studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Po ukończeniu studiów pracował jako asystent w Zakładzie Metodyki Literatury i Teorii Lektury, następnie w Pracowni Słownika Języka Cypriana Norwida UW (do 1997). Początkowo zainteresowania badawcze ogniskował wokół twórczości Cypriana Norwida; następnie skupił się na analizie różnych sposobów zapisu oraz różnych form reprezentacji doświadczeń granicznych (szczególnie doświadczenia Holocaustu) oraz historii getta warszawskiego. Pierwszy artykuł, będący fragmentem pracy magisterskiej, pt. ''Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. (Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego) ''opublikował w „Pamiętniku Literackim” w 1982 (z. 3/4). Od 1985 regularnie publikował recenzje w „Nowych Książkach” (do 2013), później także okazjonalnie w „Gazecie Wyborczej” (1991, 1993, 1994, 2001, 2011–12), „Tygodniku Powszechnym” (1991, 1993, 1995, 2011, 2013, 2015–16). Artykuły naukowe, szkice i recenzje książkowe publikował ponadto w „Res Publice Nowej” (1992, 1999–2001), „Pamiętniku Literackim” (1995), „Tekstach Drugich” (1996, 1999), „Midraszu” (1997–99) i „Rzeczpospolitej” (1998, 2000–01). W 1993 był redaktorem naczelnym nowo powstałego pisma „Polska-Izrael”. W 1996 obronił doktorat pt. ''Tekst wobec zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego)'' (promotor prof. Michał Głowiński). Od tegoż roku prowadził na UW konwersatorium, a potem seminarium magisterskie na temat doświadczenia Holocaustu. W 1997 został zatrudniony w Pracowni Poetyki Teoretycznej i Języka Literackiego (od 2008 Pracownia Poetyki Teoretycznej) Instytutu Badań Literackich (IBL) PAN. W 1998–2006 kierował studiami podyplomowymi przy IBL PAN, na których prowadził seminarium ''Doświadczenie Zagłady'' oraz konwersatoria: ''Poetyka makabry'' i ''Fotografia jako tekst kultury''. W 1998 został członkiem SPP. Od 1999 był członkiem Rady Naukowej IBL PAN; w 2011–14 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. W 2003 był współzałożycielem Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytutcie Filozofii i Socjologii PAN; w 2005 wszedł w skład redakcji wydawanego przez Centrum rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”; dwa lata później objął prezesurę nowo powstałego Stowarzyszenia Centrum Badań nad Zagładą Żydów. W 2004 został kierownikiem Zespołu Badań nad Literaturą Zagłady w IBL PAN. Wielokrotnie wyjeżdżał na stypendia i kwerendy zagraniczne, <nowiki>m.in</nowiki>. w Izraelu odwiedzał Instytut Yad Vashem, uniwersytety w Hajfie (tu wygłaszał cykle wykładów o literaturze Holokaustu i getcie warszawskim w 2004, 2005, 2006, 2009), Jerozolimie, Tel Awiwie, Beer Szewie; w Wielkiej Brytanii korzystał ze zbiorów British Academy, British Library i Imperial War Museum Archives; w Stanach Zjednoczonych przebywał w 2008 na dwumiesięcznym stypendium w The University of Southern California Shoah Foundation Institute for Visual History and Education w Los Angeles. Od 2006 należał do międzynarodowego zespołu ekspertów opracowujących koncepcję wystawy stałej w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie, wraz z prof. Barbarą Engelking współtworzył tamtejszą Galerię Zagłada (1939–1945), a w 2015 został członkiem Kolegium Historyków przy tym muzeum. W 2007 został członkiem Polskiego PEN Clubu. Od 2008 zasiadał w Radzie Programowej Domu Spotkań z Historią w Warszawie. W 2011 habilitował się w IBL PAN na podstawie rozprawy ''Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji''. W tymże roku otrzymał awans na stanowisko profesora nadzwyczajnego IBL PAN, a dwa lata później uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych. W kadencji 2012–16 był także członkiem Rady Naukowej Instytutu Kultury Polskiej UW. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Medalem „Zasłużony dla Tolerancji” za rok 2011, przyznawanym przez Ekumeniczną Fundację Tolerancja, odznaczeniem „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2015).
+
==TWÓRCZOŚĆ==
 +
<ol>
  
W 1984 ożenił się z Marzanną Rymszą, nauczycielką, dyrektorem szkół Przymierza Rodzin; ma dwoje dzieci, Magdalenę (ur. 1987) i Szymona (ur. 1993). Mieszka w Konstancinie.
+
<li> [[#Tekst wobec zagłady|Tekst wobec zagłady]]. (O relacjach z getta warszawskiego). Wr.: Leopoldinum 1997, 354 s. Fundacja Na rzecz Nauki Pol. ''Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Pol. Ser. Hum. ''Wyd. 2 Tor.: Wydawn. Nauk. UMK 2016. ''Res Humanae''.</li>
 +
<p class='comment'>Rozprawa doktorska. – II nagroda w Konkursie im. K. Szaniawskiego na najlepszą pracę doktorską z dziedziny literaturoznawstwa w roku 1999 przyznawana przez Towarzystwo Popierania i Krzewienia Nauk.</p>
 +
<p class='comment'>Przekł.: ang.: Text in the face of destruction. Accounts from the Warsaw ghetto reconsidered. [Przeł.] E. Harris. Wwa 2004, — franc. podrozdziału Okno: La fenêtre dans le ghetto. [Przeł.] J. Burko. W: Juifs et Polonais 1939–2008. Paris 2009 s. 207–218.</p>
 +
<li> [[#Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście|Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście]]. [Współaut.:] B. Engelking. Wwa: IFiS PAN 2001, 824 s. Wyd. 2. zmien., popraw. i rozszerz. Wwa: Stow. Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2013, 907 s.</li>
 +
<p class='comment'>Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Stow. Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2011, pliki w formacie MOBI, EPUB.</p>
 +
<p class='comment'>W wyd. 2 dodano: Mapy. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński.</p>
 +
<p class='comment'>Nagroda Porozumienia Wydawców Książki Hist. KLIO w 2001, Nagroda „Nowych Książek” w 2002, Nagroda Stow. Autorów ZAIKS w 2003, Nagroda im. J. Giedroycia w 2003, nominacja do finału National Jewish Book Award w 2010, nagrody ufundowanej przez Jewish Book Council.</p>
 +
<p class='comment'>Tu autorstwa J. Leociaka: Żydzi w Warszawie do 1939 r., s. 21–43; Przebieg i zmiany granic getta warszawskiego, s. 69–113; Komunikacja w getcie, s. 114–139; Służba zdrowia, s. 234–288; Opieka społeczna, s. 289–324; Życie religijne, s. 609–623; Epilog: Miejsce-po-getcie, s. 758–766.</p>
 +
<p class='comment'>Przekł.: ang.: The Warsaw ghetto. A guide to the perished city. [Przeł.] E. Harris. New Haven; London 2007, wyd. nast. tamże 2009.</p>
 +
<li> [[#Doświadczenia graniczne|Doświadczenia graniczne]]. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji. Wwa: Wydawn. IBL PAN; Akad. Hum. 2009, 399 s. Wyd. 2 poprawione tamże 2018.</li>
 +
<p class='comment'>Rozprawa habilitacyjna. – Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia 2010, nominacja do Nagrody im. J. Giedroycia w 2010.</p>
 +
<p class='comment'>Zawartość: Cz. I: 1. Topografia i egzystencja: Romantyczna heroizacja; Ironiczny krytycyzm; Miasto podzielone; Metafory getta; Aryjskim tramwajem przez warszawskie getto, — 2. Bombardowanie: Bombardowanie a „morale ludności cywilnej”; Doświadczenie bombardowania; (Re)konstrukcje pamięci. – Cz. II: 3. Spojrzenia: Twarze ''in extremis''; Przed wymarszem na front; Uszkodzone fotografie (z)Zagłady; Dzieci Holokaustu: awers i rewers; Pożegnanie, — 4. Spotkania z trupem: Sekcja zwłok; Między groteską a wzniosłością; Antygona Współczesna; Wyjście z grobu. – Epilog.</p>
 +
<li> [[#Ratowanie|Ratowanie]]. Opowieści Polaków i Żydów. Kr.: WL 2010, 313 s.</li>
 +
<p class='comment'>Nominacja do Nagrody im. B. Pawlak w 2010, nominacja do 3. edycji konkursu Książka Hist. Roku w 2010, nominacja do 3. edycji Nagrody Hist. im. K. Moczarskiego w 2011.</p>
 +
<li> Spojrzenia na warszawskie getto. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński. Wwa: Dom Spotkań z Historią 2011, 6 zeszytów + mapy. Por. poz. 6.</li>
 +
<p class='comment'>Autorski przewodnik, zawierający także antologię tekstów. – Nominacja do Nagrody Lit. m.st. Wwy w 2011 w kategorii Edycja warszawska.</p>
 +
<p class='comment'>Zawartość: 1. Krochmalna; 2. Leszno; 3. Karmelicka; 4. Nowolipie; 5. Miła; 6. Stawki.</p>
 +
<li> [[#Biografie ulic|Biografie ulic]]. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę. Wwa: Dom Spotkań z Historią 2018, 700 s. Por. poz. 5. </li>
 +
<p class='comment'>Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czytają: M. Sieczkowski oraz J. Leociak i M. Bieńczyk. Wwa: Dom Spotkań z Historią 2018, 2 płyty CD.</p>
 +
<p class='comment'>Autorski przewodnik, zawierający także antologię tekstów.</p>
 +
<p class='comment'>Zawartość: Sienna; Krochmalna; Chłodna; Leszno; Nalewki; Nowolipie; Nowolipki; Karmelicka; Smocza; Miła; Niska; Stawki.</p>
 +
<li> [[#Młyny boże|Młyny boże]]. Zapiski o Kościele i Zagładzie. Wołowiec: Czarne 2018, 200 s.</li>
 +
<p class='comment'>Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Czarne 2018, plik w formatach EBUP, MOBI.</p>
  
