Z Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 1: Linia 1:
<div id="shortDescription">
+
= RÓŻYCKI Tomasz =
<p>ur. 1937</p>
+
<p>Poetka, tłumaczka, krytyk literacki.</p>
+
</div id='shortDescription'>
+
  
<div class='all'>
+
'''ur. 1970'''
<div class='biogram'>
+
==BIOGRAM==
+
<p>Urodzona 20 kwietnia 1937 we Lwowie; córka Bronisława Rodowskiego, lekarza, i Klementyny z domu Wanke. Pierwsze lata dzieciństwa spędziła w Mostach Wielkich, miasteczku pod Żółkwią, gdzie jej ojciec pracował w Szkole Policyjnej (pozostała tam także po wybuchu II wojny światowej i zajęciu tych terenów przez Armię Czerwoną). W okresie okupacji niemieckiej, jesienią 1942, w obawie przed nacjonalistami ukraińskimi, jej rodzina przeniosła się do Lwowa. Wiosną 1944 zamieszkała na wsi pod Rzeszowem, a po pół roku w samym Rzeszowie. Tam jesienią rozpoczęła naukę w szkole podstawowej, kontynuowaną w Żeńskim Liceum Ogólnokształcącym oraz w klasie fortepianu miejscowej Szkoły Muzycznej. W 1953 zdała egzamin maturalny, a także zajęła trzecie miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Śpiewaczym. W roku następnym wyjechała do Warszawy, gdzie uczyła się śpiewu w klasie Ady Sari oraz rozwijała umiejętności pianistyczne w Średniej Szkole Muzycznej nr 1. Z powodu choroby gardła, po trzech latach przerwała kształcenie wokalne, zaś naukę gry na fortepianie zakończyła w 1958 dyplomem. W tymże roku podjęła studia w zakresie filologii romańskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Po uzyskaniu magisterium w 1963 wyjechała na kilka miesięcy do Francji. Przez pewien czas pisała reportaże i recenzje w języku hiszpańskim dla redakcji iberoamerykańskiej Polskiego Radia. W 1964-66 była zatrudniona jako tłumaczka w Ambasadzie Meksyku w Warszawie, pogłębiając znajomość języka hiszpańskiego. W 1966 debiutowała wierszami ''Aby ocalić ''i'' Dedykacje'', ogłoszonymi na łamach „Kultury” (nr 4); w tymże roku opublikowała w „Kierunkach” (nr 40) pierwszą pracę krytyczną – omówienie prozy Józefy Radzymińskiej. Z tygodnikami tymi współpracowała także w latach następnych (z „Kulturą” do 1980, z „Kierunkami” do 1970), drukując utwory poetyckie, recenzje, a nieco później – przekłady z literatury francuskiej i hiszpańskiej. W 1967-73 była redaktorem działu kultury tygodnika „Forum”. Przekłady z literatury hiszpańskojęzycznej i francuskiej zaczęła publikować w 1969, debiutując tłumaczeniem trzech utworów prekortezjańskich (wówczas anonimowych, obecnie przypisanych królowi-filozofowi Netzahualcoyotlowi): ''Hymn do Dawcy Życia'','' Początek i koniec'', ''Zagadka człowieka wobec Boga'' na łamach pisma „Orientacja” (nr z XI). W 1971 przekładami poezji O. Paza rozpoczęła wieloletnią współpracę z miesięcznikiem „Literatura na Świecie”. Od jesieni 1973 do lata 1974 ogłaszała publicystykę społeczną na łamach poznańskiego tygodnika „Tydzień”. Następnie jako członek Koła Młodych ZLP wyjechała do Meksyku na dziesięciomiesięczne stypendium (przyznane jej przez rząd tego kraju); uczęszczała na seminaria z literatury iberoamerykańskiej. W tym okresie zaczęła pisać wiersze i eseje (także w języku hiszpańskim) oraz przekładać na język hiszpański współczesną poezję polską (wybory wierszy ukazywały się m.in. w meksykańskich pismach literackich: „Revista de Bellas Artes” i „Semanario de Bellas Artes”). W 1975-76 pracowała jako lektorka języka hiszpańskiego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 1976 była członkiem ZLP (do rozwiązania Związku w 1983). Ponownie przebywała na stypendium w Meksyku w 1977-78. Po powrocie do Warszawy weszła w 1979 w skład redakcji „Literatury na Świecie”, w którym to miesięczniku drukowała przekłady i artykuły krytyczne (także po przejściu na wcześniejszą emeryturę w 1994). W latach osiemdziesiątych kontynuowała twórczość poetycką i translatorską. Kilkakrotnie wyjeżdżała na stypendia zagraniczne: do Hiszpanii (1982), Francji (1986), Meksyku i na Kubę (1989). W latach dziewięćdziesiątych podjęła współpracę z Programem II Polskiego Radia. Od 1991 była członkiem SPP (przez cztery kadencje wchodziła w skład komisji kwalifikacyjnej, a w 2005-08 przewodniczyła Komisji Zagranicznej Zarządu Głównego). Po 1989 uczestniczyła w wielu międzynarodowych festiwalach i spotkaniach poetów oraz tłumaczy, m.in. ostatnio w Cordobie (2004), Meksyku (2004, 2005), Paryżu i Bordeaux (2004), Granadzie (Nikaragua, 2006 i 2008) i Hawanie (2007). Przekłady publikowała w tym okresie nadal w „Literaturze na Świecie” i „Twórczości”, a także m.in. w „Arkuszu”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Nowej Okolicy Poetów”, „Pograniczach”, „Odrze” oraz „Tyglu Kultury”. W 1991 otrzymała nagrodę redakcji „Literatury na Świecie” za przekłady poezji iberoamerykańskiej, a w 2005 – ZAiKS-u za przekłady z literatury francuskiej i hiszpańskojęzycznej. W 2005-08 ogłaszała wiersze (w przekładzie na hiszpański własnym i Gerardo Beltrána) w dodatku literackim do wydawanego w Buenos Aires pisma „El Clarin”.</p>
+
<p>Ma syna Kamila Wiesiołowskiego (ur. 1968), grafika. Mieszka w Warszawie.</p>
+
</div> <!-- biogram -->
+
  
<span id='tworczosc'></span><div id='primary'>
+
Poeta<span style="color:#ff0000;">, tłumacz</span>.
  
