ur. 1961
Imiona metrykalne: Marcin Adam.
Pseud.: Adam Marcin Olszowy; - wspólnie z Grzegorzem Dyduchem: Marianna G. Świeduchowska.
Poeta, prozaik, autor tekstów piosenek.
BIOGRAM
Urodzony 24 grudnia 1961 w Lublinie; syn Lucjana Świetlickiego i Anny z Łysakowskich, nauczycieli i pedagogów. W dzieciństwie mieszkał z rodzicami w Piaskach (Lubelskie). Później uczęszczał do III Liceum Ogólnokształcącego im. Unii Lubelskiej w Lublinie. Jeszcze jako uczeń, w drugiej połowie lat siedemdziesiątych, nadesłał do tygodnika „Na przełaj” wiersz pt. Haiku – na ostatni dzień kwietnia oraz opowiadanie pt. Maciuś wariat, które zostały opublikowane w wydanych po kilku latach antologiach pt. Nasze ulubione wiersze (wyd. 1980; podp.: Marcin Świetlicki pseudonim Adam Marcin Olszowy) oraz Tylko o miłości (wyd. 1981). Wcześniej ukazały się drukiem jego utwory poetyckie pt. na piątej lekcji... oraz Portret – o tacy, oni nas uratują, ogłoszone w 1978 w piśmie „Radar” (nr 8). W 1980 uzyskał świadectwo dojrzałości i wyjechał do Krakowa, gdzie rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ); skreślony z listy studentów w grudniu 1981, w następnym roku powtórnie zdał egzaminy wstępne. Prowadził audycje w radiu studenckim. W 1984 wygłosił wiersze w krakowskim niezależnym piśmie czytanym „NaGłos”. W tymże roku ostatecznie utracił indeks studenta UJ i otrzymał powołanie do wojska w jednostce wojsk obrony wybrzeża w Słupsku (w stopniu kanoniera, a potem bombardiera). Po odbyciu służby wojskowej w 1986, pracował przez kilka miesięcy jako wychowawca w internacie zespołu szkół górniczych w Lublinie. W 1987 zamieszkał w Krakowie. Był stróżem, a w 1988-90 gońcem i pracownikiem sekretariatu w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. W 1991 znalazł zatrudnienie w redakcji „Tygodnika Powszechnego”, gdzie do 2004 wykonywał obowiązki korektora i adiustatora; na łamach tegoż tygodnika publikował również wiersze i recenzje (1990-97, 1999-2001; tu m.in. w 1993 recenzje napisane wspólnie z G. Dyduchem, ogłoszone pod pseud.: Marianna G. Świeduchowska). Jako poeta, a później także autor recenzji, felietonów i wywiadów współpracował m.in. z pismem „bruLion” (1990-93; tu m.in. w 1993 Wiersz wspólny (półfinałowy), napisany z Marcinem Baranem i Marcinem Sendeckim, uznany za manifest pokolenia związanego z tym kwartalnikiem). W 1990 otrzymał nagrodę Grand Prix w konkursie na brulion poetycki im. M.M. Morawskiej, ogłoszonym przez redakcję „bruLionu”, a w 1991 Literacką Nagrodę Promocyjną im. G. Trakla, przyznaną przez austriacki Konsulat Generalny w Krakowie. Utwory zamieszczał także m.in. w czasopismach „NaGłos” (1990, 1995), „Dekada Literacka” (1992), „Lampa i Iskra Boża” (1995-2002, z przerwami), „Odra” (1995-98). W 1991 jako stypendysta Fundacji Kultury Niezależnej przebywał w Paryżu. W 1992, razem z członkami krakowskiego zespołu Trupa Wertera Utrata, założył rockową grupę Świetliki i przez następne lata pisał teksty utworów wykonywanych przez tę formację oraz występował jako jej wokalista. Nawiązał też kontakty z innymi muzykami (m.in. Mikołajem Trzaską i Cezarym Ostrowskim) i zespołami (The Users, Czarne Ciasteczka). Był również