TWÓRCZOŚĆ
+
<p class='block'>Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego. „Pam. Lit.” 1982 z. 3/4 s. 213–236. – Od aktów mowy do aktów moralnych (Nad pierwszą strofą „Ruszaj z Bogiem” C. Norwida). W: Studia nad językiem Cypriana Norwida. Wwa 1990 s. 37–61. – „Vade-mecum”, czyli wędrówka przez świat „mylnego zamętu”. W: Język Cypriana Norwida. Wwa 1990 s. 105–124. – Norwidowska etyka mowy (prolegomena). W: Język a kultura. T. 2. Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne. Wr. 1991 s. 153–161. – Antroponimia biblijna w twórczości Cypriana Kamila Norwida. (Wokół postaci Mojżesza). [Współaut.:] E. Tylżyńska. W: Biblia a kultura Europy. [T. 2]. Łódź 1992 s. 251–260. – „Strzaskana całość” — Norwid o Żydach. „Teksty Drugie” 1992 nr 5 s. 26–46, przedr. w: „Całość” w twórczości Norwida. Wwa 1992 s. 123–147. – O obecności „sacrum” w literaturze dokumentu osobistego okupowanej Warszawy. „Łódz. Stud. Teol.” 1994 s. 107–119. – Tekst poetycki wobec aksjologicznych strategii interpretatorów. Na przykładzie „Paschy” Cypriana Norwida. W: Interpretacje aksjologiczne. Lubl. 1997 s. 39–54. – Sztuka czytania gazety. Legalna prasa okupacyjna: Landau i Jakub. „Teksty Drugie” 1998 nr 3 s. 173–198 [w świetle świadectw L. Landaua oraz anonim. pamiętnika Jakuba]. – Zapis przestrzeni getta warszawskiego w literaturze dokumentu osobistego czasów okupacji. W: Tekst. Problemy teoretyczne. Lubl. 1998 s. 153–167. – Figura zagłady. (Wokół „Śmierci” Józefa Czechowicza). „Rocz. Hum.” 2000 z. 1 s. 69–80, przedr. W: Czytanie Czechowicza. Lublin 2003. – In the shadows of annihilation. Literary witness to the Holocaust. W: Polish literature in the twentieth century. Kr. 2000. – „Zraniona pamięć”. Rocznice powstania w getcie warszawskim w prasie polskiej 1944–1989. W: Literatura polska wobec Zagłady. Wwa 2000 s. 29–49. – Życie codzienne w getcie warszawskim. Głód, choroby, śmierć. W: Żydzi Warszawy. Wwa 2000 s. 211–220. – Polscy Żydzi — strategie autobiograficzne. „Kwart. Hist. Żydów” 2001 nr 4 s. 607–621. – From Żydowska Street to Umschlagplatz. W: J. Jagielski: Jewish sites in Warsaw. Wwa 2002 s. 5–21. – Literatura dokumentu osobistego jako źródło do badań nad zagładą Żydów. Rekonesans metodologiczny. „Zagłada Żydów” 2005 nr 1 s. 13–31, przekł. ang.: Literature of the personal document as a source in Holocaust research. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2008 nr 1 s. 31–52. – The memory saved and preserved in texts (in a perspective of the experience of Holocaust). W: Pamât i tekst = Memory and Text. Sofiâ 2005 s. 152–164. – Holokaust — liczenie ofiar (''casus'' samobójstwo). W: Zagłada Żydów. Lubl. 2006 s. 91–119. – Les dilemmes moraux de la collaboration des Conseils juifs avec les autorités allemandes dans les ghettos de l’Europe occupée. La spécificité des Conseils juifs dans le cadre de la collaboration avec les Allemands durant la Seconde Guerre mondiale. [Przeł.] A. Kichelewski. „Revue d’histoire de la Shoah”, Paryż 2006 nr 185 s. 379–395. – Mówić czy milczeć? O (nie)wyrażalności doświadczenia Holokaustu i (nie)możności jego zapisu. W: Literatura i wiedza. Wwa 2006 s. 371–386. – Wizerunek Polaków w zapisach Żydów z dystryktu warszawskiego. W: Prowincja noc. Wwa 2007 s. 373–441, przekł. ang.: The image of Poles in the writings of Jews from the Warsaw district. [Przeł.] K. Gucio. „Holocaust” 2013 s. 172–222. – Chance and necessity. Some remarks on interpretation of photography. W: Slova i obrazy. Sofiâ 2008 s. 291–304. – Instrumentalizacja Zagłady w dyskursie marcowym. „Kwart. Hist. Żydów” 2008 nr 4 s. 447–458, przekł. niem.: Die Instrumentalisierung des Holocaust während des Märzdiskurses. [Przeł.] A. Jurewicz W: Der Holocaust in der polnischen Erinnerungskultur. Frankfurt am Main 2012 s. 175–191. – Jeśli zdążę, napiszę apologię wszy. O insektach w tekstach Korczaka. „Res Publica Nowa” 2008 nr [1/2] s. 84–92, przedr. w: Człowiek, słowo, świat. Wwa 2010 s. 198–207. – Liczba ofiar jako metafora w dyskursie publicznym o Zagładzie. „Stud. Litteraria Polono-Slavica” 2008 [t.] 8 s. 277–293; przedr.. w: Polska 1939–1945. Wwa 2009 s. 51–61. – Nie chcę ludziom na śmiech się pokazać, że Żydów u siebie chowałem… Sprawa Zdzisława i Haliny Krzyczkowskich. „Zagłada Żydów” 2008 nr 4 s. 324–366, przekł. ang.: „I don’t want people laughing at me for hiding Jews at my place…”. The Case of Zdzisław and Halina Krzyczkowski. [Przeł. J. Giebułtowski]. „Holocaust” 2010 nr 2 s. 245–288. – Understanding the Holocaust. A task for generations. [Przeł.] J. Giebułtowski]. „Holocaust” 2008 s. 11–20. – Cenzor na straży Kościoła. Ocenzurowany pamiętnik Krystyny Modrzewskiej. „Zagłada Żydów” 2009 nr 5 s. 371–393, przekł. ang.: Censorship keeping guard over the church. Krystyna Modrzewska’s censored memoir. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2010 nr 2 s. 289–311. – O nadużyciach w badaniach nad doświadczeniem Zagłady. „Zagłada Żydów” 2010 nr 6 s. 9–19, przekł. ang.: On the abuses in research of the Holocaust experience. [Przeł.] J. Giebułtowski „Holocaust” 2010 nr 2 s. 385–396. – Entre la France et la Pologne. Les chemins de la liberté — les chemins de la Shoah. „Bulletin du Centre de recherche français à Jérusalem” [on-line] 2011 nr 22 [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://bcrfj.revues.org/6461#text. – Miłosz patrzy na getto. Paradoksy bliskości i oddalenia w doświadczeniu przestrzeni Warszawy okupacyjnej. „Konteksty” 2011 nr 4 s. 176–182, przedr. w: Warszawa Miłosza. Wwa 2013 s. 214–230. – Poeta pamięta. „Znak” 2011 nr 3 s. 19–29 [na marginesie książki J.T. Grossa: Złote żniwa]. – Ścieżka losu. O pewnym literackim świadectwie wędrówki w poszukiwaniu ratunku. W: Zarys krajobrazu. Wwa 2011 s. 445–461 [dot.: B. Wojdowski: Ścieżka]. – Wojna i jej muzeum. „Prz. Polit.” 2011 nr 109/110 s. 128–137. – Posłowie. W: J. Korczak: Pamiętnik i inne pisma z getta. Wwa 2012 s. 279–300. – Wprowadzenie; Topografia i chronologia zapisów Zagłady; Świadectwo jako strategia autobiograficzna; (Nie)świadomość Zagłady; Relacje. W: Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Wwa 2012 s. 24–31; 32–44; 45–81; 140–165; 544–582. – Tych ludzi w ogóle nie powinno być. [Współaut.:] P. Morawski. „Dialog” 2013 nr 3 s. 23–39. – Między pisarstwem historycznym a dyskursem wystawienniczym. (Kilka refleksji z perspektywy współautora Galerii Zagłady w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie). W: Historia — dziś. Kr. 2014 s. 229–239. – „Poor christian writers look at the ghetto”. Polish testimonies on the Holocaust from occupied Warsaw. [Przeł.] J. Michałowicz. „Yad Vashem Studies” 2015 nr 43 s. 223–240. – Zagłada w „Muzeum Życia” (Muzeum Polin i jego kłopoty z muranowskim „genius loci”). „Zagłada Żydów” 2015 nr 11 s. 760–769. – „Złoto zaczęło płakać krwawymi łzami”. Wokół motywów popiołu i złota w poezji Tadeusza Różewicza. „Konteksty” 2015 nr 112 s. 455 –465. – Co się stało z piłką? W: Piłeczka. Studia o ruchu i melancholii. Katow. 2016 s. 55-67. –  „Osobliwe zrządzenie Opatrzności Bożej”... Polska pamięć Zagłady w perspektywie katolicko-narodowej „Teksty Drugie” 2016 nr 6 s. 122-162. – Polska pamięć Zagłady: casus – Sprawiedliwi. (W stronę kulturowej antropologii liczenia). W: Projekt na daleką metę. Prace ofiarowane Ryszardowi Nyczowi. Wwa 2016 s. 345-351. – Dyskursy ludobójcze wobec ludobójczej praktyki. W: Identyfikacje Zagłady. Kr. 2017 s. 17-31. – „Góry śmieci otulały watą smrodu wszystko, co żyło”. (Śmieci w getcie warszawskim w perspektywie środowiskowej historii Zagłady). „Teksty Drugie” 2017 nr 2 s. 109-131. – Nie-most nad nie-ulicą. O drewnianym moście dla pieszych nad ul. Chłodną w getcie warszawskim: od tekstualizacji do mitologizacji. W: Metafora, tekst, dyskurs. Wwa 2017 s. 47-77. – Rzeczy jako świadkowie Zagłady. Powrót do rzeczy. W: Świadkowie: między ofiarą a sprawcą zbrodni. Oświęcim 2017 s. 113-121. – [Siedemdziesiąta piąta] 75. rocznica akcji „Reinhardt”. [Współaut.:] D. Libionka; „Za wyżej wymienione pamiętniki nie żądałem żadnej zapłaty”. Jak Władysław Wójcik ratował dziennik Chaima Arona Kapłana i Archiwum Ringelbluma. [Współaut.:]  M. Bernard. „Zagłada Żydów” 2017 nr 13. – Redefinicja kategorii świadka i świadectwa. (Wokół rzeczy wykopanych na terenie miejsca-po-getcie w Warszawie). „Teksty Drugie” 2018 nr 3. </p>
 +
</ol>
 +
===Prace redakcyjne===
 +
<ol>
 +
<li> Bibliografia interpretacji wierszy Norwida. Oprac.: J. Leociak, M. Buś, J. Fert. Lubl.: Zakład Badań nad Twórczością Cypriana Norwida KUL 1995, 47 s. Wyd. 2 uzup. Oprac.: A. Cedro, P. Chlebowski, J. Fert, przy współudziale M. Busia i J. Leo­ciaka. Tamże 2001, 51 s.</li>
 +
<p class='comment'>Wyd. 1 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana III. Kazimierz Dolny, 18–20 maja 1995; wyd. 2 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana VI „Liryka Norwida”, Kazimierz Dolny, 23–26 maja 2001, w 180. rocznicę urodzin poety.</p>
 +
<li> Norwidowskie fraszki(?). Pod red. [i ze wstępem] J. Leociaka. Wwa: Energeia 1996, 157 s.</li>
 +
<li> Literatura polska wobec zagłady. Praca zbiorowa pod red. A. Brodzkiej-Wald, D. Krawczyńskiej i J. Leociaka. Wwa: Żyd. Inst. Hist. Inst. ­Nauk.-Badawczy 2000, 291 s.</li>
 +
<p class='comment'>Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 22–23 listopada 1999 r. w Warszawie.</p>
 +
<li> G. S. Paulsson: Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy (1940–1945). Przeł. E. Olender-Dmowska. Red. nauk.: B. Engelking-Boni, J. Leociak. Kr.: Znak; Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN 2007, 384 s. Wyd. 2 tamże 2009.</li>
 +
<li> Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim. Pod red. B. Engelking, J. Leociaka i D. Libionki. Wwa: Wydawn. IFiS PAN 2007, 646 s.</li>
 +
<p class='comment'>Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2012, pliki w formacie MOBI, EPUB.</p>
 +
<li> Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Pod red. S. Buryły, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka. Wwa: Fundacja Akad. Hum.; Wydawn. IBL PAN 2012, 661 s. Wyd. 2 popraw. tamże 2016.</li>
 +
<li> Metafora, tekst, dyskurs. Red.: G. Grochowski, J. Kordys, J. Leociak, M. Prussak. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2017, 414 s. Colloquia Mayenoviana.</li>
 +
<p class='comment'>Księga poświęcona Profesor Teresie Dobrzyńskiej w 45-lecie debiutu naukowego.</p>
 +
</ol>
 +
</div id='primary'>
  
