TULLI Magdalena
ur. 1955
Imiona metrykalne: Maddalena Flavia.
Pseud.: Marek Nocny.
Prozaiczka, tłumaczka.
Urodzona 20 października 1955 w Warszawie; córka Ludovica Tullego, Włocha, tłumacza z języka polskiego na włoski, i Renaty, socjologa. Część dzieciństwa spędziła w Mediolanie. W 1970-74 uczęszczała do Liceum Ogólnokształcącego im. N. Żmichowskiej w Warszawie. Po zdaniu matury studiowała w latach 1974-79 biologię na Uniwersytecie Warszawskim; magisterium w tym zakresie uzyskała w 1979. Następnie przez pół roku pracowała na Stacji Antarktycznej im. H. Arctowskiego, kierowanej przez Zakład Biologii Antarktyki PAN. W 1983 uzyskała doktorat w Instytucie Biologii i Zoologii PAN. W 1982 była kurierką redakcji bezdebitowego „Tygodnika Mazowsze”. W 1982-86 pracowała początkowo jako salowa na bloku operacyjnym, następnie prowadziła perfuzję przy operacjach kardiochirurgicznych w II Klinice Kardiochirurgii przy ul. Spartańskiej w Warszawie. W latach 1986-91 studiowała psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. W celach zarobkowych zajmowała się tłumaczeniem książek z różnych dziedzin, głównie z języka angielskiego (przekłady podpisywała też pseudonimami). W 1995 debiutowała powieścią Sny i kamienie; w latach następnych publikowała kolejne utwory prozą. W 1997 została członkiem SPP.
Ma dwóch synów. Mieszka w Warszawie.
TWÓRCZOŚĆ
1. Sny i kamienie. [Powieść]. Wwa: Open 1995, 70 s. Wyd. nast.: tamże: [wyd. 2] 1995, wyd. 3 zmien. 1996, 93 s., [wyd. 4] 1997; wyd. 5 zmien. Wwa: W.A.B. 1999, 117 s. Archipelagi, [wyd. 6] tamże 2004.
Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 1995.
Przekł.: ang.: Dreams and stones. [Przeł.] B. Johnston. New York 2004, – czes.: Sny a kameny. [Przeł.] P. Zavřelová. Praha 2003, – niem.: Träume und Steine. [Przeł.] B. Eberspächer. Berlin 1998, – ros.: Sny i kamni. [Przeł.] I. Adel’gejm. Moskva 2007, – szwedz.: Drömmar och stenar. [Przeł.] J. Birbrajer. Stockholm; Stehag 2008, – ukr.: Sni j kamenì. [Przeł.] V. Dmitruk. L'vív 2010, – włos.: Sogni e pietre. [Przeł.] R. Belletti. Roma 2010.
2. W czerwieni. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 1998, 156 s. Archipelagi. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 zmien. 1999, wyd. 2 [właśc. 3] zmien. 2004.
Nominacja do Nagrody Lit. Nike w 1999.
Przekł.: ang.: In Red. [Przeł.] B. Johnston. New York 2000, wyd. nast.: Brooklyn, NY 2011, – chorw.: U crvenilu. [Przeł.] A. Cvitanović. Zagreb 2008, – czes.: Stehy. [Przeł.] J. Kamiňska. [Praha] 2002, – franc.: Dans le rouge. [Przeł.] L. Dyèvre. [Paris] 2001, – łotew.: Polonēze sarkanā. [Przeł.] S. Brice. Rīga 2004, – niem.: In Rot. [Przeł.] E. Kinsky. Stuttgart, München 2000, wyd. 2 tamże 2000, – słoweń.: V rdečem. [Przeł.] J. Unuk. Ljubljana 2008, – węgier.: Vörösben. [Przeł.] G. Körner. Budapest 2004.
3. Tryby. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 2003, 151 s. Archipelagi.
Nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2004.
