Z Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 1: Linia 1:
<div id="shortDescription">
+
'''KŁOSIŃSKI Krzysztof'''
<p>ur. 1951</p>
+
<p>Historyk i teoretyk literatury, krytyk literacki, tłumacz.</p>
+
</div id='shortDescription'>
+
  
<div class='all'>
+
'''ur. 1951'''
<div class='biogram'>
+
==BIOGRAM==
+
<p>Urodzony 21 marca 1951 w Krakowie; syn Juliusza Kłosińskiego i Zofii z domu Smolińskiej. W 1964–68 uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. J. Sobieskiego w Krakowie, gdzie w 1968 zdał maturę. Następnie od 1968 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie. Po uzyskaniu magisterium na UJ rozpoczął w 1973 pracę jako asystent w Instytucie Literatury i Kultury Polskiej (od 1991 Instytut Nauk o Literaturze Polskiej, od 2005 im. I. Opackiego) Uniwersytetu Śląskiego (UŚl.) w Katowicach. Debiutował w 1975 na łamach „Ruchu Literackiego” artykułem pt. ''Problematyka czasu w powieści historycznej XIX wieku'' (nr 1), a na łamach „Pamiętnika Literackiego” recenzją książki M. Głowińskiego ''Gry powieściowe'' (z. 2). W 1982 obronił na UŚl. rozprawę doktorską pt. ''Proza Romana Jaworskiego na tle przemian 1910–1925'' (promotor prof. Tadeusz Bujnicki). W 1991 habilitował się na UŚl. na podstawie dysertacji pt. ''Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej''. Rozprawy i recenzje z zakresu historii i teorii literatury XIX i XX wieku zamieszczał m.in. w „Pamiętniku Literackim” (1975–76; 1985–87, 1999), „Pracach Naukowych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” (od 1978), „Tekstach Drugich” (1998–2007, 2011, 2015), „Śląsku” (1996–2004, z przerwami). W 2002 otrzymał tytuł naukowy profesora. W śląskim radiu Top prowadził w 1995 audycję poświęconą muzyce klasycznej, a w telewizji TVN w 2004–09 wraz z Kazimierą Szczuką cotygodniową audycję pt. ''Wydanie drugie poprawione'', poświęconą krytyce współczesnej literatury polskiej; za udział w tym programie otrzymał w 2007 nagrodę Pikowy Laur, przyznawaną podczas Targów Książki w Krakowie za najlepszą prezentację książek w mediach elektronicznych. W latach 2005–13 wykładał w Instytucie Kultury i Komunikowania Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. W 2007 objął funkcję przewodniczącego Komitetu Nauk o Kulturze PAN. W 2008 został dyrektorem Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. I. Opackiego UŚl. w Katowicach. W 2015 został wyróżniony uniwersytecką Nagrodą „Pro Scientia et Arte” przyznaną za wybitne osiągnięcia naukowe i dydaktyczne. Odznaczony m.in. Brązowym Krzyżem Zasługi (2002).</p>
+
<p>W 1977 zawarł związek małżeński z Krystyną z domu Ślizankiewicz, historykiem literatury, profesorem UŚl.; z tego związku ma syna Michała (ur. 1986). Mieszka w Sosnowcu.</p>
+
</div> <!-- biogram -->
+
  
<span id='tworczosc'></span><div id='primary'>
+
Historyk i teoretyk literatury, krytyk literacki, tłumacz.
  
==TWÓRCZOŚĆ==
+
Urodzony 21 marca 1951 w Krakowie; syn Juliusza Kłosińskiego i  Zofii z domu Smolińskiej. W 1964–68 uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. J. Sobieskiego w Krakowie, gdzie w 1968 zdał maturę. Następnie od 1968 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie. Po uzyskaniu magisterium na UJ rozpoczął w 1973 pracę jako asystent w Instytucie Literatury i Kultury Polskiej (od 1991 Instytut Nauk o Literaturze Polskiej, INoLP, od 2005 im. I. Opackiego) Uniwersytetu Śląskiego (UŚl.) w Katowicach. Debiutował w 1975 na łamach „Ruchu Literackiego” artykułem pt. ''Problematyka czasu w powieści historycznej XIX wieku'' (nr 1), a na łamach „Pamiętnika Literackiego” recenzją książki M. Głowińskiego ''Gry powieściowe'' (z. 2). W 1982 obronił na UŚl. rozprawę doktorską pt. ''Proza Romana Jaworskiego na tle przemian 1910–1925'' (promotor prof. Tadeusz Bujnicki). W 1991 habilitował się na UŚl. na podstawie dysertacji pt. ''Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej''. W 1992-1996 był wicedyrektorem INoLP. Rozprawy i recenzje z zakresu historii i teorii literatury XIX i XX wieku zamieszczał <nowiki>m.in</nowiki>. w „Pamiętniku Literackim” (1975–76; 1985–87, 1999), „Pracach Naukowych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” (od 1978), „Tekstach Drugich” (1998–2007, 2011, 2015), „Śląsku” (1996–2004, z przerwami). W 2002 otrzymał tytuł naukowy profesora. W śląskim radiu Top prowadził w 1995 audycję poświęconą muzyce klasycznej, a w telewizji TVN w 2004–09 wraz z Kazimierą Szczuką cotygodniową audycję pt. ''Wydanie drugie poprawione'', poświęconą krytyce współczesnej literatury polskiej; za udział w tym programie otrzymał w 2007 nagrodę Pikowy Laur, przyznawaną podczas Targów Książki w Krakowie za najlepszą prezentację książek w mediach elektronicznych.  W latach 2005–13 wykładał w Instytucie Kultury i Komunikowania Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. W 2007 objął funkcję przewodniczącego Komitetu Nauk o Literaturze PAN. Od 2008 był członkiem Rady Programowej Polskiego Radia w Katowicach W 2008-16 był dyrektorem INoLP UŚl. w Katowicach. Równocześnie od 2010 kierował Zakładem Historii Literatury Poromantycznej INoLP.W 2015 został wyróżniony uniwersytecką Nagrodą „Pro Scientia et Arte” przyznaną za wybitne osiągnięcia naukowe i dydaktyczne. Odznaczony <nowiki>m.in</nowiki>. Brązowym Krzyżem Zasługi (2002).
<ol>
+
  