1. Tekst wobec zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego). Wr.: Leopoldinum 1997, 354 s. Fundacja Na rzecz Nauki Pol. ''Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Pol. Ser. Hum. ''Wyd. 2 Tor.: Wydawn. Nauk. UMK 2016. ''Res Humanae''.
+
<div id='secondary'>
  
Rozprawa doktorska. – II nagroda w Konkursie im. K. Szaniawskiego na najlepszą pracę doktorską z dziedziny literaturoznawstwa w roku 1999 przyznawana przez Towarzystwo Popierania i Krzewienia Nauk.
+
==OPRACOWANIA (wybór)==
  
Przekł.: an<nowiki>g.: Text in the face of destruction. Accounts from the Warsaw ghetto reconsidered. [Przeł.] E. Harris. Wwa 2004, — </nowiki>franc. podrozdziału Okno: La fenêtre dans le ghetto. <nowiki>[Przeł.] J. Burko. W: Juifs et Polonais 1939–2008. Paris 2009 s. 207–218.</nowiki>
 
  
<nowiki>2. Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście. [Współaut.:] B. Engelking. Wwa: IFiS PAN 2001, 824 s. Wyd. 2. zmien., popraw. i rozszerz. Wwa: Stow. Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2013, 907 s.</nowiki>
+
<ul>
 +
<li>Ank. 2014.</li>
 +
<li> Wywiady: Nieistniejące miasto. Rozm. A. Bernat. „Życie” 2004 nr z 17–18 IV; „Menâ interesujet konkretnyj čelovek”. Beseda z Jackem Leociakom, specialistom po literature o katastrofe jevrejskogo naroda”. Rozm. A. Kalinskaja. „Novaâ Polša” 2008, nr 4 (96); Spojrzenia na getto. Rozm. P. Filipkowski. „Karta” 2008 nr 57; Lekcja, której nie można odrobić. Rozm. M. Onyszkiewicz i J. Sawicka. „Kontakt” [on-line] 2010 nr z II [dostęp 1 października 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.otwarta.org/jacek-leociak-lekcja-ktorej-nie-mozna-odrobic/; Spotkanie ponad popiołami. Rozm. A. Papieska. „Nowe Książ.” 2010 nr 9; Sny o Bezgrzesznej. Zostało po żniwach. Rozm. M. Okoński. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 3; Kiedy getto już wiedziało, że to Zagłada. Rozm.: J.S. Majewski, T. Urzykowski. „Gaz. Wybor.” 2012 nr 169 dod. „Stołeczna”; Korczak dokonał przewrotu kopernikańskiego. Rozm. M. Doskocz. „ArtPapier” [on-line] 2012 nr 17 [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=160&artykul=3412; Holokaust to także polskie doświadczenie. Rozm. W. Kowalski. Powst. 2013 [on-line] [dostęp 23 marca 2018]. Dostępny w Internecie: http://dzieje.pl/aktualnosci/prof-leociak-holokaust-takze-polskie-doswiadczenie; Liczenie, które boli. Rozm. A. Goc. „Tyg. Powsz.” 2016 nr 11; Dzielni, podzieleni. Rozm. K. Czarnecka. „Polityka” 2017 nr 30; Biografia zapomnianego miasta. Rozm. P. Gruszczyński. „Gaz. Wybor.” 2018 nr 92 dod. „Magazyn Warszawa” [dot.: Biografie ulic]; Milczące ulice. Rozm. M. Rogowska, M. Ryćkowska. „Karta” 2018 nr 95 [dot.: Biografie ulic]; Muzeum trudnych pytań. Rozm. J. Podgórska. „Polityka” 2018 nr 16 [dot.: budowy Muzeum Getta Warszawskiego]; Narracja o Kościele miłującym i masowo ratującym Żydów podczas wojny jest mitem. Rozm. M. Urbaniak. gazeta.pl [on-line] 2018 [dostęp 28 marca 2018]. Dostępny w Internecie: http://weekend.gazeta.pl/weekend/1,152121,23167121,prof-jacek-leociak-narracja-o-kosciele-milujacym-i-masowo.html; PiS zdjął rękawiczki. Rozm. M. Stasiński. „Gaz. Wybor.” 2018 nr 64; W którą stronę mielą młyny. Rozm. M. Kozłowski. „Bez dogmatu” 2018 nr 115 [dot. Młyny Boże].</li>
 +
</ul>
  
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Stow. Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2011, pliki w formacie MOBI, EPUB.
+
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
  
W wyd. 2 dodano: Mapy. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński.
+
===Tekst wobec zagłady===
  
Nagroda Porozumienia Wydawców Książki Hist. KLIO w 2001, Nagroda „Nowych Książek” w 2002, Nagroda Stow. Autorów ZAIKS w 2003, Nagroda im. J. Giedroycia w 2003, nominacja do finału National Jewish Book Award w 2010, nagrody ufundowanej przez Jewish Book Council.
+
<ul>
 +
<li> K. GEBERT: Okno na getto. „Midrasz” 1998 nr 5.</li>
 +
<li> B. GOŁĘBIOWSKI. „Kult. i Społ.” 1998 nr 3.</li>
 +
<li> A.S. KOWALCZYK: Słuchaj, Izraelu… „Res Publica Nowa” 1998 nr 5.</li>
 +
<li> L. SZARUGA: Materia zła i słowo. „Nowe Książ.” 1998 nr 5.</li>
 +
<li> W. ZAWISTOWSKA: Zagłada getta warszawskiego w relacjach jej świadków. „Słowo Żyd. = Dos Jidisze Wort” 1998 nr 19.</li>
 +
<li> A. BRODZKA-WALD; S. BURYŁA. „Pam. Lit.” 1999 z. 4.</li>
 +
<li> A. GRUDZIŃSKA: Nie ostał się po nich nawet Kadisz. „Kult. i Społ.” 1999 nr 1.</li>
 +
<li> P. RODAK: Zapisy getta. „Znak” 1999 nr 12.</li>
 +
<li> B. UMIŃSKA. „Biul. Żyd. Inst. Hist. w Pol.” 1999 nr 2.</li>
 +
</ul>
  
Tu autorstwa J. Leociaka: Żydzi w Warszawie do 1939 r., s. 21–43; Przebieg i zmiany granic getta warszawskiego, s. 69–113; Komunikacja w getcie, s. 114–139; Służba zdrowia, s. 234–288; Opieka społeczna, s. 289–324; Życie religijne, s. 609–623; Epilog: Miejsce-po-getcie, s. 758–766.
+
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
  
Przekł.: an<nowiki>g.: The Warsaw ghetto. A guide to the perished city. [Przeł.] E. Harris. New Haven; London 2007, wyd. nast. tamże 2009.</nowiki>
+
===Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście===
  
3. Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji. Wwa: Wydawn. IBL PAN; Akad. Hum. 2009, 399 s.
+
<ul>
 +
<li> M. GŁOWIŃSKI: Przewodnik po umarłym mieście. „Rzeczpospolita” 2001 nr 219.</li>
 +
<li> J. JEDLICKI: Poczekalnia Zagłady. „Kult. i Społ.” 2001 nr 3/4.</li>
 +
<li> P. ŚPIEWAK. „Nowe Książ.” 2001 nr 12.</li>
 +
<li> M. WÓJCIK. „Gaz Wybor.” 2001 nr 203.</li>
 +
<li> A. KOPIŃSKI: Przeciw pokusie abstrakcji. „Fronda” 2002 nr 27/28; przedr. pt. Słuchanie niemego krzyku. „Gaz. Pol.” 2002 nr 26.</li>
 +
<li> A. KIRSCH: Atrocious normalcy. „Tablet” [on-line] 2009 nr z 1 IX [dostęp 25 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://tabletmag.com/jewish-arts-and-culture/books/14804/atrocious-normalcy, przedr.: „The New Republic” [on-line] 2009 nr z 16 IX [dostęp 25 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.newrepublic.com/article/books-and-arts/atrocious-normalcy.</li>
 +
<li> M.R. MARRUS: A murdered city reborn. „The Globe and Mail”, Toronto [on-line] 2009 nr z 29 VIII [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.theglobeandmail.com/arts/books-and-media/review-the-warsaw-ghetto-a-guide-to-the-perished-city-by-barbara-engelking-and-jacek-leociak/article4293663/.</li>
 +
<li> T. COLE. „American Historican Review” [on-line] 2010 nr 3 [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://ahr.oxfordjournals.org/content/115/3/808.extract.</li>
 +
<li> P. Wróbel. „Slavic Review”, Stanford, CA 2010 nr 3.</li>
 +
<li> J.M. CHODAKIEWICZ: Wykluczeni z nieistniejącego miasta. „Najwyższy Czas!” 2011 nr 10.</li>
 +
<li> A. WÓJCIK. „Shofar” 2012 nr 3.</li>
 +
</ul>
  
Rozprawa habilitacyjna. – Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia 2010, nominacja do Nagrody im. J. Giedroycia w 2010.
+
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
  
Zawartość: Cz. I: 1. Topografia i egzystencja: Romantyczna heroizacja; Ironiczny krytycyzm; Miasto podzielone; Metafory getta; Aryjskim tramwajem przez warszawskie getto, — 2. Bombardowanie: Bombardowanie a „morale ludności cywilnej”; Doświadczenie bombardowania; (Re)konstrukcje pamięci. – Cz. II: 3. Spojrzenia: Twarze ''in extremis''; Przed wymarszem na front; Uszkodzone fotografie (z)Zagłady; Dzieci Holokaustu: awers i rewers; Pożegnanie, — 4. Spotkania z trupem: Sekcja zwłok; Między groteską a wzniosłością; Antygona Współczesna; Wyjście z grobu. – Epilog.
+
===Doświadczenia graniczne===
  
4. Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów. Kr.: WL 2010, 313 s.
+
<ul>
 +
<li> J. JEZIORSKA-HAŁADYJ: (Nie)niewyrażalne. „Nowe Książ.” 2010 nr 9.</li>
 +
<li> B. KRUPA: „Konfrontacja z bólem, cierpieniem i grozą przynosi poznanie”. „Kult. Współcz.” 2010 nr 4.</li>
 +
<li> J. MUCHOWSKI: Figury doświadczenia dwudziestowiecznej historii. „Cwiszn” 2010 nr 1/2.</li>
 +
<li> E. DOMAŃSKA: Intelektualista ekstatyczny. „Teksty Drugie” 2011 nr 5.</li>
 +
</ul>
  
Nominacja do Nagrody im. B. Pawlak w 2010, nominacja do 3. edycji konkursu Książka Hist. Roku w 2010, nominacja do 3. edycji Nagrody Hist. im. K. Moczarskiego w 2011.
+
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
  
5. Spojrzenia na warszawskie getto. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński. Wwa: Dom Spotkań z Historią 2011, 6 zeszytów + mapy.
+
===Ratowanie===
  
Autorski przewodnik, zawierający także antologię tekstów. – Nominacja do Nagrody Lit. <nowiki>m.st</nowiki>. Wwy w 2011 w kategorii Edycja warszawska.
+
<ul>
 +
<li> Ł. KRZYŻANOWSKI: Narracje o ratowaniu. „Kult. i Społ.” 2010 nr 4.</li>
 +
<li> A. ZIĘBIŃSKA-WITEK: Opowieści o ratowaniu: forma i treść. „Nowe Książ.” 2010 nr 9.</li>
 +
<li> W. BARTOSZEWSKI: O Sprawiedliwych i niesprawiedliwych. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 251.</li>
 +
</ul>
  
Zawartość: 1. Krochmalna; 2. Leszno; 3. Karmelicka; 4. Nowolipie; 5. Miła; 6. Stawki.
+
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
  
Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, <nowiki>m.in</nowiki>.: Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego. „Pam. Lit.” 1982 z. 3/4 s. 213–236. – Od aktów mowy do aktów moralnych (Nad pierwszą strofą „Ruszaj z Bogiem” C. Norwida). W: Studia nad językiem Cypriana Norwida. Wwa 1990 s. 37–61. – „Vade-mecum”, czyli wędrówka przez świat „mylnego zamętu”. W: Język Cypriana Norwida. Wwa 1990 s. 105–124. – Norwidowska etyka mowy (prolegomena). W: Język a kultura. T. 2. Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne. Wr. 1991 s. 153–161. – <nowiki>Antroponimia biblijna w twórczości Cypriana Kamila Norwida. (Wokół postaci Mojżesza). [Współaut.:] E. Tylżyńska. W: Biblia a kultura Europy. [T. 2]. Łódź 1992 s. 251–260</nowiki>. – „Strzaskana całość” — Norwid o Żydach. „Teksty Drugie” 1992 nr 5 s. 26–46, przedr. w: „Całość” w twórczości Norwida. Wwa 1992 s. 123–147. – O obecności „sacrum” w literaturze dokumentu osobistego okupowanej Warszawy. „Łódz. Stud. Teol.” 1994 s. 107–119. – Tekst poetycki wobec aksjologicznych strategii interpretatorów. Na przykładzie „Paschy” Cypriana Norwida. W: Interpretacje aksjologiczne. Lubl. 1997 s. 39–54. – <nowiki>Sztuka czytania gazety. Legalna prasa okupacyjna: Landau i Jakub. „Teksty Drugie” 1998 nr 3 s. 173–198 [w świetle świadectw L. Landaua oraz anonim. pamiętnika Jakuba]</nowiki>. – Zapis przestrzeni getta warszawskiego w literaturze dokumentu osobistego czasów okupacji. W: Tekst. Problemy teoretyczne. Lubl. 1998 s. 153–167. – Figura zagłady. (Wokół „Śmierci” Józefa Czechowicza). „Rocz. Hum.” 2000 z. 1 s. 69–80. – In the shadows of annihilation. Literary witness to the Holocaust. W: Polish literature in the twentieth century. Kr. 2000. – „Zraniona pamięć”. Rocznice powstania w getcie warszawskim w prasie polskiej 1944–1989. W: Literatura polska wobec Zagłady. Wwa 2000 s. 29–49. – Życie codzienne w getcie warszawskim. Głód, choroby, śmierć. W: Żydzi Warszawy. Wwa 2000 s. 211–220. – Polscy Żydzi — strategie autobiograficzne. „Kwart. Hist. Żydów” 2001 nr 4 s. 607–621. – From Żydowska Street to Umschlagplatz. W: J. Jagielski: Jewish sites in Warsaw. Wwa 2002 s. 5–21. – Literatura dokumentu osobistego jako źródło do badań nad zagładą Żydów. <nowiki>Rekonesans metodologiczny. „Zagłada Żydów” 2005 nr 1 s. 13–31, przekł. ang.: Literature of the personal document as a source in Holocaust research. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2008 nr 1 s. 31–52</nowiki>. – The memory saved and preserved in texts (in a perspective of the experience of Holocaust). W: Pamât i tekst = Memory and Text. Sofiâ 2005 s. 152–164. – Holokaust — liczenie ofiar (''casus'' samobójstwo). W: Zagłada Żydów. Lubl. 2006 s. 91–119. – Les dilemmes moraux de la collaboration des Conseils juifs avec les autorités allemandes dans les ghettos de l’Europe occupée. La spécificité des Conseils juifs dans le cadre de la collaboration avec les Allemands durant la Seconde Guerre mondiale. <nowiki>[Przeł.] A. Kichelewski. „Revue d’histoire de la Shoah”, Paryż 2006 nr 185 s. 379–395</nowiki>. – Mówić czy milczeć? O (nie)wyrażalności doświadczenia Holokaustu i (nie)możności jego zapisu. W: Literatura i wiedza. Wwa 2006 s. 371–386. – Wizerunek Polaków w zapisach Żydów z dystryktu warszawskiego. <nowiki>W: Prowincja noc. Wwa 2007 s. 373–441, przekł. ang.: The image of Poles in the writings of Jews from the Warsaw district. [Przeł.] K. Gucio. „Holocaust” 2013 s. 172–222</nowiki>. – Chance and necessity. Some remarks on interpretation of photography. W: Slova i obrazy. Sofiâ 2008 s. 291–304. – <nowiki>Instrumentalizacja Zagłady w dyskursie marcowym. „Kwart. Hist. Żydów” 2008 nr 4 s. 447–458, przekł. niem.: Die Instrumentalisierung des Holocaust während des Märzdiskurses. [Przeł.] A. Jurewicz W: Der Holocaust in der polnischen Erinnerungskultur. Frankfurt am Main 2012 s. 175–191</nowiki>. – <nowiki>Jeśli zdążę, napiszę apologię wszy. O insektach w tekstach Korczaka. „Res Publica Nowa” 2008 nr [1/2] s. 84–92, przedr. w: Człowiek, słowo, świat. Wwa 2010 s. 198–207</nowiki>. – <nowiki>Liczba ofiar jako metafora w dyskursie publicznym o Zagładzie. „Stud. Litteraria Polono-Slavica” 2008 [t.] 8 s. 277–293; przedr.. w: Polska 1939–1945. Wwa 2009 s. 51–61</nowiki>. – <nowiki>Nie chcę ludziom na śmiech się pokazać, że Żydów u siebie chowałem… Sprawa Zdzisława i Haliny Krzyczkowskich. „Zagłada Żydów” 2008 nr 4 s. 324–366, przekł. ang.: „I don’t want people laughing at me for hiding Jews at my place…”. The Case of Zdzisław and Halina Krzyczkowski. [Przeł. J. Giebułtowski]. </nowiki>„Holocaust” 2010 nr 2 s. 245–288. – Understanding the Holocaust. A task for generations. <nowiki>[Przeł.] J. Giebułtowski]. „Holocaust” 2008 s. 11–20</nowiki>. – Cenzor na straży Kościoła. Ocenzurowany pamiętnik Krystyny Modrzewskiej. „Zagłada Żydów” 2009 nr 5 s. 371–393, przekł. ang.: Censorship keeping guard over the church. <nowiki>Krystyna Modrzewska’s censored memoir. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2010 nr 2 s. 289–311</nowiki>. – O nadużyciach w badaniach nad doświadczeniem Zagłady. <nowiki>„Zagłada Żydów” 2010 nr 6 s. 9–19, przekł. ang.: On the abuses in research of the Holocaust experience. [Przeł.] J. Giebułtowski „Holocaust” 2010 nr 2 s. 385–396</nowiki>. – <nowiki>Entre la France et la Pologne. Les chemins de la liberté — les chemins de la Shoah. „Bulletin du Centre de recherche français à Jérusalem” [on-line] 2011 nr 22 [dostęp 26 lutego </nowiki>2015]. Dostępny w Internecie: <nowiki>http://bcrfj.revues.org/6461#text</nowiki>. – Miłosz patrzy na getto. Paradoksy bliskości i oddalenia w doświadczeniu przestrzeni Warszawy okupacyjnej. „Konteksty” 2011 nr 4 s. 176–182, przedr. w: Warszawa Miłosza. Wwa 2013 s. 214–230. – <nowiki>Poeta pamięta. „Znak” 2011 nr 3 s. 19–29 [na marginesie książki J.T. Grossa: Złote żniwa]</nowiki>. – <nowiki>Ścieżka losu. O pewnym literackim świadectwie wędrówki w poszukiwaniu ratunku. W: Zarys krajobrazu. Wwa 2011 s. 445–461 [dot.: B. Wojdowski: Ścieżka]</nowiki>. – Wojna i jej muzeum. „Prz. Polit.” 2011 nr 109/110 s. 128–137. – Posłowie. W: J. Korczak: Pamiętnik i inne pisma z getta. Wwa 2012 s. 279–300. – Wprowadzenie; Topografia i chronologia zapisów Zagłady; Świadectwo jako strategia autobiograficzna; (Nie)świadomość Zagłady; Relacje. W: Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Wwa 2012 s. 24–31; 32–44; 45–81; 140–165; 544–582. – <nowiki>Tych ludzi w ogóle nie powinno być. [Współaut.:] P. Morawski. „Dialog” 2013 nr 3 s. 23–39</nowiki>. – Między pisarstwem historycznym a dyskursem wystawienniczym. (Kilka refleksji z perspektywy współautora Galerii Zagłady w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie). W: Historia — dziś. Kr. 2014 s. 229–239. – <nowiki>„Poor christian writers look at the ghetto”. Polish testimonies on the Holocaust from occupied Warsaw. [Przeł.] J. Michałowicz. </nowiki>„Yad Vashem Studies” 2015 nr 43 s. 223–240. – Zagłada w „Muzeum Życia” (Muzeum Polin i jego kłopoty z muranowskim „genius loci”). „Zagłada Żydów” 2015 nr 11 s. 760–769. – „Złoto zaczęło płakać krwawymi łzami”. Wokół motywów popiołu i złota w poezji Tadeusza Różewicza. „Konteksty” 2015 nr 112 s. 455 –465. – „Góry śmieci otulały watą smrodu wszystko, co żyło”. (Śmieci w getcie warszawskim w perspektywie środowiskowej historii Zagłady). „Teksty Drugie” 2017 nr 2 s. 109-131.
+
===Biografie ulic===
  