==TWÓRCZOŚĆ==
 
<ol>
 
  
<li> [[#Gesty na śniegu|Gesty na śniegu]]. [Wiersze]. Wwa: Czyt. 1968, 55 s.</li>
+
Urodzony 29 maja 1970 w Opolu w rodzinie przesiedlonej ze Lwowa; syn Józefa Różyckiego, ślusarza, i Teresy z domu Pic, technika chemika. Uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego w Opolu. Już jako uczeń otrzymał w 1989 nagrodę w konkursie literackim dla młodzieży ''Uwaga Debiut'', zorganizowanym przez Wrocławski Uniwersytet Powszechny i Towarzystwo Wiedzy Powszechnej we Wrocławiu''. ''W 1989 zdał maturę, a następnie studiował romanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1991 debiutował w druku wierszem inc. ''Je vois la suite, już po tamtej stronie…'', wysłanym na konkurs poetycki redakcji „Czasu Kultury” i wyróżnionym publikacją na łamach tego pisma (nr 8/31). Po ukończeniu studiów pracował jako wykładowca literatury i języka francuskiego najpierw do 2006 w Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych w Opolu, a następnie na Uniwersytecie Opolskim (UO; Katedra Kultury i Języka Francuskiego). Równocześnie kontynuował twórczość literacką. W 1997 otrzymał nagrodę na II Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim, zorganizowanym przez Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego oraz wyróżnienie na I Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim im. R.M. Rilkego, ogłoszonym przez redakcję „Toposu”. W następnych latach drukował utwory poetyckie (a także przekłady, głównie poezji, z języka francuskiego) w czasopismach literackich, m.in. w „Odrze”, „Toposie”, „Tygodniku Powszechnym”, „Literaturze na Świecie”, „Zeszytach Literackich”. Uczestniczył w wielu krajowych i międzynarodowych spotkaniach i festiwalach literackich, m.in. odbył podróże w gronie pisarzy z różnych krajów w ramach projektów Literaturexpress Europa (2000) i Poezija Expres (2001), był na festiwalach we Francji (2000, 2004, 2005), Niemczech (2000, 2006), na Litwie (2001), w Słowenii (2002), Włoszech (2002, 2011), na Ukrainie (2003), w Szwajcarii (2005) i Wielkiej Brytanii (2005, 2008). W 2004 otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie za poemat ''Dwanaście stacji'', w 2006 Nagrodę Specjalną Prezydenta Opola, a w 2007 nagrodę im. J. Brodskiego w dziedzinie poezji, przyznaną przez redakcję „Zeszytów Literackich”. W 2007 rozpoczął współpracę z pismem „Teatr” jako autor felietonów z cyklu ''Kufer z książkami''. W tymże roku, w związku z opublikowaniem wyboru wierszy w przekładzie angielskim pt. ''The Forgotten Keys'', wyjechał na spotkania autorskie do Stanów Zjednoczonych (do Bostonu, gdzie uczestniczył w konferencji z cyklu ''Poetry and Politics'', i'' ''do Nowego Jorku). W 2008 został członkiem jury Nagrody Fundacji im. Kościelskich. W 2009 był stypendystą Vermont Studio Center (USA). W 2010 zaczął występować jako jeden z komentatorów w porannej audycji Programu II Polskiego Radia, ''Między słowami''. W tymże roku otrzymał nagrodę „Kamień”, przyznawaną podczas lubelskiego <span style="color:#0000ff;"><span style="color:#000000;"><u>festiwalu „Miasto Poezji</u></span></span>. W 2011 podjął się prowadzenia Warsztatów Creative Writing w Instytucie Filologii Polskiej UO. W 2012 uczestniczył w cyklu spotkań autorskich zorganizowanych przez niemiecką instytucję Literatur Lana. <span style="color:#ff0000;">W 2016 wziął udział jako juror i autor w II i III edycji </span>ogólnopolskiego konkursu literacko-fotograficznego ''Sfotografuj wiersz – Zwierszuj fotografie''.<span style="color:#ff0000;"> </span>
<li> [[#Stan posiadania|Stan posiadania]]. [Wiersze]. Wwa: Czyt. 1981, 106 s. ''Ser. Poetycka.''</li>
+
<li> [[#Nuta przeciw nucie|Nuta przeciw nucie]]. Wybór wierszy miłosnych z lat 1968-1992. Grafiki: K. Wiesiołowski. Kr.: Miniatura 1993, 77 s.</li>
+
<li> Szelest, półmrok, sens. [Wiersze]. Przemyśl: Gdzie Indziej Wydawn. T. Nuckowskiego1995, 29 s.</li>
+
<p class='comment'>Druk bibliofilski w nakł. 100 egz.</p>
+
<li> [[#Na dole płomień, w górze płomień|Na dole płomień, w górze płomień]]. [Wiersze]. Wwa: Anta 1996, 158 s.</li>
+
<p class='comment'>Wyróżnienie Fundacji Kultury w 1996.</p>
+
<li> [[#Bliżej nagości|Bliżej nagości]]. [Wiersze]. Wwa: Nowy Świat 2002, 63 s.</li>
+
<li> Výzva k činu Appel à l’action Wezwanie do czynu. [Wybór wierszy]. [Przeł.:] V. Kovalčik, B. Noël, K. Rodowska. [Wybór i red.:] M. Vallová. Bratislava: Literárné informačné centrum 2006, 41 s.</li>
+
<p class='comment'>Tekst w jęz. słowac., franc. i pol.</p>
+
<li> [[#Wiersze przesiane 1968-2011|Wiersze przesiane 1968-2011]]. Rzeszów: Podkarpacki Inst. Książki i Marketingu 2012, 311 s.</li>
+
<p class='comment'>Tekst częściowo w jęz. franc. i hiszp.</p>
+
<p class='comment'>Wybór wierszy w przekł. franc.: En bas le feu, en haut le feu. [Przeł.] B. Noël. „Aires”, Saint-Etienne 1994 nr 19 [nr monogr. pisma poświęcony twórczości K. Rodowskiej]; Vers le nu. Suivi de Le muet chante. [Przeł.] B. Noël. Paris 2012.</p>
+
<p class='block'>Przekłady tekstów K. Rodowskiej w antologiach zagranicznych: ang.: Wisława Szymborska's poety. Choice of essays. Frankfurt Am Main 2015. – litew.: Poetinis Druskininku ruduo, 2001. [Oprac.:] K. Platelis. Vilnius [2001].</p>
+
</ol>
+
===Przekłady===
+
<ol>
+
<li> Jose Guadalupe Posada (1852-1913) i współczesna sztuka meksykańska. Warszawa, marzec 1966. [Katalog wystawy]. Red.: I. Jakimowicz. Tłum. z hiszp.. K. Rodowska i K. Zawanowski. Oprac. graf.: D. Książkiewicz, i J. Kuglin, jr. Przedm.: S. Lorentz. Wwa: Muzeum Nar. 1966, 77 s.</li>
+
<li> J. Revueltas: Zasnąć w ziemi. [Opowiadania]. Wwa: PIW 1970, 170 s. ''Bibl. „Jednorożca”.''</li>
+
<li> W. Wolski: Halka. [Libretto opery]. [Przekł. na jęz. hiszp.:] S. Zembrzuski, K. Rodowska. Varsovia: Ag. Autorska 1971, 30 s.</li>
+
<li> J. H. Anglade: Zawieszenie. [Powieść]. [Wwa:] PIW 1973, 179 s. ''Klub Interesującej Książ.''</li>
+
<li> J. L. Borges: Twórca. [Wiersze]. Przeł.: Z. Chądzyńska, K. Rodowska. (Utwory wybrane). Wwa: Czyt. 1974, 99 s. Wyd. 2 Wwa: Prószyński i S-ka 1998.</li>
+
<li> Poesia polaca contemporánea: Iwaszkiewicz, Przyboś, Rózewicz, Herbert, Szymborska, Grochowiak y Bialoszewski. [Wybór, przekł. i noty:] K. Rodowska. México: Universidad Nacional Autónoma de México, Dirección General de Difusión Cultural Departamento de Humanidades [1975], 47 s. Material de Lectura. Poesia Moderna'','' 31.</li>
+
<li> La nueva poesia polaca. [Wybór, przekł. i wstęp:] K. Rodowska. Madrid 1980, 32 s.</li>
+
<p class='comment'>Suplement do czasop. „Cuadernos Hispanoamericanos”, Madryt 1980 nr 360.</p>
+
<li> J. E. Pacheco: Proza czaszki. [Wiersze]. Wybrała, przeł. i opatrzyła posł. K. Rodowska. Kr., Wr.: WL 1986, 143 s.</li>
+
<li> O. Paz: Wciąż te same widzenia. [Wiersze]. Wybór i przekł. K. Rodowska. Olsztyn, Wwa: Ethos; nakł. Fundacji „Literatura Światowa” 1990, 63 s.</li>
+
<li> A. Cerdá Barberá: Zdrowie na dłoni. Wwa: Rytm 1994, 153 s. ''Wiek XXI.''</li>
+
<p class='comment'>Wydawnictwo popularnonaukowe dot. niekonwencjonalnej diagnostyki.</p>
+
<li> J. Genet: Ceremonie żałobne. [Powieść]. Gdańsk: Marabut 1995, 263 s.</li>
+
<p class='comment'>Nagroda za przekł. przyznana przez red. „Lit. na Świecie” za 1995.</p>
+
<li> [Dieciséis] 16 poetas polacos. [Red.:] A. Beneyto. [Przeł. z pol.] K. Rodowska. Zaragoza: Libros del Innombrable [1998], 124 s. ''Biblioteca golpe de dados'', t. 3.</li>
+
<li> Pięć współczesnych poetek hiszpańskich Cinco poetisas españolas contemporáneas. [Przeł.:] J. Bartoszewska, M. Filipowicz-Rudek, K. Rodowska. Wwa: Małe; Inst. Cervantesa 1998, 141 s. ''Kolekcja Inst. Cervantesa.''</li>
+
<li> L. de Camões: Liryki najpiękniejsze. Przeł.: J. Waczków, '''K. Rodowska'''. Tor.: Algo 2000, 46 s. ''Kolekcja Liryki Światowej.''</li>
+
<li> E. Salmon: ABC enneagramu: jak rozpoznać siły sterujące naszym zachowaniem. Wwa: bis 2002, 248 s.</li>
+
<p class='comment'>Wydawnictwo popularnonaukowe.</p>
+
<li> G. Beltrán: Krótki pejzaż z cieniami Breve paisaje con sombras. [Wiersze]. [Przeł.:] L. Engelking, A. Kuzborska, B. Pudłówna, K. Rodowska. Wwa: Małe, [2003], 151 s.</li>
+
<p class='comment'>Tekst w jęz. pol. i hiszp.</p>
+
<li> E.-E. Schmitt: Ewangelia według Piłata. [Powieść]. Kr.: WL 2003, 237 s. ''Proza pod Globusem.'' Wyd. nast. tamże: wyd. 2 2005, [wyd. 3] 2009''.''</li>
+
<li> J. L. Borges: Spiskowcy. [Wiersze i miniatury literackie]. (Utwory wybrane). Wwa: Prószyński i S-ka [2004], 73 s.</li>
+
<li> Na szali znaków. Czternastu poetów francuskich. [Antologia]. Wybór wierszy, przekł., oprac. krytyczne, wstęp i posł.: K. Rodowska. Wr.: Biuro Lit. 2007, 450 s.</li>
+
<li> J. Egloff: Człowiek, którego brano za kogoś innego. [Powieść]. Kr.: WL 2010, 186 s.</li>
+
<li> [[#Umocz wargi w kamieniu|Umocz wargi w kamieniu]]. Przekłady z poetów latynoamerykańskich. [Wybór wierszy, przekł., oprac. i posł.:] K. Rodowska. Wr.: Biuro Lit. 2011, 606 s. ''Antologie Poetyckie,'' 7.</li>
+
<li> G. Nistal: Zima en Varsovia. [Wiersze]. Rzeszów: Podkarpacki Inst. Książki i Marketingu 2013, 49 s.</li>
+
<p class='comment'>Zob. też Twórczość poz. 7.</p>
+
</ol>
+
</div id='primary'>
+
  
<div id='secondary'>
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">Żonaty z Dorotą z domu Ułamek, polonistką; z tego związku ma dwóch synów: Jakuba i Michała. Mieszka w Opolu.</div>
==OPRACOWANIA (wybór)==
+
  
  
<ul>
+
== TWÓRCZOŚĆ ==
<li>Ank. 2008.</li>
+
<li> Autor o sobie: „Kwart. Artyst.” 2014 nr 3 [wypow. w ankiecie pt. „Moi mistrzowie”].</li>
+
<li> Wywiady: Rozm. B. Pietkiewicz. „Kult. i Życie” 1981 nr 25; Francuscy poeci wracają do Portu Literackiego. Rozm. A. Kołodyńska. „Gaz. Wybor.” 2008 nr 7 dod. „Wrocław”.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
 
  
  
<ul>
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">1. Vaterland. Łódź: SLKKB [Stow. Lit. im. K. K. Baczyńskiego] 1997, 39 s. ''Ser. Poetycka'', 52. Przedr. zob. poz. 6.</div>
<li>LP XX w. (J. Z. Brudnicki).</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">2. Anima. [Wiersze]. Kr.: Zielona Sowa; Studium Lit.-Artyst. przy Inst. Filologii Pol. UJ 1999, 45 s. ''Bibl. Lit.-Artyst. Studium. Nowa poezja pol.'', t. 16. Przedr. zob. poz. 6.</div>
  
===Ogólne===
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">3. Chata umaita. [Wiersze]. Wwa: Lampa i Iskra Boża 2001, 48 s. Przedr. zob. poz. 6.</div>
  
<ul>
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">4. Świat i Antyświat. [Wiersze]. Wwa: Lampa i Iskra Boża 2003, s. 63. Przedr. zob. poz. 6.</div>
<li> L. SZARUGA: Język ciała – język nicości. „Kwart. Artyst.” 1997 nr 3.</li>
+
<li> A. OTKO: Krystyna Rodowska: „Wiersz – moje ja czujne”. „Gaz. Lwow.” 1999 nr 12/13.</li>
+
<li> S. GIBASZEK: Kilka refleksji na temat poezji Krystyny Rodowskiej. „Podgląd” 2016 NR 1.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
Najlepsza Książka Poetycka 2003 wg ankiety Forum Krytyki Literatorium.
  
===Gesty na śniegu===
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">5. Dwanaście stacji. Poemat. Kr.: Znak 2004, 139 s. Dodruk 2009.</div>
  
<ul>
+
Wyd. jako dokument dźwiękowy: 12 stacji. Adapt. i reż,: T. Zacharewicz. Czyta: B. Opania. Opole: Radio Opole 2009, 6 CD.
<li> M. WYKA: W imię znaczeń. „Życie Lit.” 1968 nr 33.</li>
+
<li> L. SOKÓŁ: Optymizm tragiczny. „Poezja” 1969 nr 1.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 2004, nominacje do Paszportu „Polityki” w 2004 i Nagrody Lit. Nike w 2005.
  