<li> [[#Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej|Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej]]. Katow.: UŚl. 1990, 191 s. ''Pr''. ''Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''., 1129.</li>
+
W 1977 zawarł związek małżeński z Krystyną z domu Ślizankiewicz, historykiem literatury, profesorem UŚl.; z tego związku ma syna Michała (ur. 1986). Mieszka w Sosnowcu.
<p class='comment'>Rozprawa habilitacyjna.</p>
+
<li> [[#Wokół „Historii maniaków”|Wokół „Historii maniaków”]] [R. Jaworskiego]. Stylizacja, brzydota, groteska. Kr.: WL 1992, 255 s.</li>
+
<p class='comment'>Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej.</p>
+
<li> [[#Eros, dekonstrukcja, polityka|Eros, dekonstrukcja, polityka]]. Katow.: Śląsk 2000, 288 s.</li>
+
<p class='comment'>Zawartość: To nie bajka. Wstęp — Prolog: Przemiany prozy XX wieku. – Cz. I.: Eros: „Efebos”. Karola Szymanowskiego próba symbolizacji homoseksualizmu; Od „Zmór” do „Motorów” [E. Zegadłowicza]. Czy jest możliwa literatura erotyczna?; Jak czytać „Motory”?; „Playboy” albo ''chanson courtoise''. – Cz. II.: Dekonstrukcja: Gry kategorii znaczeniowych w fabule opowiadania Romana Jaworskiego „Zepsuty ornament”; Przyczynek do portretu artysty: „Teatr w więzieniu” [A. Słonimskiego]; O funkcji metatekstów w powieści Romana Jaworskiego „Wesele hrabiego Orgaza”; Schulzowskie modele komunikacji. – Cz. III.: Polityka: Przestrzeń w „Oziminie” [W. Berenta]; Proza Struga: Między modernizmem a dwudziestoleciem. Próba interpretacji; „Wyrąbany chodnik” [G. Morcinka]; Egzotyzm po polsku [dot. twórczości A. Szklarskiego]. – Epilog: Rzeczywistość i władza. ''Mimesis ''w polskiej powieści politycznej.</p>
+
<li> [[#Poezja żalu|Poezja żalu]]. [Szkice literackie]. Katow.: Śląsk 2001, 198 s.</li>
+
<p class='comment'>Zawartość: Wstęp. – Radość pisania, żałoba pisania''.'' „Radość pisania”Wisławy Szymborskiej; Bigos — kosmos. Opis bigosu w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza; Żal niedoskonały. Poezja Tadeusza Sułkowskiego; „Lament barana ofiarnego”. Cztery interpretacje ofiary Abrahama. Wokół wiersza Józefa Wittlina; Żałoba słowa. Wokół „Dziennika kanadyjskiego” Wacława Iwaniuka; „Wymyka mi się moja ledwo odczuta esencja”. Czesław Miłosz; Mnemosyne. Motyw „płaczki żałobnej” u Miłosza; „Niepokój” Tadeusza Różewicza.</p>
+
<li> W stronę inności. Rozbiory i debaty. Katow.: Wydawn. UŚl. 2006, 160 s. ''Pr''. ''Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''., 2489.</li>
+
<p class='comment'>Zawartość: Zamiast wstępu: irreductible. – Rozbiory: Caca. Inny w „Nad Niemnem” [E. Orzeszkowej]; „Proszę państwa do gazu” [T. Borowskiego]; Proza poety [dot. T. Różewicza]; Poezja zaimków. O „Przesłaniu Pana Cogito” [Z. Herberta]; Pejzaż wewnętrzny Zagłębia Dąbrowskiego; Chodnik niewyrąbany [dot. twórczości G. Morcinka]; O „Krzaku gorejącym” Jana Pierzchały. – Debaty: Wolność i niewola; „Mit” & „dzisiaj”; Kto ukradł tekst?; Dla M.P.M. [dot. M.P. Markowski: Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura]; Odkrywanie innego; Inny reportaż.</p>
+