Prace redakcyjne
+
<ul>
 +
<li> B. SZAYNOK: Utrwalanie uproszczeń. „Więź” 2018 nr 2 [dot. też: J. Tokarska-Bakir: Pod klątwą].</li>
 +
<li> Zob. też Wywiady.</li>
 +
</ul>
  
1. Bibliografia interpretacji wierszy Norwida. Oprac.: J. Leociak, M. Buś, J. Fert. Lubl.: Zakład Badań nad Twórczością Cypriana Norwida KUL 1995, 47 s. Wyd. 2 uzup. Oprac.: A. Cedro, P. Chlebowski, J. Fert, przy współudziale M. Busia i J. Leo­ciaka. Tamże 2001, 51 s.
+
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
  
Wyd. 1 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana III. Kazimierz Dolny, 18–20 maja 1995; wyd. 2 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana VI „Liryka Norwida”, Kazimierz Dolny, 23–26 maja 2001, w 180. rocznicę urodzin poety.
+
===Młyny Boże===
  
<nowiki>2. Norwidowskie fraszki(?). Pod red. [i ze wstępem] J. Leociaka. Wwa: Energeia 1996, 157 s.</nowiki>
+
<ul>
 +
<li>[T. FIAŁKOWSKI] LEKTOR: Pudełko. „Tygodnik Powszechny” 2018 nr 18/19.</li>
 +
<li> K. LUBCZYŃSKI: Zawartość pudełka firmy Bradshaw and Lloyd. „Dziennik Trybuna” 2018 nr 83. </li>
 +
<li> Zob. też Wywiady.
 +
</ul>
  
3. Literatura polska wobec zagłady. Praca zbiorowa pod red. A. Brodzkiej-Wald, D. Krawczyńskiej i J. Leociaka. Wwa: Żyd. Inst. Hist. Inst. ­Nauk.-Badawczy 2000, 291 s.
+
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
 +
</div id='secondary'>
  
Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 22–23 listopada 1999 r. w Warszawie.
+
<div class='author'>Marlena Sęczek</div>
  
4. G. S. Paulsson: Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy (1940–1945). Przeł. E. Olender-Dmowska. Red. nauk.: B. Engelking-Boni, J. Leociak. Kr.: Znak; Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN 2007, 384 s. Wyd. 2 tamże 2009.
+
</div> <!-- all -->
 
+
5. Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim. Pod red. B. Engelking, J. Leociaka i D. Libionki. Wwa: Wydawn. IFiS PAN 2007, 646 s.
+
 
+
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2012, pliki w formacie MOBI, EPUB.
+
 
+
6. Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Pod red. S. Buryły, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka. Wwa: Fundacja Akad. Hum.; Wydawn. IBL PAN 2012, 661 s.
+
 
+
OPRACOWANIA (wybór)
+
 
+
Ank. 2014. – Wywiad<nowiki>y: Nieistniejące miasto. Rozm. A. Bernat. „Życie” 2004 nr z 17–18 IV; „Menâ interesujet konkretnyj čelovek”. Beseda z Jackem Leociakom, specialistom po literature o katastrofe jevrejskogo naroda”. Rozm. A. Kalinskaja. „Novaâ Polša” 2008, nr 4 (96); Spojrzenia na getto. Rozm. P. Filipkowski. „Karta” 2008 nr 57; Lekcja, której nie można odrobić. Rozm. M. Onyszkiewicz i J. Sawicka. „Kontakt” [on-line] 2010 nr z II [dostęp 1 października 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.otwarta.org/jacek-leociak-lekcja-ktorej-nie-mozna-odrobic/; Spotkanie ponad popiołami. Rozm. A. Papieska. „Nowe Książ.” 2010 nr 9; Sny o Bezgrzesznej. Zostało po żniwach. Rozm. M. Okoński. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 3; Kiedy getto już wiedziało, że to Zagłada. Rozm.: J.S. Majewski, T. Urzykowski. „Gaz. Wybor.” 2012 nr 169 dod. „Stołeczna”; Korczak dokonał przewrotu kopernikańskiego. Rozm. M. Doskocz. „ArtPapier” [on-line] 2012 nr 17 [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=160&artykul=3412; Liczenie, które boli. Rozm. A</nowiki>. Goc. „Tyg. Powsz.” 2016 nr 11; Dzielni, podzieleni. Rozm. K. Czarnecka. „Polityka” 2017 nr 30; PiS zdjął rękawiczki. Rozm. M. Stasiński. „Gaz. Wybor.” 2018 nr 64.
+
 
+
Tekst wobec zagłady (poz. 1): K. GEBERT: Okno na getto. „Midrasz” 1998 nr 5. – B. GOŁĘBIOWSKI. „Kult. i Społ.” 1998 nr 3. – A.S. KOWALCZYK: Słuchaj, Izraelu… „Res Publica Nowa” 1998 nr 5. – L. SZARUGA: Materia zła i słowo. „Nowe Książ.” 1998 nr 5. – W. ZAWISTOWSKA: Zagłada getta warszawskiego w relacjach jej świadków. „Słowo Żyd. = Dos Jidisze Wort” 1998 nr 19. – A. BRODZKA-WALD; S. BURYŁA. „Pam. Lit.” 1999 z. 4. – A. GRUDZIŃSKA: Nie ostał się po nich nawet Kadisz. „Kult. i Społ.” 1999 nr 1. – P. RODAK: Zapisy getta. „Znak” 1999 nr 12. – B. UMIŃSKA. „Biul. Żyd. Inst. Hist. w Pol.” 1999 nr 2.
+
 
+
Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście (poz. 2): M. GŁOWIŃSKI: Przewodnik po umarłym mieście. „Rzeczpospolita” 2001 nr 219. – J. JEDLICKI: Poczekalnia Zagłady. „Kult. i Społ.” 2001 nr 3/4. – P. ŚPIEWAK. „Nowe Książ.” 2001 nr 12. – M. WÓJCIK. „Gaz Wybor.” 2001 nr 203. – A. KOPIŃSKI: Przeciw pokusie abstrakcji. „Fronda” 2002 nr 27/28; przedr. pt. Słuchanie niemego krzyku. „Gaz. Pol.” 2002 nr 26. – <nowiki>A. KIRSCH: Atrocious normalcy. „Tablet” [on-line] 2009 nr z 1 IX [dostęp 25 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://tabletmag.com/jewish-arts-and-culture/books/14804/atrocious-normalcy, przedr.: „The New Republic” [on-line] 2009 nr z 16 IX [dostęp 25 lutego 2015]. </nowiki>Dostępny w Internecie: <nowiki>http://www.newrepublic.com/article/books-and-arts/atrocious-normalcy</nowiki>. – <nowiki>M.R. MARRUS: A murdered city reborn. „The Globe and Mail”, Toronto [on-line] 2009 nr z 29 VIII [dostęp 26 lutego 2015]. </nowiki>Dostępny w Internecie: <nowiki>http://www.theglobeandmail.com/arts/books-and-media/review-the-warsaw-ghetto-a-guide-to-the-perished-city-by-barbara-engelking-and-jacek-leociak/article4293663/</nowiki>. – T. COLE. <nowiki>„American Historican Review” [on-line] 2010 nr 3 [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://ahr.oxfordjournals.org/content/115/3/808.extract</nowiki>. – P. Wróbel. „Slavic Review”, Stanford, CA 2010 nr 3. – J.M. CHODAKIEWICZ: Wykluczeni z nieistniejącego miasta. „Najwyższy Czas!” 2011 nr 10. – A. WÓJCIK. „Shofar” 2012 nr 3.
+
 