===Stan posiadania===
+
<u>Przek</u>ł.: <u>an</u>g.: Twelve stations. [Przeł.] B. Johnston. Brookline, MA 2012, wyd. nast. tamże<span style="color:#ff0000;">:</span> 2013<span style="color:#ff0000;">, 2015</span>, - <u>nie</u>m.: Zwölf Stationen. [Przeł.] O. Kühl. München 2009.
  
<ul>
+
<u>Adap</u>t. <u>teat</u>r.: Adapt.: M. Pakuła. Reż.: E. Rysová. Wyst. Kr., Stary T., Nowa Scena 2010; Adapt. i reż.: M. Grabowski. Wyst. Opole, T. im. J. Kochanowskiego 2012.
<li> W. MYSTKOWSKI: Pyrrusowe zwycięstwo. „Tyg. Kult.” 1981 nr 46.</li>
+
<li> M. BOCIAN: Stan posiadania. „Odra” 1983 nr 2.</li>
+
<li> S. SROKOWSKi: Żywioły i rozbite lustro. „Nurt” 1983 nr 12.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">6. Wiersze. Wwa: Lampa i Iskra Boża 2004, 183 s.</div>
  
===Nuta przeciw nucie===
+
Zawiera wiersze z poz. 1-4.
  
<ul>
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">7. Trois poètes polonais: Maciej Niemiec, Jacek Podsiadło, Tomasz Różycki. [Przeł.] J. Burko. Neuilly-lès Dijon: Éd. Murmure, 2005, 181 s. ''En Delors.''</div>
<li> A. SZYMAŃSKA: „Drżąc w złudzeniu jedności”. „Nowe Książ.” 1994 nr 11.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
Tekst w jez. pol. i franc.
  
===Na dole płomień, w górze płomień===
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">8. Kolonie. [Wiersze]. Kr.: Znak 2006, 84 s. Dodruk 2007. Wyd. nast.<span style="color:#ff0000;">:</span> łącznie z przekł. franc. pt. Kolonie = Les Colonies. [Przeł.] J. Burko. Paris: L'improviste, 2006, 125 s. ''Collection „Un Petit Siècle Épatant”''<nowiki>; łącznie z przekł. hiszp.: Colonias. [Przeł.] X. Farré. </nowiki><span style="background-color:#ffffff;">Madrid: Vaso Roto 2015, 167 s.</span></div>
  
<ul>
+
Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia i nominacja do finału Nagrody Lit. Nike w 2007. – Wiersz pt. „Spalone mapy”, przełożony przez M. Rosenthal pt. „Scorched maps” i wraz z komentarzem autora umieszczony na blogu PEN America, otrzymał w 2010 nagrodę Arts & Litterary Prize amer. serwisu internetowego 3 Quarks Daily.
<li> K. BIEŃKOWSKA: „Nieczytelność – w szyku”. „Nowe Książ.” 1996 nr 9.</li>
+
<li> K. MALISZEWSKI: Miłość i płomień wszystkich rzeczy. „Topos” 1996 nr 4.</li>
+
<li> I. SMOLKA. „Fraza” 1996 nr 14, przedr. w tejże: Dziewięć światów. Wwa 1997.</li>
+
<li> L. ENGELKING: Język ognia. „Tygiel Kult.” 1997 nr 4.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<u>Przek</u>ł.: <u>an</u>g.: Colonie. [Przeł.] M. Rosenthal. Brookline, MA 2013, - <u>fran</u>c. i hiszp. zob. wyżej.
  
===Bliżej nagości===
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">9. Antimondo. [Wybór wierszy]. [Red.:] L. Masi. [Przeł.:] L. Masi, A. Ajres. Firenze: Edizioni della Meridiana 2009, 114 s. ''Con l’Altro.''</div>
  
<ul>
+
Tekst w jęz. pol. i włos.
<li> P. MICHAŁOWSKI: Szczyt epifanii na dnie ciała i obrazu. „Pogranicza” 2003 nr 1.</li>
+
<li> I. SMOLKA: Odsłona nagości. „Nowe Książ.” 2003 nr 3.</li>
+
<li> A. SZYMAŃSKA: Pseudonimowanie wieczności. „Prz. Powsz.” 2003 nr 7/8.</li>
+
<li> A. NAGÓRSKA: „Ta materia jest z ducha”. „Twórczość” 2004 nr 12.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">10. Księga obrotów. Kr.: Znak 2010, 94 s. ''Poezja.''</div>
  
===Wiersze przesiane 1968-2011===
+
Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia i do Nagrody Lit. Nike w 2011.
  
<ul>
+
11. Black square. Selected poems. [Przeł.] A. Lloyd-Jones. Brookline, MA: <span style="color:#0000ff;"><span style="color:#000000;"><u>Zephyr Press</u></span></span> 2011, XIV, 105 s.
<li> J. BECZEK: Przesiewanie świata. „Nowe Książ.” 2013 nr 6.</li>
+
<li> L. SZARUGA: Świat poetycki. (LVI). „Zesz. Lit.” 2013 nr 3 [m.in. dot. K. Rodowska].</li>
+
<li> W. KALISZEWSKI: Zdejmowanie słów. „Nowe Książ.” 2013 nr 9.</li>
+
<li> L. ENGELKING: Wiersze zasiane. „Elewator” 2014 nr 1.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
Tekst w jęz. pol. i ang.
  
===Umocz wargi w kamieniu===
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">12. Bestiarium. [Powieść]. Kr.: Znak 2012, 198 s. Wyd. nast. łącznie z przekł. niem.: Bestiarium. [Przekł. i wstęp:] M. Breuer. Berlin: Edition.fotoTAPETA 2016, 208 s.</div>
  
<ul>
+
<u>Przek</u>ł. <u>nie</u>m. zob. wyżej.
<li> P. KAJEWSKI: Ruch niezastygły w czasie i przestrzeni. „Odra” 2011 nr 7/8.</li>
+
<li> W. KALISZEWSKI: Kontynent poetów. „Wyspa” 2011 nr 3.</li>
+
<li> A. KOMOROWSKI: Lekcje jednej antologii. „Nowe Książ.” 2011 nr 9.</li>
+
<li> Ł. STARCZAK: Dla wszystkich ten sam ogień. „Twórczość” 2011 nr 11.</li>
+
<li> T. SWOBODA: Poezja łacińskich Amerykanów. „Lit. na Świecie” 2011 nr 11/12.</li>
+
<li> A. SZYMAŃSKA: Pradawność współczesności. „Prz. Powsz.” 2011 nr 11.</li>
+
<li> A. NASIŁOWSKA: Zapis i głos. „Pogranicza” 2012 nr 2.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">13. Tomi. Notatki z miejsca postoju. Wwa: Fundacja „Zesz. Lit.” 2013, 220 s. ''Podróże „Zesz. Lit.”.''</div>
</div id='secondary'>
+
  
<div class='author'>Alicja Szałagan</div>
+
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><span style="color:#ff0000;">14. Litery. Kr.: Wydawn. a5 2016, 120 s. </span><span style="color:#ff0000;">''Bibl. Poetycka Wydawn.a5''</span><span style="color:#ff0000;">,</span><span style="color:#000000;"> t. 92.</span></div>
  
</div> <!-- all -->
+
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">Wybory wierszy w <u>przek</u>ł.: <u>an</u>g. zob. poz. 11 oraz: The forgotten keys. [Przeł.] M. Rosenthal. Brookline, MA 2007, – <u>chi</u>ń.: Bei yi wang de di tu. [Xianggang] 2013, – <u>fran</u>c. zob. poz. 7, 8, – <u>hisz</u>p. zob. poz. 9, – <u>nie</u>m. zob. poz. 12, – <u>ser</u>b.:<u> Anima</u>, a postoji. Izabrane pesme. [Wybór i przekł.] B. Rajčić. Vršac 2013, – <u>słowa</u>c.: Protivietor. [Przeł.] K. Laučiková. Bratislava 2007, – <u>wło</u>s. zob. poz. 9.</div>
 +
 
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Przekłady</u> wierszy Tomasza Różyckiego w antologiach zagranicznych: <u>an</u>g.: Six Polish poets. [Wyd. i wstęp:] J. Dehnel. Todmorden 2009; City of memory. A bilingual anthology of contemporary Polish poetry. [Red. I przekł.:] M.J. Mikoś. [Wstęp:] A. Niewiadomski. Bloomington, IN 2015, – <u>buł</u>g.: Antologiâ na novata polska poeziâ. [Wybór i przekł.] B. Dankov. Sofiâ 2006; Miłość nie jest tym słowem. Antologia poetek i poetów polskich, debiutujących po roku 1989 = Lûbov ne e dumata. Antologiâ na polski poetesi i poeti, debûtirali sled 1989 godina. [Wybór i przedm.:] Â. Denel i M. Vožnâk. Plovdiv 2014, – <u>hiszp.</u>.: Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980). [Wybór i przekł.:] A. Murcia, G. Beltrán, X. Farré. Zaragoza 2012, – <u>lite</u>w.: Poezijos pavasaris. [Oprac.:] V. Braziūnas, E. Ališanka. Vilnius 2001, – <u>nie</u>m.: Stillleben mit Cash. Gedichte aus Polen. [Oprac.:] H. Thill, C. Rudolph. Heidelberg 2014, – <u>ser</u>b.: Stane pripravnosti. Pregled savremene polske poezije. Generacija BruLiona i noviji autori. [Oprac.:] J. Rošak. Beograd 2010; Moj poljski pesnički XX vek. Antologija. [Oprac.:] B. Rajčíć. Beograd 2012; Rečnik mlade poljske poezje. Antologija poezije poljskih pesnika rođenih 1960-1990. godine. [Oprac.:] B. Rajčíć. Beograd 2013, – <u>słowe</u>ń.: Akslop poljska nazaj. [Wybór, red.:] P. Čučnik. [Przeł.:] P. Čučnik [i in.]. Ljubljana 2005, – <u>wło</u>s.: Inattese vertigini. Antologia della poesia polacca dopo il 1989. [Oprac.:] A. Amenta, L. Costantino. Udine 2010.</div>
 +
 
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Przekład</u></div>
 +
 
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">1. S. Mallarmé: Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku. [Poemat]. Przeł. K. Rodowska. Wprowadzenie: M.P. Markowski. Red., [posł.]: K. Bazarnik, Z. Fajfer. Kr.: Ha!art. 2005, 123 s. ''Liberatura. Ser. Wydawn. Interdyscyplinarnego Mag. Kult.-artyst. „Ha!art”'', t. 3.</div>
 +
 
 +
Zawiera dwie wersje poematu i przekł. obu wersji.
 +
 
 +
<div style="margin-left:1.27cm;margin-right:0cm;">2. J. Burko: Wątpewności. Wybór wierszy = Certidoutes. Choix de </div>
 +
 