<p class='block'>Nadto artykuły i rozprawy w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Schulzowskie modele komunikacji. W: Studia o prozie Brunona Schulza. Katow. 1976 s. 91–101. – Powtórzenia w powieści. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1978 nr 238 s. 22–35. – Dyskurs katastroficzny. W: Katastrofizm i awangarda. Katow. 1979 s. 23–39. – „Zdarzenie” w badaniach narratologicznych. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1981 nr 459 s. 11–24. – Konteksty fabuły w latarniku z Aspinwall. W: „Latarnik” Henryka Sienkiewicza — interpretacje. Katow. 1984 s. 88–107. – Przemiany prozy XX wieku. W: Wiedza o literaturze i edukacji. Wwa 1996 s. 416–435. – „Miłosna rozmowa”. W: Pogranicza wrażliwości w literaturze dawnej oraz współczesnej. Cz. 1. Szczec. 1998 s. 7–17. – Niewyrażalność a niereferencjonalność. Poetyka w świetle dekonstrukcji. W: Literatura wobec niewyrażalnego. Wwa 1998 s. 59–77. – Imię róży [U. Eco]. „Pam. Lit.” 1999 z. 1 s. 5–20. – Signifiance: wstęp do pism Rolanda Barthes’a o muzyce. „Pam. Lit.” 1999 z. 2 s. 11–26. – Ocalony. Wokół wiersza Tadeusza Różewicza. W: Ciało — płeć — literatura. Wwa 1998 s. 59–77; przedr. w: Ciało, płeć, literatura. Wwa 2001 s. 395–412. – Fabuła i fabułoznawstwo — zagadnienia interdyscyplinarne. W: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Wwa 2002 s. 160–170. – Profesor Ireneusz Opacki, czyli odkrywanie innego. W: Tkanina: studia, szkice, interpretacje. Kr. 2003 s. 344–357. – Status dyskursu teoretycznego. W: Polonistyka w przebudowie. T. 2. Kr. 2005 s. 57–73. – Nie przekraczać tekstu! (Derrida czytelnik). W: Derrida/Adirred. Pułtusk 2006 s. 267–283. – Literatura jako epoché. Literackie warunki doświadczenia. W: Literackie reprezentacje doświadczenia. Wwa 2007 s. 26–42; przedr. w: Nowoczesność jako doświadczenie: dyscypliny, paradygmaty, dyskursy. Wwa 2008 s. 33–43. – Ponad podziałami. W: „Obchodzę urodziny z daleka”. Szkice o Stanisławie Barańczaku. Katow. 2007 s. 18–31. – Sarkazmy. W: R. Barthes: Mitologie. Wwa 2008 s. 5–23. – Literatura jako potlacz (z dziejów pewnej idei). W: Album gdańskie. Gdańsk 2009 s. 816–826. – Literaturoznawczy darwinizm. „Teksty Drugie” 2011 nr 3 s. 33–51. – „Pyrrusowe usta”. O „Trzech poematach” Zbigniewa Bieńkowskiego. W: Interpretować dalej: najważniejsze polskie książki poetyckie lat 1945–1989. Kr. 2011 s. 105–116. – Humanistyka w uniwersytecie. W: Przyszłość polonistyki: koncepcje — rewizje — przemiany. Katow. 2013 s. 289–303. – Metafora pracy i praca metafory. W: Stanisław Brzozowski — (ko)repetycje. T. 2. Katow. 2013 s. 53–85. – Głuche „basso” doświadczenia. „Śl. Studia Polonist.” 2014 nr 1/2 s. 229-240. – Lacaniści i polityczność. [Współaut.:] D. Matuszek. W: Polityczność psychoanalizy. Katow. 2014 s. 3–16. – De(re)konstrukcja męskości. „Teksty Drugie” 2015 nr 2 s. 11–29. – „O roku ów”: rokowania historii literatury. W: Kulturowa historia literatury. Wwa 2015 s. 253–268. – W oku cyklonu. Biblioteka między wspólnotą informacji a prawem własności intelektualnej. W: Świat biblioteki otwartej. Katow. 2016 s. 120-143.</p>
+
</ol>
+
===Przekłady===
+
<ol>
+
<li> A. Hitchcock: Ciężki dzień na szafocie. [Opowiadania]. Katow.: Videograf 1994, 190 s. ''Ser''.'' z Kobrą''.</li>
+
<li> K. Boeser: Nostradamus. [Powieść]. Katow.: Videograf 1996, 185 s.</li>
+
<li> A. Waugh: Muzyka klasyczna. Nowy sposób słuchania. Wwa: Bellona; Rytm 1997, 144 s. + CD.</li>
+
<li> R. Barthes: Lektury. Przeł.: K. Kłosiński, M.P. Markowski, E. Wieleżyńska. Wybrał, oprac. i posł. opatrzył M.P. Markowski. (Pisma. T. 4). Wwa: KR 2001, 270 s.</li>
+
<p class='comment'>Tu w tłum. K. Kłosińskiego: Dramat, poemat, powieść, s. 19–41; Przez ramię, s. 117–130; Brecht i dyskurs: przyczynek do badań nad dyskursywnością, s. 167–178.</p>
+
<li> J. Derrida: Pismo i różnica. [Eseje]. Wwa: Wydawn. KR 2004, 532 s.</li>
+
</ol>
+
  