+
Doświadczenia graniczne (poz. 3): J. JEZIORSKA-HAŁADYJ: (Nie)niewyrażalne. „Nowe Książ.” 2010 nr 9. – B. KRUPA: „Konfrontacja z bólem, cierpieniem i grozą przynosi poznanie”. „Kult. Współcz.” 2010 nr 4. – J. MUCHOWSKI: Figury doświadczenia dwudziestowiecznej historii. „Cwiszn” 2010 nr 1/2. – E. DOMAŃSKA: Intelektualista ekstatyczny. „Teksty Drugie” 2011 nr 5.
+
 
+
Ratowanie (poz. 4): Ł. KRZYŻANOWSKI: Narracje o ratowaniu. „Kult. i Społ.” 2010 nr 4. – A. ZIĘBIŃSKA-WITEK: Opowieści o ratowaniu: forma i treść. „Nowe Książ.” 2010 nr 9. – W. BARTOSZEWSKI: O Sprawiedliwych i niesprawiedliwych. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 251.
+
 
+
<div align="right">'''Marlena Sęczek'''</div>
+

Aktualna wersja na dzień 07:18, 16 maj 2019

ur. 1957

Historyk literatury.

Spis treści

[edytuj] BIOGRAM

Urodzony 2 czerwca 1957 w Warszawie; syn Wacława Leociaka i Wandy z domu Herbert, urzędników. Uczęszczał do XLV Liceum Ogólnokształcącego im. R. Traugutta w Warszawie. Następnie w 1976–81 studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Po ukończeniu studiów pracował jako asystent w Zakładzie Metodyki Literatury i Teorii Lektury, następnie w Pracowni Słownika Języka Cypriana Norwida UW (do 1997). Początkowo zainteresowania badawcze ogniskował wokół twórczości Cypriana Norwida; następnie skupił się na analizie różnych sposobów zapisu oraz różnych form reprezentacji doświadczeń granicznych (szczególnie doświadczenia Holocaustu) oraz historii getta warszawskiego. Pierwszy artykuł, będący fragmentem pracy magisterskiej, pt. Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. (Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego) opublikował w „Pamiętniku Literackim” w 1982 (z. 3/4). Od 1985 regularnie publikował recenzje w „Nowych Książkach” (do 2013), później także okazjonalnie w „Gazecie Wyborczej” (1991, 1993, 1994, 2001, 2011–12), „Tygodniku Powszechnym” (1991, 1993, 1995, 2011, 2013, 2015–16). Artykuły naukowe, szkice i recenzje książkowe publikował ponadto w „Res Publice Nowej” (1992, 1999–2001), „Pamiętniku Literackim” (1995), „Tekstach Drugich” (1996, 1999), „Midraszu” (1997–99) i „Rzeczpospolitej” (1998, 2000–01). W 1993 był redaktorem naczelnym nowo powstałego pisma „Polska-Izrael”. W 1996 obronił doktorat pt. Tekst wobec zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego) (promotor prof. Michał Głowiński). Od tegoż roku prowadził na UW konwersatorium, a potem seminarium magisterskie na temat doświadczenia Holocaustu. W 1997 został zatrudniony w Pracowni Poetyki Teoretycznej i Języka Literackiego (od 2008 Pracownia Poetyki Teoretycznej, od 2016 Pracownia Poetyki Teoretycznej i Semiotyki Kultury) Instytutu Badań Literackich (IBL) PAN. W 1998–2006 kierował studiami podyplomowymi przy IBL PAN, na których prowadził seminarium Doświadczenie Zagłady oraz konwersatoria: Poetyka makabry i Fotografia jako tekst kultury. W 1998 został członkiem SPP. Od 1999 był członkiem Rady Naukowej IBL PAN; w 2011–14 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. W 2003 był współzałożycielem Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytutcie Filozofii i Socjologii PAN; w 2005 wszedł w skład redakcji wydawanego przez Centrum rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”; dwa lata później objął prezesurę nowo powstałego Stowarzyszenia Centrum Badań nad Zagładą Żydów. W 2004 został kierownikiem Zespołu Badań nad Literaturą Zagłady w IBL PAN. Wielokrotnie wyjeżdżał na stypendia i kwerendy zagraniczne, m.in. w Izraelu odwiedzał Instytut Yad Vashem, uniwersytety w Hajfie (tu wygłaszał cykle wykładów o literaturze Holokaustu i getcie warszawskim w 2004, 2005, 2006, 2009), Jerozolimie, Tel Awiwie, Beer Szewie; w Wielkiej Brytanii korzystał ze zbiorów British Academy, British Library i Imperial War Museum Archives; w Stanach Zjednoczonych przebywał w 2008 na dwumiesięcznym stypendium w The University of Southern California Shoah Foundation Institute for Visual History and Education w Los Angeles. Od 2006 należał do międzynarodowego zespołu ekspertów opracowujących koncepcję wystawy stałej w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, wraz z prof. Barbarą Engelking współtworzył tamtejszą Galerię Zagłada (1939–1945), a w 2015 został członkiem Kolegium Historyków przy tym muzeum. W 2007 został członkiem Polskiego PEN Clubu. Od 2008 zasiadał w Radzie Programowej Domu Spotkań z Historią w Warszawie. W 2011 habilitował się w IBL PAN na podstawie rozprawy Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji. W tymże roku otrzymał awans na stanowisko profesora nadzwyczajnego IBL PAN, a dwa lata później uzyskał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych. W kadencji 2012–16 był także członkiem Rady Naukowej Instytutu Kultury Polskiej UW, a w 2015-2019 członkiem Komitetu Nauk o Literaturze PAN. W 2018, w dniu 75. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim otrzymał Nagrodę m. st. Warszawy. W 2019 został wyróżniony Nagrodą im. K. Wyki przyznawaną za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Medalem „Zasłużony dla Tolerancji” za rok 2011, przyznawanym przez Ekumeniczną Fundację Tolerancja, odznaczeniem „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2015).

W 1984 ożenił się z Marzanną Rymszą, nauczycielką, dyrektorem szkół Przymierza Rodzin; ma dwoje dzieci, Magdalenę (ur. 1987) i Szymona (ur. 1993). Mieszka w Konstancinie.

[edytuj] TWÓRCZOŚĆ

  1. Tekst wobec zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego). Wr.: Leopoldinum 1997, 354 s. Fundacja Na rzecz Nauki Pol. Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Pol. Ser. Hum. Wyd. 2 Tor.: Wydawn. Nauk. UMK 2016. Res Humanae.
  2. Rozprawa doktorska. – II nagroda w Konkursie im. K. Szaniawskiego na najlepszą pracę doktorską z dziedziny literaturoznawstwa w roku 1999 przyznawana przez Towarzystwo Popierania i Krzewienia Nauk.

    Przekł.: ang.: Text in the face of destruction. Accounts from the Warsaw ghetto reconsidered. [Przeł.] E. Harris. Wwa 2004, — franc. podrozdziału Okno: La fenêtre dans le ghetto. [Przeł.] J. Burko. W: Juifs et Polonais 1939–2008. Paris 2009 s. 207–218.

  3. Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście. [Współaut.:] B. Engelking. Wwa: IFiS PAN 2001, 824 s. Wyd. 2. zmien., popraw. i rozszerz. Wwa: Stow. Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2013, 907 s.
  4. Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Stow. Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2011, pliki w formacie MOBI, EPUB.

    W wyd. 2 dodano: Mapy. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński.

    Nagroda Porozumienia Wydawców Książki Hist. KLIO w 2001, Nagroda „Nowych Książek” w 2002, Nagroda Stow. Autorów ZAIKS w 2003, Nagroda im. J. Giedroycia w 2003, nominacja do finału National Jewish Book Award w 2010, nagrody ufundowanej przez Jewish Book Council.

    Tu autorstwa J. Leociaka: Żydzi w Warszawie do 1939 r., s. 21–43; Przebieg i zmiany granic getta warszawskiego, s. 69–113; Komunikacja w getcie, s. 114–139; Służba zdrowia, s. 234–288; Opieka społeczna, s. 289–324; Życie religijne, s. 609–623; Epilog: Miejsce-po-getcie, s. 758–766.

    Przekł.: ang.: The Warsaw ghetto. A guide to the perished city. [Przeł.] E. Harris. New Haven; London 2007, wyd. nast. tamże 2009.

  5. Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji. Wwa: Wydawn. IBL PAN; Akad. Hum. 2009, 399 s. Wyd. 2 poprawione tamże 2018.
  6. Rozprawa habilitacyjna. – Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia 2010, nominacja do Nagrody im. J. Giedroycia w 2010.

    Zawartość: Cz. I: 1. Topografia i egzystencja: Romantyczna heroizacja; Ironiczny krytycyzm; Miasto podzielone; Metafory getta; Aryjskim tramwajem przez warszawskie getto, — 2. Bombardowanie: Bombardowanie a „morale ludności cywilnej”; Doświadczenie bombardowania; (Re)konstrukcje pamięci. – Cz. II: 3. Spojrzenia: Twarze in extremis; Przed wymarszem na front; Uszkodzone fotografie (z)Zagłady; Dzieci Holokaustu: awers i rewers; Pożegnanie, — 4. Spotkania z trupem: Sekcja zwłok; Między groteską a wzniosłością; Antygona Współczesna; Wyjście z grobu. – Epilog.