 +
poemes. Przekł. i posł.: T. Różycki. Kr.: WL 2011, 77 s.
 +
 
 +
Tekst. w jęz. pol. i franc.
 +
 
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>OPRACOWANIA</u> (wybór)</div>
 +
 
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">Ank. 2010. – <u>Wywiad</u>y: O nostalgii, upiorach i pociągu. Rozm. J. Gutorow. „Studium” 2000 nr 5/6; Na własny rachunek. Rozm. B. Zaremba. „Tyg. Powsz.” 2004 nr 47 [dot.: Dwanaście stacji]; Wybieram boczne drogi. Rozm. M. Olszewski. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 104 dod. „Kraków” [dot.: Dwanaście stacji]; Żal tego świata. Rozm. M. Robert. „Lampa” 2004 nr 7 [dot.: Dwanaście stacji]; Żadną cystą się nie czuję. Rozm.: T. Jamroziński, M. Robert. „Studium” 2005 nr 4/5; List oceaniczny. Rozm. M. Tybak. „Zwierciadło” 2006 nr 1; Pisanie to dziecinna zabawa. Rozm. J. Sobolewska. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 199; Poeci gryzą. Rozm. K. Janowska. „Polityka” 2006 nr 27; Sen pomieszczony w języku. Rozm. R. Wiśniewski. „Odra” 2006 nr 4; Wiersze dzieckiem podszyte. Rozm. A. Wolny-Hamkało. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 215; A dziadkowi brakowało tu tramwajów... Rozm. A. Nocuń. „Strony” 2009 nr 3; Nie można mnie czytać „przez coś”. Rozm. P. Witkowski. „Odra” 2009 nr 2; Poeta w wieku męskim. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 266; Zadomowienie. Rozm.: A. Gabriel, Ł. Galusek. „Autoportret” 2009 nr 4; „Hierarchie nieprzemakalne”. Rozm. J. Grębowiec. „<span style="color:#0000ff;"><span style="color:#000000;"><u>Znaczenia”</u></span></span> 2010 nr 03<nowiki>; </nowiki>O podróżach, metamorfozach i ósemkach. Rozm. A. Świeściak. „<span style="color:#0000ff;"><span style="color:#000000;"><u>Opcje”</u></span></span> 2010 nr 3/4; Tata jest poetą, za to mama jest normalna. Rozm. D. Nowicka. „Nowa Tryb. Opol.” 2010 nr 277 [dot. m.in.: Księga obrotów]; Różycki obserwowany. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 116 dod. „Opole”; Małe i wielkie sny. Rozm. J. Borowiec. „Nowe Książ.” 2012 nr 3; Mejle z cieniami. Rozm. J. Kowalska. „Teatr” 2012 nr 10; Piszę, więc jestem – nieśmiertelny. Rozm. D. Wodecka. „Gaz. Wybor.” 2013 nr 297; Stolicą świata jest miejsce, w którym jesteśmy obecnie. Rozm. A. Sinkowski. „Wyspa” 2015 nr 1.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;">H. JAMRY: Poeci osobni. Jacek Gutorow, Paweł Marcinkiewicz, Jacek Podsiadło, Tomasz Różycki. Informator bibliograficzny. Opole 2008.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Ogóln</u>e: E. LIPIEC: Prowincjusz czasu. „Fraza” 1999 nr 1. – M. RABIZO-BIREK: Poetyckie stygmaty Niewiernego Tomasza. Wariacje na jeden wiersz. „Arkusz” 1999 nr 8 [dot.: Magia]. – R. MORAWSKI: Geografia sensu, sens geografii. Na marginesie wierszy Tomasza Różyckiego. „Czas Kult.” 2000 nr 2/3. – T. LIRA-ŚLIWA: Kurz na języku. „Akant” 2002 nr 12. – J. GUTOROW: Geografia sensu, sens geografii. (Tomasz Różycki). W tegoż: Niepodległość głosu. Kr. 2003. – P. KĘPIŃSKI: Na huśtawce. O poezji Tomasza Różyckiego. „Nowy Wiek” 2003 nr 9, przedr. w tegoż: Bez stempla. Wr. 2007. – J. GUTOROW: Kilka wtrąceń. Tomasz Różycki tegorocznym laureatem Nagrody Fundacji im. Kościelskich. „Tyg. Powsz.” 2004 nr 40. – J. PILCH: Jazda Różyckiego. „Polityka” 2004 nr 43. – K. MALISZEWSKI: On Tomasz Różycki’s poems „Entropy” and „Vaterland”. „Lyric”, Bloomington, IN 2005 nr 8. – J. ORSKA: Stany skupienia narracji; M. RABIZO-BIREK: Szlakiem Dantego i Schulza. „Kresy” 2005 nr 3. – T. CIEŚLAK: Tomasz Różycki: miasto, dom, prowincja. „Kresy” 2007 nr 1/2, przedr. w tegoż: W poszukiwaniu ostatecznej tajemnicy. Łódź 2009. – P. ŚLIWIŃSKI: Różycki i inni. W tegoż: Świat na brudno. Wwa 2007. – A. ŚWIEŚCIAK: O dwóch przypadkach reprezentacji. Wokół motywu daty. (Tomasz Różycki i Andrzej Sosnowski). „Teksty Drugie” 2007 nr 5, przedr. w: Nowa poezja polska, Kr. 2009. – A. ŚWIEŚCIAK: Śmierć w poezji współczesnej. (Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, Dariusz Suska, Jacek Dehnel, Marcin Siwek, Tomasz Różycki, Wojciech Wencel). W: Zamieranie. Interpretacje. Katow. 2007. – A. GLEŃ: Dziecko i prawda : notatki na marginesie jednego wiersza Tomasza Różyckiego<nowiki>; D. LISAK-GĘBALA: </nowiki>Ojczyzna jest za mgłą. Opole Tomasza Różyckiego. „Strony” 2009 nr 3. – M. JAWORSKI: Kolonizatorzy i podróżnicy. („Kolej żelazna” Tomasza Różyckiego). W tegoż: Rewersy nowoczesności. Pozn. 2009. – J. KOSZARSKA: Pociąg do melancholii. „Polonistyka” 2009 nr 2 [dot.'' ''wiersza „Kolej żelazna”]. – E. STAŃCZYK: Polish contact zones: Silesia in the works of Adam Zagajewski and Tomasz Różycki. „Slovo”, Leeds 2009 nr 2. – M. WOŹNIAK-ŁUBIENIEC: Starość jako temat młodej poezji. W: Nowa polska poezja. Kr. 2009 [dot. m.in. T. Różyckiego]. – M. DRZĘŹLA: O problemach tłumaczenia. „Kwart. Opol.” 2010 nr 4 [dot. franc. przekładów wierszy T. Różyckiego]. – W. KUDYBA: Współczesne gry z epopeją. (O poematach Tomasza Różyckiego i Wojciecha Wencla). „Literaturoznawstwo” 2010 nr 1. – M. MOSTEK: Choroba na pisanie. „Pogranicza” 2010 nr 5. – A. ŚWIEŚCIAK: Między symbolem a alegorią. Tomasz Różycki. W tejże: Melancholia w poezji polskiej po 1989 roku. Kr. 2010. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Odnalezione mapy : Miłosz - Zagajewski – Różycki. „Ruch Lit.” 2011 nr 3. – X. FARRÉ: Tomasz Różycki. Uniendo geografía e imaginarios. „Studia Iberystyczne” 2011 nr 10. – P. HUELLE. „Zesz. Lit.” 2011 nr 1. – A. JABŁOŃSKI: Kim jest „facet, który kupił świat”? „Twórczość” 2012 nr 1. – M. RABIZO-BIREK: Adam Mickiewicz w poezji Tomasza Różyckiego. W tejże: Romantyczni i nowocześni. Rzeszów 2012. – S. HORNIK: Tajemnicze gry „Faceta, który kupił świat”. (Prolegomena). „Twórczość” 2014 nr 4. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Sam środek Europy. Wyobraźnia i postpamięć w poezji Tomasza Różyckiego. W: W ogrodzie świata. Profesorowi Aleksandrowi Fiutowi na siedemdziesiąte urodziny. Kr. 2015. – E. PIETLUCH: Ewolucja tematu urbanistycznego w twórczości Tomasza Różyckiego; M. PIOTROWSKA-GROT: „Miasto trawi susza” – katabaza ponowoczesna w wybranych utworach Tomasza Różyckiego. W: Ścieżkami pisarzy. T. 2. Miasto jako przestrzeń twórców. Kraków 2015. – M.RABIZO-BIREK: Ponowoczesna ballada: Czaykowski, Różycki, Honet, Radwański; J. TABASZEWSKA: Od kontestacji do eksploracji. Problematyka tradycji w twórczości Marcina Świetlickiego, Tomasza Różyckiego, Andrzeja Sosnowskiego i Jacka Podsiadły. W: Nowa poezja polska wobec tradycji. Wwa 2015. – A. SÓLNA: Melancholia, opętanie, nałóg . Romantyczne i poromantyczne figury natchnienia jako choroby w wierszach Tomasza Różyckiego. W: Emocje, literatura, medycyna. Kr. 2015. <span style="color:#ff0000;">– J. TABASZEWSKA: (Prze)trwanie przeszłości w twórczości Tomasza Różyckiego. Zbieranie, powtarzanie i pozostawianie miejsca. </span></div>
 +
 