Przekł.: ang.: Moving parts. [Przeł.] B. Johnstone. New York 2005, – czes.: Soukolí. [Przeł.] I. Mikešová. Praha, Litomyšl 2006, – niem.: Getriebe. [Przeł.] E. Kinsky. Frankfurt am Main 2008.
4. Zamiast procesu. Raport o mowie nienawiści. Współaut.: S. Kowalski. Wwa: W.A.B.; Inst. Studiów Polit. PAN 2003, 547 s.
Wybór i analiza socjolingwistyczna fragmentów tekstów opublikowanych w 2001 roku w następujących periodykach: „Głos”, „Najwyższy Czas!”, „Nasz Dziennik”, „Nasza Polska”, „Tygodnik Solidarność”.
5. Skaza. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 2006, 177 s. Archipelagi. Wyd. nast. tamże 2007.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: W.A.B. 2006, pliki w formacie PDF i w formacie EPUB.
Wyróżnienie Nagrody Lit. Gdynia, Nagroda Osobna, w 2007, nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2007.
Przekł.: ang.: Flaw. [Przeł.] B. Johnston. New York 2007, – franc.: Le défaut. [Przeł.] Ch. Zaremba. Paris 2008, – niem.: Dieses Mal. [Przeł.] E. Kinsky. Frankfurt am Main 2010, – włos.: Difetto. [Przeł.] R. Belletti. Roma 2012.
6. Kontroler snów. [Powieść]. Wwa: Nisza 2007, 306 s.
Podp.: Marek Nocny.
7. Włoskie szpilki. [Powieść]. Wwa: Nisza 2011, 143 s. Wyd. 2 tamże 2012.
Nagroda Lit. Gdynia 2012, Gryfia Nagroda Lit. dla Autorki Szczecin 2012, Lit. Nagroda Europy Środkowej Angelus w 2012, nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2012.
8. Awantura w lesie. [Opowiadanie dla dzieci]. Łódź: Akapit Press 2013, 37 s.
Przekłady (podpisane nazwiskiem)
1. A. Mindell: Metaumiejętności. O sztuce psychoterapii. Przeł.: T. Szejko, ... Wwa: Nuit Magique 1996, 135 s.
2. R. De Grada: Meble XX wieku. Przeł.: ..., I. Kwiatek, M. Dudzik. Wwa: Amber 1998, 303 s. Wielka Encyklopedia Sztuki Użytkowej.
3. F. Jaeggy: Gniew niebios. [Opowiadania]. Wwa: Noir sur Blanc 1999, 94 s.
Nagroda mies. „Lit. na Świecie” w 1999.
4. I. Calvino: Długi dzień Ameriga. [Opowiadanie]. Wwa: PIW 2000, 95 s.
5. M. Proust: Utracona. [Powieść]. (W poszukiwaniu straconego czasu. T. 6). Wwa: Porozumienie Wyd.; PIW 2001, 370 s. Kanon na Koniec Wieku.
6. F. Jaeggy: Szczęśliwe lata udręki. [Powieść]. Wwa: Noir sur Blanc 2002, 87 s.
7. F. Jaeggy: „Proleterka”. [Powieść]. Wwa: Noir sur Blanc 2003, 87 s.
8. S. Martelli: Opowieści mitologiczne. Przeł. ... Przekł. Słownika mitologicznego: A. Iwańska. Wr.: Siedmioróg 2005, 76 s.