  7. Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów. Kr.: WL 2010, 313 s.
  8. Nominacja do Nagrody im. B. Pawlak w 2010, nominacja do 3. edycji konkursu Książka Hist. Roku w 2010, nominacja do 3. edycji Nagrody Hist. im. K. Moczarskiego w 2011.

  9. Spojrzenia na warszawskie getto. Oprac. kartograficzne: P.E. Weszpiński. Wwa: Dom Spotkań z Historią 2011, 6 zeszytów + mapy. Por. poz. 6.
  10. Autorski przewodnik, zawierający także antologię tekstów. – Nominacja do Nagrody Lit. m.st. Wwy w 2011 w kategorii Edycja warszawska.

    Zawartość: 1. Krochmalna; 2. Leszno; 3. Karmelicka; 4. Nowolipie; 5. Miła; 6. Stawki.

  11. Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę. Wwa: Dom Spotkań z Historią 2018, 700 s. Por. poz. 5.
  12. Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czytają: M. Sieczkowski oraz J. Leociak i M. Bieńczyk. Wwa: Dom Spotkań z Historią 2018, 2 płyty CD.

    Autorski przewodnik, zawierający także antologię tekstów.

    Zawartość: Sienna; Krochmalna; Chłodna; Leszno; Nalewki; Nowolipie; Nowolipki; Karmelicka; Smocza; Miła; Niska; Stawki.

  13. Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie. Wołowiec: Czarne 2018, 200 s.
  14. Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Czarne 2018, plik w formatach EBUP, MOBI.

    Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Angażowanie nieporozumień jako strategia komunikacyjna. Na przykładzie „Kotłów Beethovenowskich” Choromańskiego. „Pam. Lit.” 1982 z. 3/4 s. 213–236. – Od aktów mowy do aktów moralnych (Nad pierwszą strofą „Ruszaj z Bogiem” C. Norwida). W: Studia nad językiem Cypriana Norwida. Wwa 1990 s. 37–61. – „Vade-mecum”, czyli wędrówka przez świat „mylnego zamętu”. W: Język Cypriana Norwida. Wwa 1990 s. 105–124. – Norwidowska etyka mowy (prolegomena). W: Język a kultura. T. 2. Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne. Wr. 1991 s. 153–161. – Antroponimia biblijna w twórczości Cypriana Kamila Norwida. (Wokół postaci Mojżesza). [Współaut.:] E. Tylżyńska. W: Biblia a kultura Europy. [T. 2]. Łódź 1992 s. 251–260. – „Strzaskana całość” — Norwid o Żydach. „Teksty Drugie” 1992 nr 5 s. 26–46, przedr. w: „Całość” w twórczości Norwida. Wwa 1992 s. 123–147. – O obecności „sacrum” w literaturze dokumentu osobistego okupowanej Warszawy. „Łódz. Stud. Teol.” 1994 s. 107–119. – Tekst poetycki wobec aksjologicznych strategii interpretatorów. Na przykładzie „Paschy” Cypriana Norwida. W: Interpretacje aksjologiczne. Lubl. 1997 s. 39–54. – Sztuka czytania gazety. Legalna prasa okupacyjna: Landau i Jakub. „Teksty Drugie” 1998 nr 3 s. 173–198 [w świetle świadectw L. Landaua oraz anonim. pamiętnika Jakuba]. – Zapis przestrzeni getta warszawskiego w literaturze dokumentu osobistego czasów okupacji. W: Tekst. Problemy teoretyczne. Lubl. 1998 s. 153–167. – Figura zagłady. (Wokół „Śmierci” Józefa Czechowicza). „Rocz. Hum.” 2000 z. 1 s. 69–80, przedr. W: Czytanie Czechowicza. Lublin 2003. – In the shadows of annihilation. Literary witness to the Holocaust. W: Polish literature in the twentieth century. Kr. 2000. – „Zraniona pamięć”. Rocznice powstania w getcie warszawskim w prasie polskiej 1944–1989. W: Literatura polska wobec Zagłady. Wwa 2000 s. 29–49. – Życie codzienne w getcie warszawskim. Głód, choroby, śmierć. W: Żydzi Warszawy. Wwa 2000 s. 211–220. – Polscy Żydzi — strategie autobiograficzne. „Kwart. Hist. Żydów” 2001 nr 4 s. 607–621. – From Żydowska Street to Umschlagplatz. W: J. Jagielski: Jewish sites in Warsaw. Wwa 2002 s. 5–21. – Literatura dokumentu osobistego jako źródło do badań nad zagładą Żydów. Rekonesans metodologiczny. „Zagłada Żydów” 2005 nr 1 s. 13–31, przekł. ang.: Literature of the personal document as a source in Holocaust research. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2008 nr 1 s. 31–52. – The memory saved and preserved in texts (in a perspective of the experience of Holocaust). W: Pamât i tekst = Memory and Text. Sofiâ 2005 s. 152–164. – Holokaust — liczenie ofiar (casus samobójstwo). W: Zagłada Żydów. Lubl. 2006 s. 91–119. – Les dilemmes moraux de la collaboration des Conseils juifs avec les autorités allemandes dans les ghettos de l’Europe occupée. La spécificité des Conseils juifs dans le cadre de la collaboration avec les Allemands durant la Seconde Guerre mondiale. [Przeł.] A. Kichelewski. „Revue d’histoire de la Shoah”, Paryż 2006 nr 185 s. 379–395. – Mówić czy milczeć? O (nie)wyrażalności doświadczenia Holokaustu i (nie)możności jego zapisu. W: Literatura i wiedza. Wwa 2006 s. 371–386. – Wizerunek Polaków w zapisach Żydów z dystryktu warszawskiego. W: Prowincja noc. Wwa 2007 s. 373–441, przekł. ang.: The image of Poles in the writings of Jews from the Warsaw district. [Przeł.] K. Gucio. „Holocaust” 2013 s. 172–222. – Chance and necessity. Some remarks on interpretation of photography. W: Slova i obrazy. Sofiâ 2008 s. 291–304. – Instrumentalizacja Zagłady w dyskursie marcowym. „Kwart. Hist. Żydów” 2008 nr 4 s. 447–458, przekł. niem.: Die Instrumentalisierung des Holocaust während des Märzdiskurses. [Przeł.] A. Jurewicz W: Der Holocaust in der polnischen Erinnerungskultur. Frankfurt am Main 2012 s. 175–191. – Jeśli zdążę, napiszę apologię wszy. O insektach w tekstach Korczaka. „Res Publica Nowa” 2008 nr [1/2] s. 84–92, przedr. w: Człowiek, słowo, świat. Wwa 2010 s. 198–207. – Liczba ofiar jako metafora w dyskursie publicznym o Zagładzie. „Stud. Litteraria Polono-Slavica” 2008 [t.] 8 s. 277–293; przedr.. w: Polska 1939–1945. Wwa 2009 s. 51–61. – Nie chcę ludziom na śmiech się pokazać, że Żydów u siebie chowałem… Sprawa Zdzisława i Haliny Krzyczkowskich. „Zagłada Żydów” 2008 nr 4 s. 324–366, przekł. ang.: „I don’t want people laughing at me for hiding Jews at my place…”. The Case of Zdzisław and Halina Krzyczkowski. [Przeł. J. Giebułtowski]. „Holocaust” 2010 nr 2 s. 245–288. – Understanding the Holocaust. A task for generations. [Przeł.] J. Giebułtowski]. „Holocaust” 2008 s. 11–20. – Cenzor na straży Kościoła. Ocenzurowany pamiętnik Krystyny Modrzewskiej. „Zagłada Żydów” 2009 nr 5 s. 371–393, przekł. ang.: Censorship keeping guard over the church. Krystyna Modrzewska’s censored memoir. [Przeł.] J. Giebułtowski. „Holocaust” 2010 nr 2 s. 289–311. – O nadużyciach w badaniach nad doświadczeniem Zagłady. „Zagłada Żydów” 2010 nr 6 s. 9–19, przekł. ang.: On the abuses in research of the Holocaust experience. [Przeł.] J. Giebułtowski „Holocaust” 2010 nr 2 s. 385–396. – Entre la France et la Pologne. Les chemins de la liberté — les chemins de la Shoah. „Bulletin du Centre de recherche français à Jérusalem” [on-line] 2011 nr 22 [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://bcrfj.revues.org/6461#text. – Miłosz patrzy na getto. Paradoksy bliskości i oddalenia w doświadczeniu przestrzeni Warszawy okupacyjnej. „Konteksty” 2011 nr 4 s. 176–182, przedr. w: Warszawa Miłosza. Wwa 2013 s. 214–230. – Poeta pamięta. „Znak” 2011 nr 3 s. 19–29 [na marginesie książki J.T. Grossa: Złote żniwa]. – Ścieżka losu. O pewnym literackim świadectwie wędrówki w poszukiwaniu ratunku. W: Zarys krajobrazu. Wwa 2011 s. 445–461 [dot.: B. Wojdowski: Ścieżka]. – Wojna i jej muzeum. „Prz. Polit.” 2011 nr 109/110 s. 128–137. – Posłowie. W: J. Korczak: Pamiętnik i inne pisma z getta. Wwa 2012 s. 279–300. – Wprowadzenie; Topografia i chronologia zapisów Zagłady; Świadectwo jako strategia autobiograficzna; (Nie)świadomość Zagłady; Relacje. W: Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Wwa 2012 s. 24–31; 32–44; 45–81; 140–165; 544–582. – Tych ludzi w ogóle nie powinno być. [Współaut.:] P. Morawski. „Dialog” 2013 nr 3 s. 23–39. – Między pisarstwem historycznym a dyskursem wystawienniczym. (Kilka refleksji z perspektywy współautora Galerii Zagłady w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie). W: Historia — dziś. Kr. 2014 s. 229–239. – „Poor christian writers look at the ghetto”. Polish testimonies on the Holocaust from occupied Warsaw. [Przeł.] J. Michałowicz. „Yad Vashem Studies” 2015 nr 43 s. 223–240. – Zagłada w „Muzeum Życia” (Muzeum Polin i jego kłopoty z muranowskim „genius loci”). „Zagłada Żydów” 2015 nr 11 s. 760–769. – „Złoto zaczęło płakać krwawymi łzami”. Wokół motywów popiołu i złota w poezji Tadeusza Różewicza. „Konteksty” 2015 nr 112 s. 455 –465. – Co się stało z piłką? W: Piłeczka. Studia o ruchu i melancholii. Katow. 2016 s. 55-67. – „Osobliwe zrządzenie Opatrzności Bożej”... Polska pamięć Zagłady w perspektywie katolicko-narodowej „Teksty Drugie” 2016 nr 6 s. 122-162. – Polska pamięć Zagłady: casus – Sprawiedliwi. (W stronę kulturowej antropologii liczenia). W: Projekt na daleką metę. Prace ofiarowane Ryszardowi Nyczowi. Wwa 2016 s. 345-351. – Dyskursy ludobójcze wobec ludobójczej praktyki. W: Identyfikacje Zagłady. Kr. 2017 s. 17-31. – „Góry śmieci otulały watą smrodu wszystko, co żyło”. (Śmieci w getcie warszawskim w perspektywie środowiskowej historii Zagłady). „Teksty Drugie” 2017 nr 2 s. 109-131. – Nie-most nad nie-ulicą. O drewnianym moście dla pieszych nad ul. Chłodną w getcie warszawskim: od tekstualizacji do mitologizacji. W: Metafora, tekst, dyskurs. Wwa 2017 s. 47-77. – Rzeczy jako świadkowie Zagłady. Powrót do rzeczy. W: Świadkowie: między ofiarą a sprawcą zbrodni. Oświęcim 2017 s. 113-121. – [Siedemdziesiąta piąta] 75. rocznica akcji „Reinhardt”. [Współaut.:] D. Libionka; „Za wyżej wymienione pamiętniki nie żądałem żadnej zapłaty”. Jak Władysław Wójcik ratował dziennik Chaima Arona Kapłana i Archiwum Ringelbluma. [Współaut.:] M. Bernard. „Zagłada Żydów” 2017 nr 13. – Redefinicja kategorii świadka i świadectwa. (Wokół rzeczy wykopanych na terenie miejsca-po-getcie w Warszawie). „Teksty Drugie” 2018 nr 3.