 +
 
 +
<div style="color:#ff0000;margin-left:0cm;margin-right:0cm;">W tejże: Poetyki pamięci. Współczesna poezja wobec tradycji i pamięci. Wwa 2016.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Vaterland</u> (poz. 1): P.W. LORKOWSKI: Suwerenność utopii. „Studium” 1998 nr 13/14. – B. WOŁOWICZ: Dobieram słowa według tęsknoty. „Pro Arte” 1998 nr 10. – K. MALISZEWSKI: Fantastyczna powieść. Strony przewracają się same. „FA-art” 1999 nr 2, przedr. w tegoż: Zwierzę na J. Wr. 2001. – R. RŻANY: Impresje na koniec wieku. „Akcent” 1999 nr 1, toż „Nowa Okolica Poetów” 1999 nr 2. – J. KOTARA: Ten, który przejrzał na Nocne i wypowiedział „qui no”. „Studium” 2000 nr 4. </div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Anima</u> (poz. 2): J. PODSIADŁO: Uśnijże mi, uśnij. „Tyg. Powsz.” 2000 nr 15. – G. TOMICKI: Wojna światów. „Odra” 2000 nr 9. – T. HRYNACZ: Zwierzenia piwniczne. „Akant” 2002 nr 11. – M. RABIZO-BIREK: „Ballady i romanse” naszych czasów. O „Animie” Tomasza Różyckiego. „Fraza” 2005 nr 14.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Chata umaita</u> (poz. 3): M. CYRANOWICZ: Poezja umaita. (Tomasz Różycki – „Chata umaita”). „Studium” 2002 nr 2 [rec. wierszem]. – G. TOMICKI: Rytmy albo wiersze opolskie. „FA-art” 2002 nr 1. – S. KUŹNICKI: Historie pewnych seksualności. „Topos” 2003 nr 1/3.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Świat i Antyświat</u> (poz. 4): L. MOMRO: Cudze strony, obce litery. „Opcje” 2003 nr 6. – A. KAŁUŻA: Idealnie nastrojony wiersz. „Nowe Książ.” 2004 nr 2. – K. MALISZEWSKI: Opium dla elity. „Czas Kult.” 2004 nr 2/3, przedr w tegoż: Rozproszone glosy. Wwa 2006. – M. MOSTEK: Śnieg, ścierwo i inne znaki intymne. „Wyspa” 2010 nr 3 [dot. utworu: Kampania zimowa].</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Dwanaście stacji</u> (poz. 5): P. GOŁOBRUDA: Sny, które nie śpią nigdy. „Lampa” 2004 nr 1. – A. SKRENDO: Ów Różycki. „Odra” 2004 nr 12, przedr. w tegoż: Falowanie nowoczesności. Szczec. 2013. – A. SZYMAŃSKA: Trubadur XXI wieku. „Prz. Powsz.” 2004 nr 10. – A. ŚWIEŚCIAK: Ironiczna nostalgia. „Dekada Lit.” 2004 nr 5/6, przedr. w tejże: Lekcje nieobecności. Mikołów 2010. – K. BIEDRZYCKI: To poemat – Tomasza Różyckiego „Dwanaście stacji”. W tegoż: Wariacje metafizyczne. Kr. 2007. – T. CIEŚLAK: Inspiracje romantyczne w poezji polskiej roczników 60. i 70. (Na wybranych przykładach). W: Polska literatura współczesna wobec romantyzmu. Lubl. 2007 [dot. m.in. T. Różyckiego]. – K. ĆWIKLAK: Hanys i Chadziaj w jednym stali domu. Pamięć kresów w poemacie „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego. „Pr. Komis. Filol. Pozn. TPN” 2007 nr 3. – M. URBANOWSKI: Podróże do kresów. (W. Kuczok: Gnój, B. Wildstein: Przyszłość z o.o., T. Różycki: Dwanaście stacji, S. Albiński: Kalahari). W tegoż: Dezerterzy i żołnierze. Kr. 2007. – T. BODUSZ: „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego wobec „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Pre-teksty i stylizacje. „Kwart. Opol.” 2009 nr 4. – T. KORNAŚ: Kraków: dwanaście stacji za Pyskowicami. „Teatr” 2010 nr 5. – E. STAŃCZYK: Ukraine and Kresy in Tomasz Różycki's „Dwanaście stacji”. Postcolonial analysis. „Zag. Rodzaj. Lit.” 2009 nr 1/2. – M. ANDRZEJAK-NOWARA, A. PALUCH: „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego – od poematu do dramatu. W: Nowa poezja polska wobec tradycji. Wwa 2015. – Rec. teatr. adapt.: wyst. Kr., Stary T.: T. KORNAŚ: Kraków: dwanaście stacji za Pyskowicami. „Teatr” 2010 nr 5, – wyst. Opole, Teatr im. J. Kochanowskiego: A. GŁOWACKA: Wehikuł czasu. „Teatr” 2012 nr 10<nowiki>; J. SIERADZKI</nowiki>: Chaplinada. „Odra” 2012 nr 9<span style="color:#ff0000;"><nowiki>; M. Andrzejak-Nowara: </nowiki></span><span style="color:#ff0000;">Związki literatury z życiem danej społeczności: „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego na scenie Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu. „Pr. Komis. Nauk Filol. Oddz. PAN we Wroc.” 2016 vol. 9</span>. – Zob. też Wywiady.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Wiersze</u> (poz. 6): J. DRZEWUCKI: Słowo będzie ciałem. „Rzeczpospolita” 2004 nr 244. – P. WOLSKI: Dochodzenie do stacji. „Pogranicza” 2004 nr 6. – A. KAZANECKI: Oblicza snów. „Czas Kult.” 2005 nr 1. – P. MACKIEWICZ: Na próbę w twoim ciele cię zamknąłem. „Topos” 2005 nr 1/2. – T. MIZERKIEWICZ: Ruchoma płyta. „Nowe Książ.” 2005 nr 1. – A. ŚWIEŚCIAK: Poezja o obliczu Różyckiego. „Res Publica Nowa” 2005 nr 2.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Kolonie</u> (poz. 7): A. ARNO, Z. KRÓL, L. SZARUGA, A. ZAGAJEWSKI: Głosy o tomie Tomasza Różyckiego. „Kolonie”. „Zesz. Lit.” 2006 nr 3. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Okręt o siedmiu dnach. „Dekada Lit.” 2006 nr 5. – A. FRANASZEK: Spopielały raj dzieciństwa. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 142. – P. GOŁOBRUDA: Bajki dla dorosłych. „Lampa” 2006 nr 11. – A. KAŁUŻA: Piotruś Pan. „Studium” 2006 nr 5. – K. MALISZEWSKI: Poezja w koloniach. „Odra” 2006 nr 10. – T. MIZERKIEWICZ: Toast za dorosłe dzieciństwo. „Dziennik” 2006 nr 38. – J. ORSKA: „Dzieci znają ich nazwy”. „Nowe Książ.” 2006 nr 8. – J. PILCH: Mrówki i rekiny. „Polityka” 2006 nr 25. – K. PILITOWSKA: Tęsknota za władzą. „Pogranicza” 2006 nr 6. – P. ŚLIWIŃSKI: Byty lotne. „Res Publica Nowa” 2006 nr 3. – A. ŚWIEŚCIAK: Opowieść postkolonialna. „Opcje” 2006 nr 3, przedr. w tejże: Lekcje nieobecności. Mikołów 2010. – P. FLORCZYK. „World Literature Today”, Norman, OK 2007 nr 1. – P. PRÓCHNIAK: Żywy towar, opium. (Notatki o „Koloniach” Tomasza Różyckiego). „Kresy” 2007 nr 1/2. – M. RADZIWON: Wiersze jak opium. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 136. – M. JAWORSKI: Ostatni dzień wakacji. O „Koloniach” Tomasza Różyckiego. „Polonistyka” 2008 nr 4. – M. GOLUBIEWSKI: Jednostkowość poezji. Pisanie i literatura w „Koloniach” Tomasza Różyckiego. „Twórczość” 2009 nr 5. – D. SIWOR: W cieniu wulkanu. O tomiku wierszy Tomasz Różyckiego „Kolonie”. „Konteksty Kult.” 2009 [nr] 5. – M. DRZĘŹLA: Dwa światy „Kolonii” Tomasza Różyckiego - oryginały oraz przekłady. „Kwart. Opol.” 2010 nr 2/3. – M. MOSTEK: Choroba na pisanie. „Lampa” 2010 nr 5. – M. JARNUSZKIEWICZ: Tekst jako granica: podmiot kolonizujący i kolonizowany w „Koloniach”. „Ruch Lit.” 2011 z. 4/5. – A. KAŁUŻA: Postmodernistyczne estetyzacje: Dehnel, Różycki, Foks. W: Nowe dwudziestolecie. Pozn. 2011 [dot. m.in.: Kolonie].</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Księga obrotów</u> (poz. 10): P. KOZIOŁ: Księga odwrotów. „Lampa” 2010 nr 9. – M. OLSZEWSKI: Wypatrywanie świat(ł)a. „FA-art” 2010 nr 1/2. – B. SADULSKI: Balet i wata. „Odra” 2010 nr 12. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Zawrót głowy. „Dekada Lit.” 2011 nr 1/2. – P. HUELLE: List do młodego poety; Z. KRÓL: Obroty. „Zesz. Lit.” 2011 nr 1. – A. KAŁUŻA: Polerowane słowa. „Nowe Książ.” 2011 nr 2, przedr. w tejże: Wielkie wygrane. Mikołów 2011. – T. ŻOŁĄDŹ: Proteuszowy kształt „gościa, który kupił świat” w „Księdze obrotów” Tomasza Różyckiego. W: Wyobraźnia poetycka XXI wieku. Kr. 2014.<span style="color:#ff0000;"> – I. PISAREK: Świat jako rzecz, którą można kupić? : „Księga obrotów” Tomasza Różyckiego. „Maska” 2016 nr 31.</span> – Zob. też w Wywiady.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Bestiarium</u> (poz. 12): P. HUELLE. „Zesz. Lit.” 2012 nr 4. – T. MIZERKIEWICZ: Bogatszy o zapomnienie. „Nowe Książ.” 2012 nr 3, przedr. w tegoż: Literatura obecna. Kr. 2013. – D. NOWACKI: Koszmar nocy letniej: poeta pisze powieść. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 16. – N. SZAFRAŃSKA: Rytmiczno-liryczne przestrzenie „Bestiarium” Tomasza Różyckiego. „Kwart. Opol.” 2012 nr 2/3.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><u>Tomi</u> (poz. 13): T. FIAŁKOWSKI: A jeśli Owidiusza wcale nie wygnano z Rzymu? „Gaz. Wybor.” 2013 nr 152. – B. KANIEWSKA: Literacka kartografia Tomasza Różyckiego. „Nowe Książ.” 2013 nr 10. – R. KOBIERSKI: Cień wędrowca. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 27. – M. OLSZEWSKI: Trochę spadkobierca, trochę barbarzyńca. „Wyspa” 2013 nr 4.</div>
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;margin-right:0cm;"><span style="color:#ff0000;"><u>Litery</u></span><span style="color:#ff0000;"> (poz. 14): M. Piotrowska-Grot: </span><span style="color:#ff0000;">Tygiel liter(acki). „FA-art” 2016 nr 4. – </span><span style="color:#ff0000;">M. WABIK: Magia i wyobraźnia. „Wyspa” 2016 nr 4. – S. HORNIK: Patrzę i piszę. „Elewator” 2017 nr 2. – J. ILLG: Poeta z Bożej Łaski. „Znak” 2017 nr 12. – M. JARNUSZKIEWICZ: </span><span style="color:#ff0000;">O utracie, nieobecności i czytaniu. „Fraza” 2017 nr 1/2. – M. OLSZEWSKI: Znaki zapytania. „Odra” 2017 nr 3. – R. RŻANY: Skoro jest miłość. „Nowe Książ.” 2017 nr 1. – B. SUWIŃSKI: Niech się układają jak najlepiej. „Zesz. Lit.” 2017 nr 1. – P. ŻARNECKA: Eksplorowanie próżni. „Nowa Dekada Krak.” 2017 nr 3.</span></div>
 +
 
 +
<div style="text-align:right;margin-left:0cm;margin-right:0cm;">Alicja Szałagan</div>

Wersja z 23:51, 16 lut 2018

RÓŻYCKI Tomasz

ur. 1970

Poeta, tłumacz.