9. R. Rushton: Czy to już miłość? [Powieść]. Łódź: Akapit Press 2008, 176 s.
10. M. De Blasi: Tamtego lata na Sycylii. [Powieść]. Wwa: Świat Książki 2010, 348 s.
OPRACOWANIA (wybór)
Autor o sobie: Do lustra. Rozm. M. Tulli (!) „Lampa” 2006 nr 5. – Wywiady: Coś łakomego na temat świata. Rozm. B.N. Łopieńska. „Res Publica Nowa” 1996 nr 2, przedr. w: B. Łopieńska: Książki i ludzie. Wwa 1998; Metafora musi pracować. Rozm. G. Łęcka. „Polityka” 1998 nr 43, przedr. w: G. Łęcka: Salon literacki. Wwa 2000; Calvino, Marquez i pewna pani. Rozm.: P. Czapliński, P. Śliwiński. W tychże: Kontrapunkt. Pozn. 1999; Jestem trudna. Rozm. R. Praszyński. „Elle” 1999 nr 12; Oddać wszystko. Rozm. M. Cichy. „Gaz. Wybor.” 1999 nr 222; Za plecami narratora. Rozm. M. Zaleski. „Res Publica Nowa” 1999 nr 5/6; Milimetr nad tekstem. Rozm. K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2001 nr 138 [dot. przekł.: M. Proust: Utracona]; Wszyscy jesteśmy ofiarami. Rozm. L. Burska. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 218; Pułapka komunikacyjna. Rozm. M. Larek. „Czas Kult.” 2009 nr 2; Ludzik mi padł, więc gram następnym. Rozm. K. Kubisiowska. „Gaz. Wybor” 2011 nr 251 dod. „Duży Format” nr 41; O fikcji i dziwnych namiętnościach. Rozm. J. Koźbiel. W tejże: Słowa i światy. Pruszków 2012; Polaku, nie pomiataj sobą : będziesz lepszy. Rozm. D. Wodecka. „Gaz. Wybor.” 2012 nr 246; Przestraszyłam się, ale tym razem nie było czego. Rozm. A. Wolny-Hamkało. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 27 dod. „Festiwal Conrada”; Szukałam czystego tonu w podejściu do fikcji. Rozm. Ł. Kaczyński. „Polska. Dz. Łódz.” 2012 nr 107 [dot.: Włoskie szpilki]; Żadna krzywda nie jest wyjątkowa. Rozm. A. Sasinowski. „Kur. Szczec.” 2012 nr 73 [dot.: Włoskie szpilki]; Same dwóje. Dzieciństwo jest trudne. Rozm. K. Kubisiowska. „Tyg. Powsz.” 2013 nr 22. – Pewność jest nieodparcie śmieszna. Rozm. G. Jankowicz. W tegoż: Po co jest sztuka? Rozmowy z pisarzami. Cz. 2. Kr. 2013.
Ogólne: M. ZALESKI: Magdalena Tulli. [Przeł.:] R. Stapf, E. Kinsky. Kr.: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur [1999], 31 s. Wyd. nast. Kr.: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000, 2001 [tekst w jęz. niem; tu także fragm. tekstów M.T.]. – J. ARLT: Aktywa i pasywa. Świat M.T. W: Literatura w kręgu wartości. Bydg. 2003. – A. WĘGRZYNIAK: W trybach M.T. „FA-art” 2006 nr 1/2. – J. ZIMNA: Fikcje egzystencji. „Czas Kult.” 2009 nr 2. – K. LENKOWSKA: Tryby, ściegi i skazy M.T. „Fraza” 2010 nr 1. –E. WIEGANDTOWA: Postmodernistyczne alegorie M.T. W tejże: Niepokoje literatury. Pozn. 2010.