[edytuj] Prace redakcyjne

  1. Bibliografia interpretacji wierszy Norwida. Oprac.: J. Leociak, M. Buś, J. Fert. Lubl.: Zakład Badań nad Twórczością Cypriana Norwida KUL 1995, 47 s. Wyd. 2 uzup. Oprac.: A. Cedro, P. Chlebowski, J. Fert, przy współudziale M. Busia i J. Leo­ciaka. Tamże 2001, 51 s.
  2. Wyd. 1 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana III. Kazimierz Dolny, 18–20 maja 1995; wyd. 2 przygotowane z okazji sympozjum Colloquia Norwidiana VI „Liryka Norwida”, Kazimierz Dolny, 23–26 maja 2001, w 180. rocznicę urodzin poety.

  3. Norwidowskie fraszki(?). Pod red. [i ze wstępem] J. Leociaka. Wwa: Energeia 1996, 157 s.
  4. Literatura polska wobec zagłady. Praca zbiorowa pod red. A. Brodzkiej-Wald, D. Krawczyńskiej i J. Leociaka. Wwa: Żyd. Inst. Hist. Inst. ­Nauk.-Badawczy 2000, 291 s.
  5. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 22–23 listopada 1999 r. w Warszawie.

  6. G. S. Paulsson: Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy (1940–1945). Przeł. E. Olender-Dmowska. Red. nauk.: B. Engelking-Boni, J. Leociak. Kr.: Znak; Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN 2007, 384 s. Wyd. 2 tamże 2009.
  7. Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim. Pod red. B. Engelking, J. Leociaka i D. Libionki. Wwa: Wydawn. IFiS PAN 2007, 646 s.
  8. Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Centrum Badań nad Zagładą Żydów 2012, pliki w formacie MOBI, EPUB.

  9. Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968). Pod red. S. Buryły, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka. Wwa: Fundacja Akad. Hum.; Wydawn. IBL PAN 2012, 661 s. Wyd. 2 popraw. tamże 2016.
  10. Metafora, tekst, dyskurs. Red.: G. Grochowski, J. Kordys, J. Leociak, M. Prussak. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2017, 414 s. Colloquia Mayenoviana.
  11. Księga poświęcona Profesor Teresie Dobrzyńskiej w 45-lecie debiutu naukowego.

[edytuj] OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2014.
  • Wywiady: Nieistniejące miasto. Rozm. A. Bernat. „Życie” 2004 nr z 17–18 IV; „Menâ interesujet konkretnyj čelovek”. Beseda z Jackem Leociakom, specialistom po literature o katastrofe jevrejskogo naroda”. Rozm. A. Kalinskaja. „Novaâ Polša” 2008, nr 4 (96); Spojrzenia na getto. Rozm. P. Filipkowski. „Karta” 2008 nr 57; Lekcja, której nie można odrobić. Rozm. M. Onyszkiewicz i J. Sawicka. „Kontakt” [on-line] 2010 nr z II [dostęp 1 października 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.otwarta.org/jacek-leociak-lekcja-ktorej-nie-mozna-odrobic/; Spotkanie ponad popiołami. Rozm. A. Papieska. „Nowe Książ.” 2010 nr 9; Sny o Bezgrzesznej. Zostało po żniwach. Rozm. M. Okoński. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 3; Kiedy getto już wiedziało, że to Zagłada. Rozm.: J.S. Majewski, T. Urzykowski. „Gaz. Wybor.” 2012 nr 169 dod. „Stołeczna”; Korczak dokonał przewrotu kopernikańskiego. Rozm. M. Doskocz. „ArtPapier” [on-line] 2012 nr 17 [dostęp 26 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=160&artykul=3412; Holokaust to także polskie doświadczenie. Rozm. W. Kowalski. Powst. 2013 [on-line] [dostęp 23 marca 2018]. Dostępny w Internecie: http://dzieje.pl/aktualnosci/prof-leociak-holokaust-takze-polskie-doswiadczenie; Liczenie, które boli. Rozm. A. Goc. „Tyg. Powsz.” 2016 nr 11; Dzielni, podzieleni. Rozm. K. Czarnecka. „Polityka” 2017 nr 30; Biografia zapomnianego miasta. Rozm. P. Gruszczyński. „Gaz. Wybor.” 2018 nr 92 dod. „Magazyn Warszawa” [dot.: Biografie ulic]; Milczące ulice. Rozm. M. Rogowska, M. Ryćkowska. „Karta” 2018 nr 95 [dot.: Biografie ulic]; Muzeum trudnych pytań. Rozm. J. Podgórska. „Polityka” 2018 nr 16 [dot.: budowy Muzeum Getta Warszawskiego]; Narracja o Kościele miłującym i masowo ratującym Żydów podczas wojny jest mitem. Rozm. M. Urbaniak. gazeta.pl [on-line] 2018 [dostęp 28 marca 2018]. Dostępny w Internecie: http://weekend.gazeta.pl/weekend/1,152121,23167121,prof-jacek-leociak-narracja-o-kosciele-milujacym-i-masowo.html; PiS zdjął rękawiczki. Rozm. M. Stasiński. „Gaz. Wybor.” 2018 nr 64; W którą stronę mielą młyny. Rozm. M. Kozłowski. „Bez dogmatu” 2018 nr 115 [dot. Młyny Boże].

Powrót na górę↑

[edytuj] Tekst wobec zagłady

  • K. GEBERT: Okno na getto. „Midrasz” 1998 nr 5.
  • B. GOŁĘBIOWSKI. „Kult. i Społ.” 1998 nr 3.
  • A.S. KOWALCZYK: Słuchaj, Izraelu… „Res Publica Nowa” 1998 nr 5.
  • L. SZARUGA: Materia zła i słowo. „Nowe Książ.” 1998 nr 5.
  • W. ZAWISTOWSKA: Zagłada getta warszawskiego w relacjach jej świadków. „Słowo Żyd. = Dos Jidisze Wort” 1998 nr 19.
  • A. BRODZKA-WALD; S. BURYŁA. „Pam. Lit.” 1999 z. 4.
  • A. GRUDZIŃSKA: Nie ostał się po nich nawet Kadisz. „Kult. i Społ.” 1999 nr 1.
  • P. RODAK: Zapisy getta. „Znak” 1999 nr 12.
  • B. UMIŃSKA. „Biul. Żyd. Inst. Hist. w Pol.” 1999 nr 2.

Powrót na górę↑

[edytuj] Getto warszawskie — przewodnik po nieistniejącym mieście

Powrót na górę↑

[edytuj] Doświadczenia graniczne

  • J. JEZIORSKA-HAŁADYJ: (Nie)niewyrażalne. „Nowe Książ.” 2010 nr 9.
  • B. KRUPA: „Konfrontacja z bólem, cierpieniem i grozą przynosi poznanie”. „Kult. Współcz.” 2010 nr 4.
  • J. MUCHOWSKI: Figury doświadczenia dwudziestowiecznej historii. „Cwiszn” 2010 nr 1/2.
  • E. DOMAŃSKA: Intelektualista ekstatyczny. „Teksty Drugie” 2011 nr 5.

Powrót na górę↑

[edytuj] Ratowanie

  • Ł. KRZYŻANOWSKI: Narracje o ratowaniu. „Kult. i Społ.” 2010 nr 4.
  • A. ZIĘBIŃSKA-WITEK: Opowieści o ratowaniu: forma i treść. „Nowe Książ.” 2010 nr 9.
  • W. BARTOSZEWSKI: O Sprawiedliwych i niesprawiedliwych. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 251.

Powrót na górę↑

[edytuj] Biografie ulic

  • B. SZAYNOK: Utrwalanie uproszczeń. „Więź” 2018 nr 2 [dot. też: J. Tokarska-Bakir: Pod klątwą].
  • Zob. też Wywiady.

Powrót na górę↑

[edytuj] Młyny Boże

  • [T. FIAŁKOWSKI] LEKTOR: Pudełko. „Tygodnik Powszechny” 2018 nr 18/19.
  • K. LUBCZYŃSKI: Zawartość pudełka firmy Bradshaw and Lloyd. „Dziennik Trybuna” 2018 nr 83.
  • Zob. też Wywiady.

Powrót na górę↑

Marlena Sęczek

Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku

Działania
Jacek LEOCIAK
Nawigacja
Narzędzia