Urodzony 29 maja 1970 w Opolu w rodzinie przesiedlonej ze Lwowa; syn Józefa Różyckiego, ślusarza, i Teresy z domu Pic, technika chemika. Uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego w Opolu. Już jako uczeń otrzymał w 1989 nagrodę w konkursie literackim dla młodzieży Uwaga Debiut, zorganizowanym przez Wrocławski Uniwersytet Powszechny i Towarzystwo Wiedzy Powszechnej we Wrocławiu. W 1989 zdał maturę, a następnie studiował romanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1991 debiutował w druku wierszem inc. Je vois la suite, już po tamtej stronie…, wysłanym na konkurs poetycki redakcji „Czasu Kultury” i wyróżnionym publikacją na łamach tego pisma (nr 8/31). Po ukończeniu studiów pracował jako wykładowca literatury i języka francuskiego najpierw do 2006 w Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych w Opolu, a następnie na Uniwersytecie Opolskim (UO; Katedra Kultury i Języka Francuskiego). Równocześnie kontynuował twórczość literacką. W 1997 otrzymał nagrodę na II Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim, zorganizowanym przez Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego oraz wyróżnienie na I Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim im. R.M. Rilkego, ogłoszonym przez redakcję „Toposu”. W następnych latach drukował utwory poetyckie (a także przekłady, głównie poezji, z języka francuskiego) w czasopismach literackich, m.in. w „Odrze”, „Toposie”, „Tygodniku Powszechnym”, „Literaturze na Świecie”, „Zeszytach Literackich”. Uczestniczył w wielu krajowych i międzynarodowych spotkaniach i festiwalach literackich, m.in. odbył podróże w gronie pisarzy z różnych krajów w ramach projektów Literaturexpress Europa (2000) i Poezija Expres (2001), był na festiwalach we Francji (2000, 2004, 2005), Niemczech (2000, 2006), na Litwie (2001), w Słowenii (2002), Włoszech (2002, 2011), na Ukrainie (2003), w Szwajcarii (2005) i Wielkiej Brytanii (2005, 2008). W 2004 otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie za poemat Dwanaście stacji, w 2006 Nagrodę Specjalną Prezydenta Opola, a w 2007 nagrodę im. J. Brodskiego w dziedzinie poezji, przyznaną przez redakcję „Zeszytów Literackich”. W 2007 rozpoczął współpracę z pismem „Teatr” jako autor felietonów z cyklu Kufer z książkami. W tymże roku, w związku z opublikowaniem wyboru wierszy w przekładzie angielskim pt. The Forgotten Keys, wyjechał na spotkania autorskie do Stanów Zjednoczonych (do Bostonu, gdzie uczestniczył w konferencji z cyklu Poetry and Politics, i do Nowego Jorku). W 2008 został członkiem jury Nagrody Fundacji im. Kościelskich. W 2009 był stypendystą Vermont Studio Center (USA). W 2010 zaczął występować jako jeden z komentatorów w porannej audycji Programu II Polskiego Radia, Między słowami. W tymże roku otrzymał nagrodę „Kamień”, przyznawaną podczas lubelskiego festiwalu „Miasto Poezji”. W 2011 podjął się prowadzenia Warsztatów Creative Writing w Instytucie Filologii Polskiej UO. W 2012 uczestniczył w cyklu spotkań autorskich zorganizowanych przez niemiecką instytucję Literatur Lana. W 2016 wziął udział jako juror i autor w II i III edycji ogólnopolskiego konkursu literacko-fotograficznego Sfotografuj wiersz – Zwierszuj fotografie.

Żonaty z Dorotą z domu Ułamek, polonistką; z tego związku ma dwóch synów: Jakuba i Michała. Mieszka w Opolu.


TWÓRCZOŚĆ

1. Vaterland. Łódź: SLKKB [Stow. Lit. im. K. K. Baczyńskiego] 1997, 39 s. Ser. Poetycka, 52. Przedr. zob. poz. 6.
2. Anima. [Wiersze]. Kr.: Zielona Sowa; Studium Lit.-Artyst. przy Inst. Filologii Pol. UJ 1999, 45 s. Bibl. Lit.-Artyst. Studium. Nowa poezja pol., t. 16. Przedr. zob. poz. 6.
3. Chata umaita. [Wiersze]. Wwa: Lampa i Iskra Boża 2001, 48 s. Przedr. zob. poz. 6.
4. Świat i Antyświat. [Wiersze]. Wwa: Lampa i Iskra Boża 2003, s. 63. Przedr. zob. poz. 6.

Najlepsza Książka Poetycka 2003 wg ankiety Forum Krytyki Literatorium.

5. Dwanaście stacji. Poemat. Kr.: Znak 2004, 139 s. Dodruk 2009.

Wyd. jako dokument dźwiękowy: 12 stacji. Adapt. i reż,: T. Zacharewicz. Czyta: B. Opania. Opole: Radio Opole 2009, 6 CD.

Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 2004, nominacje do Paszportu „Polityki” w 2004 i Nagrody Lit. Nike w 2005.

Przekł.: ang.: Twelve stations. [Przeł.] B. Johnston. Brookline, MA 2012, wyd. nast. tamże: 2013, 2015, - niem.: Zwölf Stationen. [Przeł.] O. Kühl. München 2009.

Adapt. teatr.: Adapt.: M. Pakuła. Reż.: E. Rysová. Wyst. Kr., Stary T., Nowa Scena 2010; Adapt. i reż.: M. Grabowski. Wyst. Opole, T. im. J. Kochanowskiego 2012.

6. Wiersze. Wwa: Lampa i Iskra Boża 2004, 183 s.

Zawiera wiersze z poz. 1-4.

7. Trois poètes polonais: Maciej Niemiec, Jacek Podsiadło, Tomasz Różycki. [Przeł.] J. Burko. Neuilly-lès Dijon: Éd. Murmure, 2005, 181 s. En Delors.

Tekst w jez. pol. i franc.

8. Kolonie. [Wiersze]. Kr.: Znak 2006, 84 s. Dodruk 2007. Wyd. nast.: łącznie z przekł. franc. pt. Kolonie = Les Colonies. [Przeł.] J. Burko. Paris: L'improviste, 2006, 125 s. Collection „Un Petit Siècle Épatant”; łącznie z przekł. hiszp.: Colonias. [Przeł.] X. Farré. Madrid: Vaso Roto 2015, 167 s.

Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia i nominacja do finału Nagrody Lit. Nike w 2007. – Wiersz pt. „Spalone mapy”, przełożony przez M. Rosenthal pt. „Scorched maps” i wraz z komentarzem autora umieszczony na blogu PEN America, otrzymał w 2010 nagrodę Arts & Litterary Prize amer. serwisu internetowego 3 Quarks Daily.

Przekł.: ang.: Colonie. [Przeł.] M. Rosenthal. Brookline, MA 2013, - franc. i hiszp. zob. wyżej.

9. Antimondo. [Wybór wierszy]. [Red.:] L. Masi. [Przeł.:] L. Masi, A. Ajres. Firenze: Edizioni della Meridiana 2009, 114 s. Con l’Altro.

Tekst w jęz. pol. i włos.

10. Księga obrotów. Kr.: Znak 2010, 94 s. Poezja.

Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia i do Nagrody Lit. Nike w 2011.

11. Black square. Selected poems. [Przeł.] A. Lloyd-Jones. Brookline, MA: Zephyr Press 2011, XIV, 105 s.

Tekst w jęz. pol. i ang.

12. Bestiarium. [Powieść]. Kr.: Znak 2012, 198 s. Wyd. nast. łącznie z przekł. niem.: Bestiarium. [Przekł. i wstęp:] M. Breuer. Berlin: Edition.fotoTAPETA 2016, 208 s.

Przekł. niem. zob. wyżej.

13. Tomi. Notatki z miejsca postoju. Wwa: Fundacja „Zesz. Lit.” 2013, 220 s. Podróże „Zesz. Lit.”.
14. Litery. Kr.: Wydawn. a5 2016, 120 s. Bibl. Poetycka Wydawn.a5, t. 92.


Wybory wierszy w przekł.: ang. zob. poz. 11 oraz: The forgotten keys. [Przeł.] M. Rosenthal. Brookline, MA 2007, – chiń.: Bei yi wang de di tu. [Xianggang] 2013, – franc. zob. poz. 7, 8, – hiszp. zob. poz. 9, – niem. zob. poz. 12, – serb.: Anima, a postoji. Izabrane pesme. [Wybór i przekł.] B. Rajčić. Vršac 2013, – słowac.: Protivietor. [Przeł.] K. Laučiková. Bratislava 2007, – włos. zob. poz. 9.


Przekłady wierszy Tomasza Różyckiego w antologiach zagranicznych: ang.: Six Polish poets. [Wyd. i wstęp:] J. Dehnel. Todmorden 2009; City of memory. A bilingual anthology of contemporary Polish poetry. [Red. I przekł.:] M.J. Mikoś. [Wstęp:] A. Niewiadomski. Bloomington, IN 2015, – bułg.: Antologiâ na novata polska poeziâ. [Wybór i przekł.] B. Dankov. Sofiâ 2006; Miłość nie jest tym słowem. Antologia poetek i poetów polskich, debiutujących po roku 1989 = Lûbov ne e dumata. Antologiâ na polski poetesi i poeti, debûtirali sled 1989 godina. [Wybór i przedm.:] Â. Denel i M. Vožnâk. Plovdiv 2014, – hiszp..: Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980). [Wybór i przekł.:] A. Murcia, G. Beltrán, X. Farré. Zaragoza 2012, – litew.: Poezijos pavasaris. [Oprac.:] V. Braziūnas, E. Ališanka. Vilnius 2001, – niem.: Stillleben mit Cash. Gedichte aus Polen. [Oprac.:] H. Thill, C. Rudolph. Heidelberg 2014, – serb.: Stane pripravnosti. Pregled savremene polske poezije. Generacija BruLiona i noviji autori. [Oprac.:] J. Rošak. Beograd 2010; Moj poljski pesnički XX vek. Antologija. [Oprac.:] B. Rajčíć. Beograd 2012; Rečnik mlade poljske poezje. Antologija poezije poljskih pesnika rođenih 1960-1990. godine. [Oprac.:] B. Rajčíć. Beograd 2013, – słoweń.: Akslop poljska nazaj. [Wybór, red.:] P. Čučnik. [Przeł.:] P. Čučnik [i in.]. Ljubljana 2005, – włos.: Inattese vertigini. Antologia della poesia polacca dopo il 1989. [Oprac.:] A. Amenta, L. Costantino. Udine 2010.