Sny i kamienie (poz. 1): L. BUGAJSKI: Myślenie o Warszawie. „Wiad. Kult.” 1995 nr 24. – L. BURSKA: Narodziny miasta. „Gaz. Wybor.” 1995 nr 63 dod. „Gaz. o Książ.” nr 3. – K. DUNIN: Czy kontemplując Warszawę można osiągnąć satori? „Życie Warsz.” dod. „Ex Libris” 1995 nr 68. – J. GONDOWICZ: Pamiętnik z powstania Warszawy. „Nowe Książ.” 1995 nr 5. – A. GÓRNICKA-BORATYŃSKA: Miasto nieprywatne. „Polityka” dod. „Kultura” 1995 nr 2. – P. GRUSZCZYŃSKI: Metropolis. „Res Publica Nowa” 1995 nr 10. – T. KOMENDANT: Dziurawe niebo. „Gaz. Wybor.” dod. „Gaz. o Książ.” 1995 nr 2. – D. NOWACKI: Jest takie miasto. „Twórczość” 1995 nr 6, przedr. w tegoż: Zawód czytelnik. Kr. 1999. – M. ORSKI. „Arkusz” 1995 nr 12. – M. RUSINEK: Porzucić pragnienie doskonałości. „Dekada Lit.” 1995 nr 4. – A. TATARKIEWICZ: Między drzewem a kamieniem. „Sycyna” 1995 nr 14. – K. VARGA: Kamienne sny. „Nowy Nurt” 1995 nr 9. – A. WIEDEMANN: Uwaga: poemat! „NaGłos” 1995 nr 21. – W. WOROSZYLSKI: Taka jednak przygoda. „Więź” 1995 nr 5. – M. ZALESKI: Kometa M.T. „Tyg. Powsz.” 1995 nr 10. – A. MORAWIEC: Miasto jest snem. „Fraza” 1996 nr 11/12. – Ł. TOMCZYK: Objawienie. „Opcje” 1996 nr 2. – A. UBERTOWSKA: Sen i nożyce ogrodnika. „Tytuł” 1996 nr 1/2. – D. NOWACKI: Raz lepiej, raz gorzej. W tegoż: Zawód: czytelnik. Kr. 1999. – T. MIZERKIEWICZ: Dezautomatyzacja skojarzeń kulturowych i wolność literatury – „Sny i kamienie” M.T. W tegoż: Stylizacje mityczne w prozie polskiej po 1968 roku. Pozn. 2001. –E. SŁAWKOWA: M.T. ćwiczenia z semantyki, czyli o nazywaniu świata w „Snach i kamieniach”. „Jęz. Artyst.” 2003 t. 12. – A. SOBIESKA: „Sny i kamienie” M.T. – medytacja nad dialektyką zmiany i trwania. W: Czytane na nowo. Izabelin 2004. – M. KOSZOWY: Dekonstrukcja dialektyki. „Sny i kamienie” M.T. (wobec realizmu socjalistycznego). „Teksty Drugie” 2013 nr 3.
W czerwieni (poz. 2): A. CZACHOWSKA: W potrzasku. „Res Publica Nowa” 1998 nr 12. – D. NOWACKI: W rekwizytorni. „Kresy” 1998 nr 4, przedr. w tegoż: Zawód: czytelnik. Kr. 1999. – M. ORSKI: W dekoracjach. „Nowe Książ.” 1998 nr 12, przedr. pt. Symboliczna makieta M.T. W tegoż: Lustratorzy wyobraźni, rewidenci fikcji. Wwa 2003. – E. SAWICKA: Kapitał i śmierć. „Rzeczpospolita” 1998 nr 267. – J. SOBOLEWSKA: Obosieczny stereotyp. „Tyg. Powsz.” 1998 nr 42. – K. UNIŁOWSKI: Fastrygi i ściegi. „FA-art” 1998 nr 4. – M. ZALESKI: Szamanka. „Gaz. Wybor.” 1998 nr 229. – J. BŁOŃSKI: Słowa i upiory. „Tyg. Powsz.” 1999 nr 5, przedr. pt: „W czerwieni” M.T. W tegoż: Wszystko co literackie. Kr. 2001. – P. CZAPLIŃSKI, P. ŚLIWIŃSKI: Magia Sophia. O powieści M.T. „W czerwieni”. W tychże: Kontrapunkt. Pozn. 1999. – A. KOSIŃSKA: Nim się domknie melodia i dopełni los... „Dekada Lit.” 1999 nr 7/8. – M. MIZURO: Fraszka, igraszka, zabawka blaszana. „Odra” 1999 nr 2. – J. ORSKA: Grubymi nićmi szyte... „Arkusz” 1999 nr 3. – K. SZUMLEWICZ: Ściegi historii. „Twórczość” 1999 nr 9. – J. MUELLER: W żalu nie utulleni (powieść lingwistyczna jako „mechanizm wzruszeń”). W tejże: Stratygrafie. Wr. 2010. – D. GREEN. „The Quaterly Conversation” [on-line] 2011 nr 26 [dostęp 9 października 2013]. Dostępny w Internecie: http://quarterlyconversation.com/in-red-by-magdalena-tulli, przekł. pol.: Kraina wiecznych ściegów. „Forum” 2012 nr 1. – M.G. LEVINE: „In red” by M.T. „Translation Review”, Richardson, TX 2013 nr 1.