===Prace redakcyjne===
+
TWÓRCZOŚĆ
<ol>
+
<li> Przyszłość polonistyki. Koncepcje — rewizje — przemiany. Pod red.: A. Dziadka, K. Kłosińskiego, F. Mazurkiewicza. Katow.: Wydawn. UŚl. 2013, 506 s. ''Pr''.'' Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''.'', ''3023.</li>
+
<p class='comment'>Wyd. jako dokument elektroniczny [2013]. Dostępny w Internecie: http://libra.ibuk.pl.</p>
+
<li> Polityczność psychoanalizy. Freud, Lacan, Žižek. Pod red. K. Kłosińskiego i D. Matuszka. Katow.: Wydawn. UŚl. 2014, 491 s. ''Pr''.'' Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''., 3286.</li>
+
<p class='comment'>Wyd. jako dokument elektroniczny [2014]. Dostępny w Internecie: http://libra.ibuk.pl.</p>
+
</ol>
+
</div id='primary'>
+
  
<div id='secondary'>
+
1. Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej. Katow.: UŚl. 1990, 191 s. ''Pr''. ''Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''., 1129.
==OPRACOWANIA (wybór)==
+
  
 +
Rozprawa habilitacyjna.
  
<ul>
+
<nowiki>2. Wokół „Historii maniaków” [R. Jaworskiego]. Stylizacja, brzydota, groteska. Kr.: WL 1992, 255 s.</nowiki>
<li>Ank. 2016.</li>
+
<li> Wywiady: Żałoba po świecie, który mija. Rozm. D. Lubina-Cipińska. „Rzeczpospolita” 2000 nr 253; Meloman to nauczyciel muzycznych rozkoszy. Rozm. K. Wolnik. „Gaz. Uniw.” 2002 nr 8; Świat się bardzo zmienił. Rozm. A. Sikora. „Gaz. Uniw.” 2012 nr 7; Niepotrzebna i szkodliwa humanistyka. Rozm. B. Widera. „Śląsk” 2015 nr 7.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej.
  
 +
3. Eros, dekonstrukcja, polityka. Katow.: Śląsk 2000, 288 s.
  
<ul>
+
Zawartość: To nie bajka. Wstęp — Prolog: Przemiany prozy XX wieku. – Cz. I.: Eros: „Efebos<nowiki>”. Karola Szymanowskiego próba symbolizacji homoseksualizmu; Od „Zmór” do „Motorów” [E. Zegadłowicza]. Czy jest możliwa literatura erotyczna?; Jak czytać „Motory”?; „Playboy” albo </nowiki>''chanson courtoise''. – Cz. II.: Dekonstrukcja: Gry kategorii znaczeniowych w <nowiki>fabule opowiadania Romana Jaworskiego „Zepsuty ornament”; Przyczynek do portretu artysty: „Teatr w więzieniu” [A. Słonimskiego]; O funkcji metatekstów w powieści Romana Jaworskiego „Wesele hrabiego </nowiki>Orgaza<nowiki>”; Schulzowskie modele komunikacji. – Cz. III.: Polityka: Przestrzeń w „Oziminie” [W. Berenta]; Proza Struga: Między modernizmem a dwudziestoleciem. Próba interpretacji; „Wyrąbany chodnik” [G. Morcinka]; Egzotyzm po polsku [dot. twórczości A. Szklarskiego]. – Epilog: Rzeczywistość i władza. </nowiki>''Mimesis ''w polskiej powieści politycznej.
<li>LP XX w. (D. Nowacki).</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<nowiki>4. Poezja żalu. [Szkice literackie]. </nowiki>Katow.: Śląsk 2001, 198 s.
  
===Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej===
+
Zawartość: Wstęp. – Radość pisania, żałoba pisania''.'' „Radość pisania”'' ''Wisławy Szymborskiej; Bigos — kosmos. Opis bigosu w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza; Żal niedoskonały. Poezja Tadeusza Sułkowskiego; „Lament barana ofiarnego”. Cztery interpretacje ofiary Abrahama. Wokół wiersza Józefa Wittlina; Żałoba słowa. Wokół „Dziennika kanadyjskiego” Wacława Iwaniuka; „Wymyka mi się moja ledwo odczuta esencja”. Czesław Miłosz; Mnemosyne. Motyw „płaczki żałobnej” u Miłosza; „Niepokój” Tadeusza Różewicza.
  
<ul>
+
5. W stronę inności. Rozbiory i debaty. Katow.: Wydawn. UŚl. 2006, 160 s. ''Pr''. ''Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''., 2489.
<li> T. BUJNICKI. „Ruch Lit.” 1991 nr 3.</li>
+
<li> B. NOWOROLSKA. „Pam. Lit.” 1993 z. 3/4.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
Zawartość: Zamiast wstępu: irreductible. – Rozbiory: Caca<nowiki>. Inny w „Nad Niemnem” [E. Orzeszkowej]; „Proszę państwa do gazu” [T. Borowskiego]; Proza poety [dot. T. Różewicza]; Poezja zaimków. O „Przesłaniu Pana Cogito” [Z. Herberta]; Pejzaż wewnętrzny Zagłębia Dąbrowskiego; Chodnik niewyrąbany [dot. twórczości G. Morcinka]; O „Krzaku gorejącym” Jana Pierzchały. – Debaty: Wolność i niewola; „Mit” & „dzisiaj”; Kto ukradł tekst?; Dla M.P.M. [dot. M.P. Markowski: Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura]; Odkrywanie innego; Inny reportaż.</nowiki>
  