prezenterem muzyki rozrywkowej w radiu; autorskie audycje prowadził początkowo w Radiu Mariackim (1995-96), a potem na antenie Radia Kraków (1997-2000) i Radiostacji (1999-2001). W 1994 otrzymał nagrodę Paszport „Polityki” (odmówił przyjęcia). W 1995 – jako stypendysta Literatur Werkstatt – przebywał krótko w Berlinie. W 1996 za całokształt twórczości poetyckiej odebrał nagrodę Fundacji Kościelskich w Genewie. Rozwijał twórczość plastyczną, ilustrował m.in. książki Pawła Dunin-Wąsowicza (Oko smoka. Literatura tzw. pokolenia „bruLionu” wobec rzeczywistości III RP. Wyd. 2000) oraz Wojciecha Bonowicza (Wybór większości i Wiersze z okolic. Wyd. 2007). Występował jako aktor, w roli głównej w spektaklu Wojciecha Smarzowskiego pt. Małżowina, emitowanym w 1998 w Teatrze Telewizji oraz w epizodzie Marcina Świetlickiego w filmie fabularnym pt. Anioł w Krakowie (2002). Razem z Grzegorzem Dyduchem prowadził w 2000-02 telewizyjny magazyn kulturalny Pegaz. W tym samym autorskim tandemie przygotowywał wywiady drukowane w „Przekroju” (2002), a potem w dodatku „Gazety Wyborczej”, „Wysokie Obcasy” (2003-05). Był współzałożycielem Stowarzyszenia Miłośników Kryminału i Powieści Sensacyjnej „Trup w szafie”, powstałego w 2004 w Krakowie; należał także do jury przyznawanej przez to stowarzyszenie Nagrody Wielkiego Kalibru. W 2005 rozpoczął ogłaszanie własnych utworów, odwołujących się do gatunku powieści kryminalnej. Po dłuższej przerwie powrócił do prowadzenia audycji muzycznych, najpierw w Radiu Kraków (w 2006-07, w cyklu Pociąg do muzyki), a potem w stacji Roxy FM (w 2009 audycja Ostatnia niedziela, przygotowywana razem z G. Dyduchem). W 2011, jako jeden z siedmiu współautorów (obok G. Grzegorzewskiej, I. Grina, E. Pasewicza, M. Malickiego, A. Ubertowskiego i R. Ziębińskiego), wziął udział w pisaniu powieści kryminalnej pt. Zjazd, publikowanej w odcinkach na łamach miesięcznika „Bluszcz” (podpisany przez niego fragment ukazał się w numerze 3). W 2012 został laureatem Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, przyznanej za całokształt twórczości.
Ze związku z Moniką Góralewską, dziennikarką, ma syna Macieja (ur. 1992). Mieszka w Krakowie.
TWÓRCZOŚĆ
- Zimne kraje. Wiersze 1980-1990. Posł.: J. Kornhauser. Kr., Wwa: „bruLion” 1992, 79 s. BibLioteka. Wyd. nast.: Wwa: „Lampa i Iskra Boża” 2002. Por. też poz. 4, 5.
- Schizma. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Fot.: A. Pilichowski-Ragno. Pozn.: „Obserwator” 1994, 77 s. Bibl. „Czasu Kult.”, 9. Wyd. 2 Czarne: Czarne 1999.
- Berlin. [Wiersz]. Białystok: Ofic. Grópy[!] Obłęd 1995, [1] s. Bibl. Jednego Wiersza. Wydawn. bibliofilskie. – Wkł. do czasop. „Kartki” 1995 nr 11.
- Zimne kraje 2. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Kr.: Zebra 1995, 63 s.
- [Dwadzieścia] 20 niezapomnianych przebojów i 10 kultowych fotografii. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Fot.: W. Wilczyk. Wstęp: G. Dyduch. Kr.: Baran i Suszczyński 1996, [36] s.
- Trzecia połowa. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Pozn.: a5 1996, 46 s. Bibl. Poetycka Wydawn. a5, 23. Wyd. nast.: tamże: 1997, Kr.: a5 1999; Wr.: Biuro Lit. 2005. Wielki Kanion, 7.