Tryby (poz. 3): J. ARLT: Hotel, powiedzmy, Universum. „Rzeczpospolita” 2003 nr 81. – A. BŁAŻYŃSKA: Czy T. jest trendy? „Opcje” 2003 nr 4/5. – L. BURSKA: Tryby smutku. „Res Publica Nowa” 2003 nr 6. – M. CUBER: Salto mortale. „Twórczość” 2003 nr 10. – J. GONDOWICZ: Lust zu fabulieren. „Nowe Książ.” 2003 nr 6. – M. MIZURO: Śmieszne ruchy. „FA-art” 2003 nr 1/2. – D. NOWACKI: Opowiadać nadal. „Studium” 2003 nr 3/4. – M. ORSKI: W „jałowych piaskach” historyjek. „Odra” 2003 nr 12, przedr. w tegoż: Rozbite zwierciadło. Wr. 2006. – R. OSTASZEWSKI: Koniec w środku. „Dekada Lit.” 2003 nr 5/6. – I. POPRAWA: Świat, którego nie ma komu zbawić? „Tyg. Powsz.” 2003 nr 24. – E. SZYBOWICZ: W trybach literatury. „FA-art” 2003 nr 1/2. – M. WITKOWSKI: Narrator wyszedł z domu o wpół do dziesiątej. „Akcent” 2003 nr 3. – M. ZALESKI: W trybach języka. „Polityka” 2003 nr 15. – W. GIEDRYS: T. nie schodzi z tonu. „Ilustrator” 2004 nr 1. – A. SZCZEBLEWSKA: Matrioszka. „Topos” 2004 nr 3/4. – J. ARLT: Świat w świecie – przestrzeń lustrzana w „Trybach” M.T. „Fraza” 2005 nr 1/2. – H. GOSK: Dyskurs zamiast opowieści (Zbigniew Kruszyński „Na lądach i morzach”, „Szkice historyczne”, M.T. „Tryby”). W tejże: Zamiast końca historii. Wwa 2005. – K. KROWIRANDA: „Słowami da się wprawić w ruch wszystko”. O podmiocie i innych elementach świata przedstawionego w „Trybach” M.T. W: Podmiot i tekst w literaturze XX wieku. Wwa 2006.
Zamiast procesu (poz. 4): K. GOTTESMAN: Powietrze potrzebne wszystkim. „Rzeczpospolita” 2003 nr 281. – J.R. NOWAK: Antypolonizm tropicieli antysemityzmu. „Niedziela” 2003 nr 49. – W. STARNAWSKI: Nieudolnie i dowolnie. „Głos” 2003 nr 45. – I. STEFAŃCZYK: Apel do bezsilnego trybunału. „Pogranicza” 2003 nr 6. – B. UMIŃSKA. „Przegląd” 2003 nr 48. – I. BOBROWSKI: Dyskursy medialne a wspólnota fatyczna. „Zesz. Prasozn.” 2004 nr 1/2. – J. DUNIN: Mowa nienawiści. „Nowe Książ.” 2004 nr 2. – M. GŁOWIŃSKI: Zawsze to samo. „Prz. Polit.” 2004 nr 65. – M. KRÓL: Mowa nienawiści. „Res Publica Nowa” 2004 nr 2. – A. OSĘKA: Mowa strachu i złości. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 8. – G. ZARZYCKA: Przeciwko mowie nienawiści w dyskursie publicznym. „Etnolingwistyka” 2006 [vol.] 18.