Przekład


1. S. Mallarmé: Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku. [Poemat]. Przeł. K. Rodowska. Wprowadzenie: M.P. Markowski. Red., [posł.]: K. Bazarnik, Z. Fajfer. Kr.: Ha!art. 2005, 123 s. Liberatura. Ser. Wydawn. Interdyscyplinarnego Mag. Kult.-artyst. „Ha!art”, t. 3.

Zawiera dwie wersje poematu i przekł. obu wersji.

2. J. Burko: Wątpewności. Wybór wierszy = Certidoutes. Choix de

poemes. Przekł. i posł.: T. Różycki. Kr.: WL 2011, 77 s.

Tekst. w jęz. pol. i franc.


OPRACOWANIA (wybór)


Ank. 2010. – Wywiady: O nostalgii, upiorach i pociągu. Rozm. J. Gutorow. „Studium” 2000 nr 5/6; Na własny rachunek. Rozm. B. Zaremba. „Tyg. Powsz.” 2004 nr 47 [dot.: Dwanaście stacji]; Wybieram boczne drogi. Rozm. M. Olszewski. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 104 dod. „Kraków” [dot.: Dwanaście stacji]; Żal tego świata. Rozm. M. Robert. „Lampa” 2004 nr 7 [dot.: Dwanaście stacji]; Żadną cystą się nie czuję. Rozm.: T. Jamroziński, M. Robert. „Studium” 2005 nr 4/5; List oceaniczny. Rozm. M. Tybak. „Zwierciadło” 2006 nr 1; Pisanie to dziecinna zabawa. Rozm. J. Sobolewska. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 199; Poeci gryzą. Rozm. K. Janowska. „Polityka” 2006 nr 27; Sen pomieszczony w języku. Rozm. R. Wiśniewski. „Odra” 2006 nr 4; Wiersze dzieckiem podszyte. Rozm. A. Wolny-Hamkało. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 215; A dziadkowi brakowało tu tramwajów... Rozm. A. Nocuń. „Strony” 2009 nr 3; Nie można mnie czytać „przez coś”. Rozm. P. Witkowski. „Odra” 2009 nr 2; Poeta w wieku męskim. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 266; Zadomowienie. Rozm.: A. Gabriel, Ł. Galusek. „Autoportret” 2009 nr 4; „Hierarchie nieprzemakalne”. Rozm. J. Grębowiec. „Znaczenia” 2010 nr 03; O podróżach, metamorfozach i ósemkach. Rozm. A. Świeściak. „Opcje” 2010 nr 3/4; Tata jest poetą, za to mama jest normalna. Rozm. D. Nowicka. „Nowa Tryb. Opol.” 2010 nr 277 [dot. m.in.: Księga obrotów]; Różycki obserwowany. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 116 dod. „Opole”; Małe i wielkie sny. Rozm. J. Borowiec. „Nowe Książ.” 2012 nr 3; Mejle z cieniami. Rozm. J. Kowalska. „Teatr” 2012 nr 10; Piszę, więc jestem – nieśmiertelny. Rozm. D. Wodecka. „Gaz. Wybor.” 2013 nr 297; Stolicą świata jest miejsce, w którym jesteśmy obecnie. Rozm. A. Sinkowski. „Wyspa” 2015 nr 1.
H. JAMRY: Poeci osobni. Jacek Gutorow, Paweł Marcinkiewicz, Jacek Podsiadło, Tomasz Różycki. Informator bibliograficzny. Opole 2008.
Ogólne: E. LIPIEC: Prowincjusz czasu. „Fraza” 1999 nr 1. – M. RABIZO-BIREK: Poetyckie stygmaty Niewiernego Tomasza. Wariacje na jeden wiersz. „Arkusz” 1999 nr 8 [dot.: Magia]. – R. MORAWSKI: Geografia sensu, sens geografii. Na marginesie wierszy Tomasza Różyckiego. „Czas Kult.” 2000 nr 2/3. – T. LIRA-ŚLIWA: Kurz na języku. „Akant” 2002 nr 12. – J. GUTOROW: Geografia sensu, sens geografii. (Tomasz Różycki). W tegoż: Niepodległość głosu. Kr. 2003. – P. KĘPIŃSKI: Na huśtawce. O poezji Tomasza Różyckiego. „Nowy Wiek” 2003 nr 9, przedr. w tegoż: Bez stempla. Wr. 2007. – J. GUTOROW: Kilka wtrąceń. Tomasz Różycki tegorocznym laureatem Nagrody Fundacji im. Kościelskich. „Tyg. Powsz.” 2004 nr 40. – J. PILCH: Jazda Różyckiego. „Polityka” 2004 nr 43. – K. MALISZEWSKI: On Tomasz Różycki’s poems „Entropy” and „Vaterland”. „Lyric”, Bloomington, IN 2005 nr 8. – J. ORSKA: Stany skupienia narracji; M. RABIZO-BIREK: Szlakiem Dantego i Schulza. „Kresy” 2005 nr 3. – T. CIEŚLAK: Tomasz Różycki: miasto, dom, prowincja. „Kresy” 2007 nr 1/2, przedr. w tegoż: W poszukiwaniu ostatecznej tajemnicy. Łódź 2009. – P. ŚLIWIŃSKI: Różycki i inni. W tegoż: Świat na brudno. Wwa 2007. – A. ŚWIEŚCIAK: O dwóch przypadkach reprezentacji. Wokół motywu daty. (Tomasz Różycki i Andrzej Sosnowski). „Teksty Drugie” 2007 nr 5, przedr. w: Nowa poezja polska, Kr. 2009. – A. ŚWIEŚCIAK: Śmierć w poezji współczesnej. (Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, Dariusz Suska, Jacek Dehnel, Marcin Siwek, Tomasz Różycki, Wojciech Wencel). W: Zamieranie. Interpretacje. Katow. 2007. – A. GLEŃ: Dziecko i prawda : notatki na marginesie jednego wiersza Tomasza Różyckiego; D. LISAK-GĘBALA: Ojczyzna jest za mgłą. Opole Tomasza Różyckiego. „Strony” 2009 nr 3. – M. JAWORSKI: Kolonizatorzy i podróżnicy. („Kolej żelazna” Tomasza Różyckiego). W tegoż: Rewersy nowoczesności. Pozn. 2009. – J. KOSZARSKA: Pociąg do melancholii. „Polonistyka” 2009 nr 2 [dot. wiersza „Kolej żelazna”]. – E. STAŃCZYK: Polish contact zones: Silesia in the works of Adam Zagajewski and Tomasz Różycki. „Slovo”, Leeds 2009 nr 2. – M. WOŹNIAK-ŁUBIENIEC: Starość jako temat młodej poezji. W: Nowa polska poezja. Kr. 2009 [dot. m.in. T. Różyckiego]. – M. DRZĘŹLA: O problemach tłumaczenia. „Kwart. Opol.” 2010 nr 4 [dot. franc. przekładów wierszy T. Różyckiego]. – W. KUDYBA: Współczesne gry z epopeją. (O poematach Tomasza Różyckiego i Wojciecha Wencla). „Literaturoznawstwo” 2010 nr 1. – M. MOSTEK: Choroba na pisanie. „Pogranicza” 2010 nr 5. – A. ŚWIEŚCIAK: Między symbolem a alegorią. Tomasz Różycki. W tejże: Melancholia w poezji polskiej po 1989 roku. Kr. 2010. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Odnalezione mapy : Miłosz - Zagajewski – Różycki. „Ruch Lit.” 2011 nr 3. – X. FARRÉ: Tomasz Różycki. Uniendo geografía e imaginarios. „Studia Iberystyczne” 2011 nr 10. – P. HUELLE. „Zesz. Lit.” 2011 nr 1. – A. JABŁOŃSKI: Kim jest „facet, który kupił świat”? „Twórczość” 2012 nr 1. – M. RABIZO-BIREK: Adam Mickiewicz w poezji Tomasza Różyckiego. W tejże: Romantyczni i nowocześni. Rzeszów 2012. – S. HORNIK: Tajemnicze gry „Faceta, który kupił świat”. (Prolegomena). „Twórczość” 2014 nr 4. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Sam środek Europy. Wyobraźnia i postpamięć w poezji Tomasza Różyckiego. W: W ogrodzie świata. Profesorowi Aleksandrowi Fiutowi na siedemdziesiąte urodziny. Kr. 2015. – E. PIETLUCH: Ewolucja tematu urbanistycznego w twórczości Tomasza Różyckiego; M. PIOTROWSKA-GROT: „Miasto trawi susza” – katabaza ponowoczesna w wybranych utworach Tomasza Różyckiego. W: Ścieżkami pisarzy. T. 2. Miasto jako przestrzeń twórców. Kraków 2015. – M.RABIZO-BIREK: Ponowoczesna ballada: Czaykowski, Różycki, Honet, Radwański; J. TABASZEWSKA: Od kontestacji do eksploracji. Problematyka tradycji w twórczości Marcina Świetlickiego, Tomasza Różyckiego, Andrzeja Sosnowskiego i Jacka Podsiadły. W: Nowa poezja polska wobec tradycji. Wwa 2015. – A. SÓLNA: Melancholia, opętanie, nałóg . Romantyczne i poromantyczne figury natchnienia jako choroby w wierszach Tomasza Różyckiego. W: Emocje, literatura, medycyna. Kr. 2015. – J. TABASZEWSKA: (Prze)trwanie przeszłości w twórczości Tomasza Różyckiego. Zbieranie, powtarzanie i pozostawianie miejsca.