===Wokół „Historii maniaków”===
+
Nadto artykuły i rozprawy w czasopismach i książkach zbiorowych, <nowiki>m.in</nowiki>.: Schulzowskie modele komunikacji. W: Studia o prozie Brunona Schulza. Katow. 1976 s. 91–101. – Powtórzenia w powieści. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1978 nr 238 s. 22–35. – Dyskurs katastroficzny. W: Katastrofizm i awangarda. Katow. 1979 s. 23–39. – „Zdarzenie” w badaniach narratologicznych. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1981 nr 459 s. 11–24. – Konteksty fabuły w latarniku z Aspinwall. W: „Latarnik” Henryka Sienkiewicza — interpretacje. Katow. 1984 s. 88–107. – Przemiany prozy XX wieku. W: Wiedza o literaturze i edukacji. Wwa 1996 s. 416–435. – „Miłosna rozmowa”. W: Pogranicza wrażliwości w literaturze dawnej oraz współczesnej. Cz. 1. Szczec. 1998 s. 7–17. – Niewyrażalność a niereferencjonalność<nowiki>. Poetyka w świetle dekonstrukcji. W: Literatura wobec niewyrażalnego. Wwa 1998 s. 59–77. – Imię róży [U. Eco]. „Pam. Lit.” 1999 z. 1 s. 5–20. – </nowiki>Signifiance: wstęp do pism Rolanda Barthes’a o muzyce. „Pam. Lit.” 1999 z. 2 s. 11–26. – Ocalony. Wokół wiersza Tadeusza Różewicza. W: Ciało — płeć — literatura. Wwa 1998 s. 59–77; przedr. w: Ciało, płeć, literatura. Wwa 2001 s. 395–412. – Fabuła i fabułoznawstwo — zagadnienia interdyscyplinarne. W: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Wwa 2002 s. 160–170. – Profesor Ireneusz Opacki, czyli odkrywanie innego. W: Tkanina: studia, szkice, interpretacje. Kr. 2003 s. 344–357. – Status dyskursu teoretycznego. W: Polonistyka w przebudowie. T. 2. Kr. 2005 s. 57–73. – Nie przekraczać tekstu! (Derrida czytelnik). W: Derrida/Adirred. Pułtusk 2006 s. 267–283. – Literatura jako epoché. Literackie warunki doświadczenia. W: Literackie reprezentacje doświadczenia. Wwa 2007 s. 26–42; przedr. w: Nowoczesność jako doświadczenie: dyscypliny, paradygmaty, dyskursy. Wwa 2008 s. 33–43. – Ponad podziałami. W: „Obchodzę urodziny z daleka”. Szkice o Stanisławie Barańczaku. Katow. 2007 s. 18–31. – Sarkazmy. W: R. Barthes: Mitologie. Wwa 2008 s. 5–23. – Literatura jako potlacz (z dziejów pewnej idei). W: Album gdańskie. Gdańsk 2009 s. 816–826. – Literaturoznawczy darwinizm. „Teksty Drugie” 2011 nr 3 s. 33–51. – „Pyrrusowe usta”. O „Trzech poematach” Zbigniewa Bieńkowskiego. W: Interpretować dalej: najważniejsze polskie książki poetyckie lat 1945–1989. Kr. 2011 s. 105–116. – Humanistyka w uniwersytecie. W: Przyszłość polonistyki: koncepcje — rewizje — przemiany. Katow. 2013 s. 289–303. – Metafora pracy i praca metafory. W: Stanisław Brzozowski — (ko)repetycje. T. 2. Katow. 2013 s. 53–85. – Głuche „basso” doświadczenia. „Śl. Studia Polonist.” 2014 nr 1/2 s. 229-240. – Lacaniści<nowiki> i polityczność. [</nowiki>Współaut.:] D. Matuszek. W: Polityczność psychoanalizy. Katow. 2014 s. 3–16. – De(re)konstrukcja męskości. „Teksty Drugie” 2015 nr 2 s. 11–29. – „O roku ów”: rokowania historii literatury. W: Kulturowa historia literatury. Wwa 2015 s. 253–268. – W oku cyklonu. Biblioteka między wspólnotą informacji a prawem własności intelektualnej. W: Świat biblioteki otwartej. Katow. 2016 s. 120-143.
  
<ul>
+
Przekłady
<li> A. CZYŻ: Dwaj mistrzowie do wzięcia. „Ogród” 1992 nr 1.</li>
+
<li> J. KOPCIŃSKI. „Pam. Lit.” 1994 z. 1.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<nowiki>1. A. Hitchcock: Ciężki dzień na szafocie. [Opowiadania]. </nowiki>Katow.: Videograf 1994, 190 s. ''Ser''.'' z Kobrą''.
  
===Eros, dekonstrukcja, polityka===
+
2. K. Boeser: Nostradamus<nowiki>. [Powieść]. </nowiki>Katow.: Videograf 1996, 185 s.
  
<ul>
+
3. A. Waugh: Muzyka klasyczna. Nowy sposób słuchania. Wwa: Bellona; Rytm 1997, 144 s. + CD.
<li> B. KANIEWSKA: Od Erosa do kamyczka. „Teksty Drugie” 2002 nr 6.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
4. R. Barthes: Lektury. Przeł.: K. Kłosiński, M.P. Markowski, E. Wieleżyńska.
  
===Poezja żalu===
+
Wybrał, oprac. i posł. opatrzył M.P. Markowski. (Pisma. T. 4). Wwa: KR 2001, 270 s.
  
<ul>
+
Tu w tłum. K. Kłosińskiego: Dramat, poemat, powieść, s. 19–41; Przez ramię, s. 117–130; Brecht i dyskurs: przyczynek do badań nad dyskursywnością, s. 167–178.
<li> M. BARANOWSKA: O książce „Poezja żalu” Krzysztofa Kłosińskiego. „Res Publica Nowa” 2002 nr 5.</li>
+
<li> T. MIZERKIEWICZ: Obrządki żałoby, porządki słowa. „Teksty Drugie” 2003 nr 2/3.</li>
+
</ul>
+
  
[[#tworczosc|Powrót na górę&uarr;]]
+
<nowiki>5. J. Derrida: Pismo i różnica. [Eseje]. Wwa: </nowiki>Wydawn. KR 2004, 532 s.
</div id='secondary'>
+
  
<div class='author'>Maria Kotowska-Kachel</div>
+
Prace redakcyjne
  
</div> <!-- all -->
+
1. Przyszłość polonistyki. Koncepcje — rewizje — przemiany. Pod red.: A. Dziadka, K. Kłosińskiego, F. Mazurkiewicza. Katow.: Wydawn. UŚl. 2013, 506 s. ''Pr''.'' Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''.'', ''3023.
 +
 
 +
<nowiki>Wyd. jako dokument elektroniczny [2013]. Dostępny w Internecie: http://libra.ibuk.pl.</nowiki>
 +
 