Skaza (poz. 5): Ł. BADULA: Pętla światozmyślania. „FA-art” 2006 nr 1/2. – G. BORKOWSKA: Idiomy Zagłady. „Res Publica Nowa” 2006 nr 2. – M. CUBER: Niepełne zbawienie. „Nowe Książ.” 2006 nr 4. – B. DARSKA: Co zrobisz, gdy cię uszyję? „Dekada Lit.” 2006 nr 1/2. – A. JARZYNA: Na peryferiach – „historyjki”. „Topos” 2006 nr 3. – M. LAREK: Skrócona tragedia. „Czas Kult.” 2006 nr 5/6. – A. MADALIŃSKI: Jak zwykle, ale pięknie. „Tyg. Powsz.” dod. „Książ. w Tyg.” 2006 nr 5. – M. PIETRZAK: Skaza tekstowa. „Studium” 2006 nr 3/4. – I. POPRAWA: Taki świat, jakie opowieści. „Odra” 2006 nr 5. – M. SUCHAŃSKA: Eksperymenty M.T. „Polonistyka” 2006 nr 6. – R. WÓJS: Pułapka porządku, pułapka wolności. „Kresy” 2006 nr 4. – P. URBANIAK: Traktat o zwyczajności. „Twórczość” 2006 nr 6. – M. ŁUKASIEWICZ: Tramwaj zwany niepokojem. „Znak” 2007 nr 9. – M. ORSKI: Historia, która staje się groteską. „Kwart. Artyst.” 2007 nr 1, przedr. w wersji zmien. w tegoż: Opowieści dla dorosłych i opowiastki dla niedorosłych. Wr. 2010. – A. ZIENIEWICZ: Przedmiot (w) opowieści. Relacja jako stwarzanie wydarzeń w prozie współczesnej (na przykładzie powieści M.T.) W: NarRacje po końcu (wielkich) narRacji. Wwa 2007. – B. PRZYMUSZAŁA: Pusta pustka? O zanieczyszczonej polskiej pamięci w „Skazie” M.T. „Akcent” 2008 nr 4. – K. DOBLER: Es wird unruhig im Welttheater. „Die Zeit”, Hamburg 2010 nr 24.
Włoskie szpilki (poz. 6): B. DARSKA: Matka i córka, dziewczynka i kobieta. „Twórczość” 2012 nr 1. – A. GRZEMSKA: Stan ciągłej gotowości. „Pogranicza” 2012 nr 2. – A. MADALIŃSKI: Dokręcanie śruby. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 10. – A. MORAWIEC: Infekcja. „Nowe Książ.” 2012 nr 2. – D. NOWACKI: Wyzwolenie, ukojenie : książki finalistów. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 43 dod. „Lit. Nagroda Europy Środkowej Angelus”. – C. ROSIŃSKI: Formy obcości. „Odra” 2012 nr 10. – T. SOBOLEWSKI: Nie ma zmyślonych opowieści. „Gaz. Wybor.” 2012 nr 216. – M. WĘGIEL-WNUK: Klucz do opowieści. „FA-art” 2012 nr 1/2. – Z. ZALESKA: Życie na minusie. „Zesz. Lit.” 2012 nr 1. – A. HORUBAŁA: Włoskie szpilki, żydowskie buciki. Wielka literatura zrodzona z rozpaczy. „Do Rzeczy” 2013 nr 1. – A. NĘCKA: „Co nie jest biografią – nie jest w ogóle”. Przykłady z prozy polskiej po 2000 roku. M.T. W tejże: Emigracje intymne. Katow. 2013. – Zob. też Wywiady.
Awantura w lesie (poz. 8): M. STRĘKOWSKA-ZAREMBA: Mała-wielka awantura… „Nowe Książ.” 2013 nr 7.