- [Trzydzieści siedem] 37 wierszy o wódce i papierosach. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Bydg.: Świadectwo 1996, 55 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1999, wyd. 3 2000, wyd. 4 2002. Zob. też wyd. powiększ. i popraw. pt. 49 wierszy o wódce i papierosach poz. 15.
- Zimne kraje 3. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Legnica: Centrum Sztuki – T. Dram., Woj. Bibl. Publiczna 1997, 14 s. Barbarzyńcy i Nie, 1.
- Pieśni profana. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Czarne: Czarne 1998, 63 s.
- Stare chłopy prowadzą rowery na techno. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Wr.: Pomona 1998, 8 s.
- Czynny do odwołania. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Wołowiec: „Czarne” 2001, 56 s.
- Katecheci i frustraci. [Powieść]. [Współautor:] G. Dyduch. Kr.: WL 2001, 344 s. + płyta CD.
- Wiersze wyprane. [Wybór]. Przez A. Sosnowskiego, P. Śliwińskiego, P. Próchniaka oraz ... Legnica: Biuro Lit. Port Legnica 2002, 58 s. Port Legnica, 6.
- Nieczynny. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Wwa: „Lampa i Iskra Boża” 2003, 54 s.
- [Czterdzieści dziewięć] 49 wierszy o wódce i papierosach. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Fot.: A. Pilichowski-Ragno. Wyd. 2 rozszerz. i popraw. Wr.: Biuro Lit. 2004, 68 s. Wielki Kanion, 1. Wyd. 1 pt. 37 wierszy o wódce i papierosach zob. poz. 7.
- Dwanaście. [Powieść]. Kr.: EMG 2006, 212 s. Pol. Kolekcja Kryminalna, 2.
- Muzyka środka. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Kr.: a5 2006, 57 s. Bibl. Poetycka Wydawn. „a5”, 52.
- Nieoczywiste. 77 wierszy religijnych Marcina Świetlickiego. [Wstęp i wybór] według W. Bonowicza. Rys.: D. Szewionkow-Kismiełow. Kr.: EMG 2007, 114 s. Ser. Czarna.
- Trzynaście. [Powieść]. Kr.: EMG 2007, 229 s. Pol. Kolekcja Kryminalna, 5.
- [[#Jedenaście|Jedenaście]]. [Powieść]. Kr.: EMG 2008, 212 s. Pol. Kolekcja Kryminalna, 8.
- Niskie pobudki. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Rys.: D. Szewionkow-Kismiełow. Kr.: EMG 2009, 66 s. Ser. Czarna.
- Orchidea. [Powieść]. [Współautorzy:] G. Grzegorzewska, I. Grin. Kr.: EMG 2009, 224 s. Pol. Kolekcja Kryminalna, 9.
- Powieści. Kr.: EMG 2011, 638, [6] s.
- Wiersze. Kr.: EMG 2011, 628 s.
- Jeden. [[[#Wiersze|Wiersze]]]. Kr.: EMG 2013, 96 s.
Prace redakcyjne
- Długie pożegnanie. Tribute to Raymond Chandler. Pomysł i red. antologii: M. Baran, M. Sendecki, … Kr.: Zebra 1997, 39 s. Bibl. Zebry. Wyd. nast. [popraw.] w: Żegnaj, laleczko. Wiersze noir. Z dodaniem legendarnej antologii: Długie pożegnanie. Kr.: EMG 2010, 102 s.
- Żegnaj, laleczko. Wiersze noir. Z dodaniem legendarnej antologii: Długie pożegnanie. Tribute to Raymond Chandler. [Red.:] M. Baran, M. Sendecki, … Kr.: EMG 2010, 102 s. Zob. poz. 1.