 +
2. Polityczność psychoanalizy. Freud, Lacan, Žižek. Pod red. K. Kłosińskiego i D. Matuszka. Katow.: Wydawn. UŚl. 2014, 491 s. ''Pr''.'' Nauk''.'' UŚl''.'' w Katow''., 3286.
 +
 
 +
Wyd. jako dokument elektroniczny:  2014. Dostępny w Internecie: [http://libra.ibuk.pl/ http://libra.ibuk.pl].
 +
 
 +
  3. Emil Zegadłowicz daleki i bliski. Pod red. H. Czubały, K. Kłosińskiego, K. Latawiec i W. Pruchnickiego. Katow.: Wydawn. UŚl. 2015, 419 s. ''Pr. Nauk. UŚl. w Katow''., 3208.'' ''
 +
 
 +
OPRACOWANIA (wybór)
 +
 
 +
Ank. 2016. – Wywiady: Żałoba po świecie, który mija. Rozm. D. Lubina-Cipińska. „Rzeczpospolita” 2000 nr 253; Meloman to nauczyciel muzycznych rozkoszy. Rozm. K. Wolnik. „Gaz. Uniw.” 2002 nr 8; Świat się bardzo zmienił. Rozm. A. Sikora. „Gaz. Uniw.” 2012 nr 7; Niepotrzebna i szkodliwa humanistyka. Rozm. B. Widera. „Śląsk” 2015 nr 7.
 +
 
 +
LP XX w. (D. Nowacki).
 +
 
 +
Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej (poz. 1): T. BUJNICKI. „Ruch Lit.” 1991 nr 3. – B. NOWOROLSKA. „Pam. Lit.” 1993 z. 3/4.
 +
 
 +
Wokół „Historii maniaków” (poz. 2): A. CZYŻ: Dwaj mistrzowie do wzięcia. „Ogród” 1992 nr 1. – J. KOPCIŃSKI. „Pam. Lit.” 1994 z. 1.
 +
 
 +
Eros, dekonstrukcja, polityka (poz. 3): B. KANIEWSKA: Od Erosa do kamyczka. „Teksty Drugie” 2002 nr 6.
 +
 
 +
Poezja żalu (poz. 4): M. BARANOWSKA: O książce „Poezja żalu” Krzysztofa Kłosińskiego. „Res Publica Nowa” 2002 nr 5. – T. MIZERKIEWICZ: Obrządki żałoby, porządki słowa. „Teksty Drugie” 2003 nr 2/3.
 +
 
 +
<div align="right">'''Maria Kotowska-Kachel'''</div>

Wersja z 15:35, 28 lut 2018

KŁOSIŃSKI Krzysztof

ur. 1951

Historyk i teoretyk literatury, krytyk literacki, tłumacz.

Urodzony 21 marca 1951 w Krakowie; syn Juliusza Kłosińskiego i Zofii z domu Smolińskiej. W 1964–68 uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. J. Sobieskiego w Krakowie, gdzie w 1968 zdał maturę. Następnie od 1968 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie. Po uzyskaniu magisterium na UJ rozpoczął w 1973 pracę jako asystent w Instytucie Literatury i Kultury Polskiej (od 1991 Instytut Nauk o Literaturze Polskiej, INoLP, od 2005 im. I. Opackiego) Uniwersytetu Śląskiego (UŚl.) w Katowicach. Debiutował w 1975 na łamach „Ruchu Literackiego” artykułem pt. Problematyka czasu w powieści historycznej XIX wieku (nr 1), a na łamach „Pamiętnika Literackiego” recenzją książki M. Głowińskiego Gry powieściowe (z. 2). W 1982 obronił na UŚl. rozprawę doktorską pt. Proza Romana Jaworskiego na tle przemian 1910–1925 (promotor prof. Tadeusz Bujnicki). W 1991 habilitował się na UŚl. na podstawie dysertacji pt. Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej. W 1992-1996 był wicedyrektorem INoLP. Rozprawy i recenzje z zakresu historii i teorii literatury XIX i XX wieku zamieszczał m.in. w „Pamiętniku Literackim” (1975–76; 1985–87, 1999), „Pracach Naukowych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” (od 1978), „Tekstach Drugich” (1998–2007, 2011, 2015), „Śląsku” (1996–2004, z przerwami). W 2002 otrzymał tytuł naukowy profesora. W śląskim radiu Top prowadził w 1995 audycję poświęconą muzyce klasycznej, a w telewizji TVN w 2004–09 wraz z Kazimierą Szczuką cotygodniową audycję pt. Wydanie drugie poprawione, poświęconą krytyce współczesnej literatury polskiej; za udział w tym programie otrzymał w 2007 nagrodę Pikowy Laur, przyznawaną podczas Targów Książki w Krakowie za najlepszą prezentację książek w mediach elektronicznych. W latach 2005–13 wykładał w Instytucie Kultury i Komunikowania Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. W 2007 objął funkcję przewodniczącego Komitetu Nauk o Literaturze PAN. Od 2008 był członkiem Rady Programowej Polskiego Radia w Katowicach W 2008-16 był dyrektorem INoLP UŚl. w Katowicach. Równocześnie od 2010 kierował Zakładem Historii Literatury Poromantycznej INoLP.W 2015 został wyróżniony uniwersytecką Nagrodą „Pro Scientia et Arte” przyznaną za wybitne osiągnięcia naukowe i dydaktyczne. Odznaczony m.in. Brązowym Krzyżem Zasługi (2002).

W 1977 zawarł związek małżeński z Krystyną z domu Ślizankiewicz, historykiem literatury, profesorem UŚl.; z tego związku ma syna Michała (ur. 1986). Mieszka w Sosnowcu.