W tejże: Poetyki pamięci. Współczesna poezja wobec tradycji i pamięci. Wwa 2016.
Vaterland (poz. 1): P.W. LORKOWSKI: Suwerenność utopii. „Studium” 1998 nr 13/14. – B. WOŁOWICZ: Dobieram słowa według tęsknoty. „Pro Arte” 1998 nr 10. – K. MALISZEWSKI: Fantastyczna powieść. Strony przewracają się same. „FA-art” 1999 nr 2, przedr. w tegoż: Zwierzę na J. Wr. 2001. – R. RŻANY: Impresje na koniec wieku. „Akcent” 1999 nr 1, toż „Nowa Okolica Poetów” 1999 nr 2. – J. KOTARA: Ten, który przejrzał na Nocne i wypowiedział „qui no”. „Studium” 2000 nr 4.
Anima (poz. 2): J. PODSIADŁO: Uśnijże mi, uśnij. „Tyg. Powsz.” 2000 nr 15. – G. TOMICKI: Wojna światów. „Odra” 2000 nr 9. – T. HRYNACZ: Zwierzenia piwniczne. „Akant” 2002 nr 11. – M. RABIZO-BIREK: „Ballady i romanse” naszych czasów. O „Animie” Tomasza Różyckiego. „Fraza” 2005 nr 14.
Chata umaita (poz. 3): M. CYRANOWICZ: Poezja umaita. (Tomasz Różycki – „Chata umaita”). „Studium” 2002 nr 2 [rec. wierszem]. – G. TOMICKI: Rytmy albo wiersze opolskie. „FA-art” 2002 nr 1. – S. KUŹNICKI: Historie pewnych seksualności. „Topos” 2003 nr 1/3.
Świat i Antyświat (poz. 4): L. MOMRO: Cudze strony, obce litery. „Opcje” 2003 nr 6. – A. KAŁUŻA: Idealnie nastrojony wiersz. „Nowe Książ.” 2004 nr 2. – K. MALISZEWSKI: Opium dla elity. „Czas Kult.” 2004 nr 2/3, przedr w tegoż: Rozproszone glosy. Wwa 2006. – M. MOSTEK: Śnieg, ścierwo i inne znaki intymne. „Wyspa” 2010 nr 3 [dot. utworu: Kampania zimowa].
Dwanaście stacji (poz. 5): P. GOŁOBRUDA: Sny, które nie śpią nigdy. „Lampa” 2004 nr 1. – A. SKRENDO: Ów Różycki. „Odra” 2004 nr 12, przedr. w tegoż: Falowanie nowoczesności. Szczec. 2013. – A. SZYMAŃSKA: Trubadur XXI wieku. „Prz. Powsz.” 2004 nr 10. – A. ŚWIEŚCIAK: Ironiczna nostalgia. „Dekada Lit.” 2004 nr 5/6, przedr. w tejże: Lekcje nieobecności. Mikołów 2010. – K. BIEDRZYCKI: To poemat – Tomasza Różyckiego „Dwanaście stacji”. W tegoż: Wariacje metafizyczne. Kr. 2007. – T. CIEŚLAK: Inspiracje romantyczne w poezji polskiej roczników 60. i 70. (Na wybranych przykładach). W: Polska literatura współczesna wobec romantyzmu. Lubl. 2007 [dot. m.in. T. Różyckiego]. – K. ĆWIKLAK: Hanys i Chadziaj w jednym stali domu. Pamięć kresów w poemacie „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego. „Pr. Komis. Filol. Pozn. TPN” 2007 nr 3. – M. URBANOWSKI: Podróże do kresów. (W. Kuczok: Gnój, B. Wildstein: Przyszłość z o.o., T. Różycki: Dwanaście stacji, S. Albiński: Kalahari). W tegoż: Dezerterzy i żołnierze. Kr. 2007. – T. BODUSZ: „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego wobec „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Pre-teksty i stylizacje. „Kwart. Opol.” 2009 nr 4. – T. KORNAŚ: Kraków: dwanaście stacji za Pyskowicami. „Teatr” 2010 nr 5. – E. STAŃCZYK: Ukraine and Kresy in Tomasz Różycki's „Dwanaście stacji”. Postcolonial analysis. „Zag. Rodzaj. Lit.” 2009 nr 1/2. – M. ANDRZEJAK-NOWARA, A. PALUCH: „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego – od poematu do dramatu. W: Nowa poezja polska wobec tradycji. Wwa 2015. – Rec. teatr. adapt.: wyst. Kr., Stary T.: T. KORNAŚ: Kraków: dwanaście stacji za Pyskowicami. „Teatr” 2010 nr 5, – wyst. Opole, Teatr im. J. Kochanowskiego: A. GŁOWACKA: Wehikuł czasu. „Teatr” 2012 nr 10; J. SIERADZKI: Chaplinada. „Odra” 2012 nr 9; M. Andrzejak-Nowara: Związki literatury z życiem danej społeczności: „Dwanaście stacji” Tomasza Różyckiego na scenie Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu. „Pr. Komis. Nauk Filol. Oddz. PAN we Wroc.” 2016 vol. 9. – Zob. też Wywiady.
Wiersze (poz. 6): J. DRZEWUCKI: Słowo będzie ciałem. „Rzeczpospolita” 2004 nr 244. – P. WOLSKI: Dochodzenie do stacji. „Pogranicza” 2004 nr 6. – A. KAZANECKI: Oblicza snów. „Czas Kult.” 2005 nr 1. – P. MACKIEWICZ: Na próbę w twoim ciele cię zamknąłem. „Topos” 2005 nr 1/2. – T. MIZERKIEWICZ: Ruchoma płyta. „Nowe Książ.” 2005 nr 1. – A. ŚWIEŚCIAK: Poezja o obliczu Różyckiego. „Res Publica Nowa” 2005 nr 2.
Kolonie (poz. 7): A. ARNO, Z. KRÓL, L. SZARUGA, A. ZAGAJEWSKI: Głosy o tomie Tomasza Różyckiego. „Kolonie”. „Zesz. Lit.” 2006 nr 3. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Okręt o siedmiu dnach. „Dekada Lit.” 2006 nr 5. – A. FRANASZEK: Spopielały raj dzieciństwa. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 142. – P. GOŁOBRUDA: Bajki dla dorosłych. „Lampa” 2006 nr 11. – A. KAŁUŻA: Piotruś Pan. „Studium” 2006 nr 5. – K. MALISZEWSKI: Poezja w koloniach. „Odra” 2006 nr 10. – T. MIZERKIEWICZ: Toast za dorosłe dzieciństwo. „Dziennik” 2006 nr 38. – J. ORSKA: „Dzieci znają ich nazwy”. „Nowe Książ.” 2006 nr 8. – J. PILCH: Mrówki i rekiny. „Polityka” 2006 nr 25. – K. PILITOWSKA: Tęsknota za władzą. „Pogranicza” 2006 nr 6. – P. ŚLIWIŃSKI: Byty lotne. „Res Publica Nowa” 2006 nr 3. – A. ŚWIEŚCIAK: Opowieść postkolonialna. „Opcje” 2006 nr 3, przedr. w tejże: Lekcje nieobecności. Mikołów 2010. – P. FLORCZYK. „World Literature Today”, Norman, OK 2007 nr 1. – P. PRÓCHNIAK: Żywy towar, opium. (Notatki o „Koloniach” Tomasza Różyckiego). „Kresy” 2007 nr 1/2. – M. RADZIWON: Wiersze jak opium. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 136. – M. JAWORSKI: Ostatni dzień wakacji. O „Koloniach” Tomasza Różyckiego. „Polonistyka” 2008 nr 4. – M. GOLUBIEWSKI: Jednostkowość poezji. Pisanie i literatura w „Koloniach” Tomasza Różyckiego. „Twórczość” 2009 nr 5. – D. SIWOR: W cieniu wulkanu. O tomiku wierszy Tomasz Różyckiego „Kolonie”. „Konteksty Kult.” 2009 [nr] 5. – M. DRZĘŹLA: Dwa światy „Kolonii” Tomasza Różyckiego - oryginały oraz przekłady. „Kwart. Opol.” 2010 nr 2/3. – M. MOSTEK: Choroba na pisanie. „Lampa” 2010 nr 5. – M. JARNUSZKIEWICZ: Tekst jako granica: podmiot kolonizujący i kolonizowany w „Koloniach”. „Ruch Lit.” 2011 z. 4/5. – A. KAŁUŻA: Postmodernistyczne estetyzacje: Dehnel, Różycki, Foks. W: Nowe dwudziestolecie. Pozn. 2011 [dot. m.in.: Kolonie].
Księga obrotów (poz. 10): P. KOZIOŁ: Księga odwrotów. „Lampa” 2010 nr 9. – M. OLSZEWSKI: Wypatrywanie świat(ł)a. „FA-art” 2010 nr 1/2. – B. SADULSKI: Balet i wata. „Odra” 2010 nr 12. – A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Zawrót głowy. „Dekada Lit.” 2011 nr 1/2. – P. HUELLE: List do młodego poety; Z. KRÓL: Obroty. „Zesz. Lit.” 2011 nr 1. – A. KAŁUŻA: Polerowane słowa. „Nowe Książ.” 2011 nr 2, przedr. w tejże: Wielkie wygrane. Mikołów 2011. – T. ŻOŁĄDŹ: Proteuszowy kształt „gościa, który kupił świat” w „Księdze obrotów” Tomasza Różyckiego. W: Wyobraźnia poetycka XXI wieku. Kr. 2014. – I. PISAREK: Świat jako rzecz, którą można kupić? : „Księga obrotów” Tomasza Różyckiego. „Maska” 2016 nr 31. – Zob. też w Wywiady.
Bestiarium (poz. 12): P. HUELLE. „Zesz. Lit.” 2012 nr 4. – T. MIZERKIEWICZ: Bogatszy o zapomnienie. „Nowe Książ.” 2012 nr 3, przedr. w tegoż: Literatura obecna. Kr. 2013. – D. NOWACKI: Koszmar nocy letniej: poeta pisze powieść. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 16. – N. SZAFRAŃSKA: Rytmiczno-liryczne przestrzenie „Bestiarium” Tomasza Różyckiego. „Kwart. Opol.” 2012 nr 2/3.
Tomi (poz. 13): T. FIAŁKOWSKI: A jeśli Owidiusza wcale nie wygnano z Rzymu? „Gaz. Wybor.” 2013 nr 152. – B. KANIEWSKA: Literacka kartografia Tomasza Różyckiego. „Nowe Książ.” 2013 nr 10. – R. KOBIERSKI: Cień wędrowca. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 27. – M. OLSZEWSKI: Trochę spadkobierca, trochę barbarzyńca. „Wyspa” 2013 nr 4.
Litery (poz. 14): M. Piotrowska-Grot: Tygiel liter(acki). „FA-art” 2016 nr 4. – M. WABIK: Magia i wyobraźnia. „Wyspa” 2016 nr 4. – S. HORNIK: Patrzę i piszę. „Elewator” 2017 nr 2. – J. ILLG: Poeta z Bożej Łaski. „Znak” 2017 nr 12. – M. JARNUSZKIEWICZ: O utracie, nieobecności i czytaniu. „Fraza” 2017 nr 1/2. – M. OLSZEWSKI: Znaki zapytania. „Odra” 2017 nr 3. – R. RŻANY: Skoro jest miłość. „Nowe Książ.” 2017 nr 1. – B. SUWIŃSKI: Niech się układają jak najlepiej. „Zesz. Lit.” 2017 nr 1. – P. ŻARNECKA: Eksplorowanie próżni. „Nowa Dekada Krak.” 2017 nr 3.
Alicja Szałagan

Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku

Działania
Krystyna RODOWSKA
Nawigacja
Narzędzia