OPRACOWANIA (wybór)
- Ank. 2009, 2010
- Autor o sobie: Początek rozmowy. [Rozm. z:] R. Krynickim. Wysłuchał: A. Niziołek. „Nowy Nurt” 1996 nr 13
- Wywiady: Nowe „Dziady”. Rozm. P. Rodak. „Res Publica Nowa” 1993 nr 6 [wywiad z poetami związanymi z pismem „bruLion”: M. Baranem, K. Koehlerem, M.Ś.]; Wszyscy introwertyczni mężczyźni idą do wywiadu. Rozm. A. Wiedemann. „Czas Kult.” 1993 nr 6; Osobnik dość agresywny. Rozm. M. Piasecki. „Polityka” 1994 nr 2; Świetlicki: Ja i ja. Rozm. J. Sosnowski. „Gaz. Wybor.” 1994 nr 266 dod. „Gaz. o Książ.” nr 11; Jak śpię to też. Rozm. W.M. Koronkiewicz. „Kartki” 1995 nr 11; Trzy razy post. Rozm. T. Majeran. „Odra” 1995 nr 5; Nie jestem programowym indywidualistą. Rozm.: B. Nowacka, J. Górecka. „Śląsk” 1996 nr 8; Też jestem lubelskim sentymentalistą. Rozm. P. Pavique. „Lampa i Iskra Boża” 1996 nr 10; Piekło już dawno mam opracowane. Rozm. Z. Baran. „Rzeczpospolita” 1997 nr 39 dod. „Plus-Minus” nr 7, przedr. w: Z. Baran: Apokalipsa i nadzieja. Kr. 2000; Świetlicki i licealiści. Oprac. P. Wickowski. „Fraza” 1997 nr 2; Krew, odwaga, walka. Rozm. H. Szczur. „Studium” 1999 nr 1/2; Czynny do odwołania. Rozm. S. Bereś. „Gaz. Wybor.” 2001 nr 81 dod. „Mag. z Książ.”, przedr. pt. Poeta czynny do odwołania w: S. Bereś: Historia literatury polskiej w rozmowach XX-XXI wiek. Wwa 2002; Mentalny kloszard. Rozm. P. Dunin-Wąsowicz. „Lampa” 2004 nr 7; Bardziej doskonała ikona męskości. Rozm. [z M.Ś., B. Lindą, G. Dyduchem] A. Drotkiewicz. „Lampa” 2005 nr 9 [gł. o wspólnej płycie „Las putas melancólicas”]; Świetlicki, bękart Mickiewicza. Rozm. S. Bereś. „Dziennik”, Wwa 2006 nr 203; Podłoga jeszcze bardziej metafizyczna niż sufit. Rozm. A. Tylmanowski. „Fraza” 2007 nr 2; Zupełny zastój w interesach. Rozm. P. Dunin-Wąsowicz. „Lampa” 2007 nr 7/8; Ja zawsze kłamię. Rozm. M. Spychalski. „Dziennik” 2008 nr 256 dod. „Nowa Kult.”; Niekoniecznie kryminał. Rozm. R. Ostaszewski. „Dekada Lit.” 2008 nr 1; Sąd Ostateczny to świetne zakończenie. Rozm. [z W. Bonowiczem i M.Ś.] K. Kubisiowska. „Gaz. Wybor.” 2008 nr 4 [dot. gł. tomu „Nieoczywiste” oraz stosunku M.Ś. do religii]; Nerwicowe zachowania. Rozm. K. Kubisiowska. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 305 dod. „Duży Format” nr 51; Nie cierpię podsumowanek. Rozm. K. Siwczyk. „Gaz. Nagrody Lit. Gdynia” 2009 nr 4 „Dod. Lit.”; przedr. w: K. Siwczyk: Kinkiety w piekle. Mikołów 2012; Odważny ze mnie człowiek. Rozm. R. Ziębiński. „Newsweek Polska” 2009 nr 44; Wszystko, co było w jakimś stylu, wyrzuciłem. Rozm.: W. Brzoska, P. Lekszycki. „artPAPIER” [on-line] 2009 nr 20 [dostęp 19 grudnia 2009]. Dostępny w Internecie: http://artpapier.com; Ja nie istnieję. Rozm. J. Nizinkiewicz „Przegląd” 2011 nr 35; Jestem plagiatorem. Rozm. M. Sawicka-Danielak. „Uważam Rze” 2011 nr 22 [dot. głównie: Wiersze]; Który skrzywiłeś człowieka prostego. Rozm.: E. Kledzik, J. Roszak. „Czas Kult.” 2011 nr 5; [Pięćdziesiąt] 50 pytań i 50 odpowiedzi na 50-lecie. Rozm. J. Mika: „Dz. Pol.” 2011 nr 181 dod.; Śmiertelnie śmieszne. Rozm. M. Sendecki. „Przekrój” 2011 nr 19; Świetlicki: Lubię rozbuchanie i dziwności. Rozm. D. Wodecka. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 137 [dot. ulubionych lektur i preferencji czytelniczych]; Jestem obszczymurem. Rozm. P. Bratkowski. „Newsweek Polska” 2013 nr 18; Lekki lot Świetlików. Rozm. R. Sankowski. „Gaz. Wybor.” 2013 nr 251 [w związku z wydaniem płyty pt. Sromota]; Odpowiedź po dwudziestu latach. Rozm.: M. Koryciński, P. Kowalczyk, P. Jaskulski. „Odra” 2013 nr 6; Teraz jestem młodocianym debiutantem. Rozm. M. Sendecki. „Exklusiv” 2013 nr 5.
Zimne kraje
- D. PAWELEC: Oko smoka. O wierszu M.Ś. „Dla Jana Polkowskiego”. W: Kanonada. Katow. 1989
- M. CIUPEK: M.Ś. pojedynczość. „Dekada Lit.” 1993 nr 15
- M. STALA: Piosenka niekochanego. „Tyg. Powsz.” 1993 nr 31, przedr. w tegoż: Druga strona. Kr. 1997
- A. WIEDEMANN: To, co różni; T. ŻUKOWSKI: Kilkadziesiąt okruchów minionego świata. „Czas Kult.” 1993 nr 6
- S. DŁUSKI: Mając siebie do obrony. „Akcent” 1994 nr 1
- T. MAJERAN: Raport z zimnego miasta. „Odra” 1994 nr 9
- T. NYCZEK: Rewolucja i ranka. „Kresy” 1994 nr 18
- J. MIELNICZUK: Dawanie świadectwa – Herbert, Polkowski, Ś. „Polonistyka” 1999 nr 4 [analiza porównawcza wierszy: Z. Herberta: Pan Cogito, J. Polkowskiego: Przesłanie, M. Świetlickiego: Dla Jana Polkowskiego]
- M. OLSZEWSKI: Zima i chaos. [Fragm.:] Doświadczenie chłodu w poezji M.Ś. „Kresy” 2001 nr 3 [dot. także poz. 2]
- E. ANTONIAK: Zapomniany depozyt. Inaczej o wierszu „Dla Jana Polkowskiego”. „Teksty Drugie” 2007 nr 3 [porównanie z twórczością S. Matusza]
- P. KĘPIŃSKI: M.Ś. odpycha wątpiących. O wierszu „Białe przepaście”. W tegoż: Bez stempla. Wr. 2007
- M. LAREK: Walka o oryginalność. O debiucie M.Ś. W: Nowe dwudziestolecie (1989-2009). Wwa 2010.