TWÓRCZOŚĆ

1. Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej. Katow.: UŚl. 1990, 191 s. Pr. Nauk. UŚl. w Katow., 1129.

Rozprawa habilitacyjna.

2. Wokół „Historii maniaków” [R. Jaworskiego]. Stylizacja, brzydota, groteska. Kr.: WL 1992, 255 s.

Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej.

3. Eros, dekonstrukcja, polityka. Katow.: Śląsk 2000, 288 s.

Zawartość: To nie bajka. Wstęp — Prolog: Przemiany prozy XX wieku. – Cz. I.: Eros: „Efebos”. Karola Szymanowskiego próba symbolizacji homoseksualizmu; Od „Zmór” do „Motorów” [E. Zegadłowicza]. Czy jest możliwa literatura erotyczna?; Jak czytać „Motory”?; „Playboy” albo chanson courtoise. – Cz. II.: Dekonstrukcja: Gry kategorii znaczeniowych w fabule opowiadania Romana Jaworskiego „Zepsuty ornament”; Przyczynek do portretu artysty: „Teatr w więzieniu” [A. Słonimskiego]; O funkcji metatekstów w powieści Romana Jaworskiego „Wesele hrabiego Orgaza”; Schulzowskie modele komunikacji. – Cz. III.: Polityka: Przestrzeń w „Oziminie” [W. Berenta]; Proza Struga: Między modernizmem a dwudziestoleciem. Próba interpretacji; „Wyrąbany chodnik” [G. Morcinka]; Egzotyzm po polsku [dot. twórczości A. Szklarskiego]. – Epilog: Rzeczywistość i władza. Mimesis w polskiej powieści politycznej.

4. Poezja żalu. [Szkice literackie]. Katow.: Śląsk 2001, 198 s.

Zawartość: Wstęp. – Radość pisania, żałoba pisania. „Radość pisania” Wisławy Szymborskiej; Bigos — kosmos. Opis bigosu w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza; Żal niedoskonały. Poezja Tadeusza Sułkowskiego; „Lament barana ofiarnego”. Cztery interpretacje ofiary Abrahama. Wokół wiersza Józefa Wittlina; Żałoba słowa. Wokół „Dziennika kanadyjskiego” Wacława Iwaniuka; „Wymyka mi się moja ledwo odczuta esencja”. Czesław Miłosz; Mnemosyne. Motyw „płaczki żałobnej” u Miłosza; „Niepokój” Tadeusza Różewicza.

5. W stronę inności. Rozbiory i debaty. Katow.: Wydawn. UŚl. 2006, 160 s. Pr. Nauk. UŚl. w Katow., 2489.

Zawartość: Zamiast wstępu: irreductible. – Rozbiory: Caca. Inny w „Nad Niemnem” [E. Orzeszkowej]; „Proszę państwa do gazu” [T. Borowskiego]; Proza poety [dot. T. Różewicza]; Poezja zaimków. O „Przesłaniu Pana Cogito” [Z. Herberta]; Pejzaż wewnętrzny Zagłębia Dąbrowskiego; Chodnik niewyrąbany [dot. twórczości G. Morcinka]; O „Krzaku gorejącym” Jana Pierzchały. – Debaty: Wolność i niewola; „Mit” & „dzisiaj”; Kto ukradł tekst?; Dla M.P.M. [dot. M.P. Markowski: Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura]; Odkrywanie innego; Inny reportaż.

Nadto artykuły i rozprawy w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Schulzowskie modele komunikacji. W: Studia o prozie Brunona Schulza. Katow. 1976 s. 91–101. – Powtórzenia w powieści. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1978 nr 238 s. 22–35. – Dyskurs katastroficzny. W: Katastrofizm i awangarda. Katow. 1979 s. 23–39. – „Zdarzenie” w badaniach narratologicznych. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1981 nr 459 s. 11–24. – Konteksty fabuły w latarniku z Aspinwall. W: „Latarnik” Henryka Sienkiewicza — interpretacje. Katow. 1984 s. 88–107. – Przemiany prozy XX wieku. W: Wiedza o literaturze i edukacji. Wwa 1996 s. 416–435. – „Miłosna rozmowa”. W: Pogranicza wrażliwości w literaturze dawnej oraz współczesnej. Cz. 1. Szczec. 1998 s. 7–17. – Niewyrażalność a niereferencjonalność. Poetyka w świetle dekonstrukcji. W: Literatura wobec niewyrażalnego. Wwa 1998 s. 59–77. – Imię róży [U. Eco]. „Pam. Lit.” 1999 z. 1 s. 5–20. – Signifiance: wstęp do pism Rolanda Barthes’a o muzyce. „Pam. Lit.” 1999 z. 2 s. 11–26. – Ocalony. Wokół wiersza Tadeusza Różewicza. W: Ciało — płeć — literatura. Wwa 1998 s. 59–77; przedr. w: Ciało, płeć, literatura. Wwa 2001 s. 395–412. – Fabuła i fabułoznawstwo — zagadnienia interdyscyplinarne. W: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Wwa 2002 s. 160–170. – Profesor Ireneusz Opacki, czyli odkrywanie innego. W: Tkanina: studia, szkice, interpretacje. Kr. 2003 s. 344–357. – Status dyskursu teoretycznego. W: Polonistyka w przebudowie. T. 2. Kr. 2005 s. 57–73. – Nie przekraczać tekstu! (Derrida czytelnik). W: Derrida/Adirred. Pułtusk 2006 s. 267–283. – Literatura jako epoché. Literackie warunki doświadczenia. W: Literackie reprezentacje doświadczenia. Wwa 2007 s. 26–42; przedr. w: Nowoczesność jako doświadczenie: dyscypliny, paradygmaty, dyskursy. Wwa 2008 s. 33–43. – Ponad podziałami. W: „Obchodzę urodziny z daleka”. Szkice o Stanisławie Barańczaku. Katow. 2007 s. 18–31. – Sarkazmy. W: R. Barthes: Mitologie. Wwa 2008 s. 5–23. – Literatura jako potlacz (z dziejów pewnej idei). W: Album gdańskie. Gdańsk 2009 s. 816–826. – Literaturoznawczy darwinizm. „Teksty Drugie” 2011 nr 3 s. 33–51. – „Pyrrusowe usta”. O „Trzech poematach” Zbigniewa Bieńkowskiego. W: Interpretować dalej: najważniejsze polskie książki poetyckie lat 1945–1989. Kr. 2011 s. 105–116. – Humanistyka w uniwersytecie. W: Przyszłość polonistyki: koncepcje — rewizje — przemiany. Katow. 2013 s. 289–303. – Metafora pracy i praca metafory. W: Stanisław Brzozowski — (ko)repetycje. T. 2. Katow. 2013 s. 53–85. – Głuche „basso” doświadczenia. „Śl. Studia Polonist.” 2014 nr 1/2 s. 229-240. – Lacaniści i polityczność. [Współaut.:] D. Matuszek. W: Polityczność psychoanalizy. Katow. 2014 s. 3–16. – De(re)konstrukcja męskości. „Teksty Drugie” 2015 nr 2 s. 11–29. – „O roku ów”: rokowania historii literatury. W: Kulturowa historia literatury. Wwa 2015 s. 253–268. – W oku cyklonu. Biblioteka między wspólnotą informacji a prawem własności intelektualnej. W: Świat biblioteki otwartej. Katow. 2016 s. 120-143.

Przekłady

1. A. Hitchcock: Ciężki dzień na szafocie. [Opowiadania]. Katow.: Videograf 1994, 190 s. Ser. z Kobrą.

2. K. Boeser: Nostradamus. [Powieść]. Katow.: Videograf 1996, 185 s.

3. A. Waugh: Muzyka klasyczna. Nowy sposób słuchania. Wwa: Bellona; Rytm 1997, 144 s. + CD.

4. R. Barthes: Lektury. Przeł.: K. Kłosiński, M.P. Markowski, E. Wieleżyńska.

Wybrał, oprac. i posł. opatrzył M.P. Markowski. (Pisma. T. 4). Wwa: KR 2001, 270 s.

Tu w tłum. K. Kłosińskiego: Dramat, poemat, powieść, s. 19–41; Przez ramię, s. 117–130; Brecht i dyskurs: przyczynek do badań nad dyskursywnością, s. 167–178.

5. J. Derrida: Pismo i różnica. [Eseje]. Wwa: Wydawn. KR 2004, 532 s.

Prace redakcyjne

1. Przyszłość polonistyki. Koncepcje — rewizje — przemiany. Pod red.: A. Dziadka, K. Kłosińskiego, F. Mazurkiewicza. Katow.: Wydawn. UŚl. 2013, 506 s. Pr. Nauk. UŚl. w Katow., 3023.

Wyd. jako dokument elektroniczny [2013]. Dostępny w Internecie: http://libra.ibuk.pl.

2. Polityczność psychoanalizy. Freud, Lacan, Žižek. Pod red. K. Kłosińskiego i D. Matuszka. Katow.: Wydawn. UŚl. 2014, 491 s. Pr. Nauk. UŚl. w Katow., 3286.

Wyd. jako dokument elektroniczny: 2014. Dostępny w Internecie: http://libra.ibuk.pl.

  3. Emil Zegadłowicz daleki i bliski. Pod red. H. Czubały, K. Kłosińskiego, K. Latawiec i W. Pruchnickiego. Katow.: Wydawn. UŚl. 2015, 419 s. Pr. Nauk. UŚl. w Katow., 3208. 

OPRACOWANIA (wybór)

Ank. 2016. – Wywiady: Żałoba po świecie, który mija. Rozm. D. Lubina-Cipińska. „Rzeczpospolita” 2000 nr 253; Meloman to nauczyciel muzycznych rozkoszy. Rozm. K. Wolnik. „Gaz. Uniw.” 2002 nr 8; Świat się bardzo zmienił. Rozm. A. Sikora. „Gaz. Uniw.” 2012 nr 7; Niepotrzebna i szkodliwa humanistyka. Rozm. B. Widera. „Śląsk” 2015 nr 7.

LP XX w. (D. Nowacki).

Mimesis w chłopskich powieściach Orzeszkowej (poz. 1): T. BUJNICKI. „Ruch Lit.” 1991 nr 3. – B. NOWOROLSKA. „Pam. Lit.” 1993 z. 3/4.

Wokół „Historii maniaków” (poz. 2): A. CZYŻ: Dwaj mistrzowie do wzięcia. „Ogród” 1992 nr 1. – J. KOPCIŃSKI. „Pam. Lit.” 1994 z. 1.

Eros, dekonstrukcja, polityka (poz. 3): B. KANIEWSKA: Od Erosa do kamyczka. „Teksty Drugie” 2002 nr 6.

Poezja żalu (poz. 4): M. BARANOWSKA: O książce „Poezja żalu” Krzysztofa Kłosińskiego. „Res Publica Nowa” 2002 nr 5. – T. MIZERKIEWICZ: Obrządki żałoby, porządki słowa. „Teksty Drugie” 2003 nr 2/3.

Maria Kotowska-Kachel

Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku

Działania
Krzysztof KŁOSIŃSKI
Nawigacja
Narzędzia