Powrót na górę↑
Schizma
- J. SZAKET: Ocalałem prowadzony na rzeź. „FA-art” 1994 nr 4
- S. DŁUSKI: Wewnątrz. „Fraza” 1995 nr 8
- J. JARZĘBSKI: Dojrzewanie śmierć i miłość. „Życie Warsz.” 1995 nr 68 dod. „Ex Libris” nr 18
- W. KOWALEWSKI: „Schizma”, czyli ucieczka z buszu. „Prz. Lit.-Artyst.” 1995 nr 3
- T. MAJERAN: Przed głosowaniem. „Odra” 1995 nr 7/8 [dot. także płyty zespołu Świetliki pt. Ogród koncentracyjny]
- K. MALISZEWSKI: Siedem płci wiersza. (Opowiadanie, czyli recenzja). „Nowy Nurt” 1995 nr 1, przedr. w tegoż: Nasi klasycyści, nasi barbarzyńcy. Bydg. 1999
- W. MOGIELNICKI: Wolne – zajęte. (M.Ś
- „Schizma”). „Studium” 1995 nr 1
- M. STALA: Pokój obwieszony Marcinami. „Tyg. Powsz.” 1995 nr 32, przedr. w tegoż: Druga strona. Kr. 1997
- M. STALA: Jedzenie hamburgerów. O jednym wierszu M.Ś. „Tyg. Powsz.” 1996 nr 44, przedr. w tegoż: Druga strona. Kr. 1997 [dot. utworu: McDonald’s]
- A. PATRZAŁKOWA, T. PATRZAŁEK: Ś. i inni. Przypadek nie tylko olimpijski. „Warsztaty Polonist.” 1997 nr 1 [dot. gł. utworu: Tryb życia]
- M. OLSZEWSKI: Zima i chaos. [Fragm.:] Doświadczenie chłodu w poezji M.Ś. „Kresy” 2001 nr 3 [dot. też: Zimne kraje]
- J. LESIAK: Alegorie pożądania: Ś., [M.] Blanchot, [F.] Kafka. „Fraza” 2002 nr 4
- P. MICHAŁOWSKI: Ucieczka w marzenie o ucieczce. „Polonistyka” 2007 nr 3, przedr. w tegoż: Mikrokosmos wiersza. Kr. 2012 [dot. wiersza: M – w sierpniu].
Powrót na górę↑
Zimne kraje 2
- J. POTKAŃSKI: Kontynuacja eksperymentu Szymborskiej – wiersz M.Ś. W tegoż: Wiersz Szymborskiej. Wwa 2000.
Powrót na górę↑
Trzecia połowa
- K. MALISZEWSKI: I tak dalej mniej więcej w tym stylu. „Nowy Nurt” 1996 nr 13, przedr. rozszerz. w tegoż: Zwierzę na J. Wr. 2001 [dot. też: 37 wierszy o wódce i papierosach; Zimne kraje 3]
- P. MICHAŁOWSKI: Bunt sublokatora. „Kwart. Artyst.” 1996 nr 3
- J. SZAKET: Przerwy na papierosa. „FA-art” 1996 nr 3
- P. ŚLIWIŃSKI: Horror poeticus. „Res Publica Nowa” 1996 nr 11 [dot. też: 37 wierszy o wódce i papierosach]
- H. ZAWORSKA: Póki my piszemy. „Literatura” 1996 nr 10
- L. SZARUGA: Po niczyjej stronie. „Prz. Powsz.” 1997 nr 6 [dot. też: 37 wierszy o wódce i papierosach]
- M. KISIEL: Jeszcze Ś. W tegoż: Glosy o poezji najnowszej. Katow. 1998.
Powrót na górę↑
37 wierszy o wódce i papierosach
- R. CZĘSTOCHOWSKI: O nic już nie chodzi? „Literatura” 1996 nr 10, wersja zmien. „Kwart. Artyst.” 1996 nr 3
- M. KISIEL: Lubię wódkę i papierosy. „Śląsk” 1996 nr 8, przedr. zmien. pt. Pochwała codzienności. W tegoż: Świadectwa, znaki. Katow. 1998
- K. KUCZKOWSKI: Kim jest Ś.? „Topos” 1996 nr 4
- K. MALISZEWSKI: I tak dalej mniej więcej w tym stylu. „Nowy Nurt” 1996 nr 13, przedr. rozszerz. w tegoż: Zwierzę na J. Wr. 2001[dot. też: Trzecia połowa; Zimne kraje 3]
- P. ŚLIWIŃSKI: Horror poeticus. „Res Publica Nowa” 1996 nr 11 [dot. też: Trzecia połowa]
- L. SZARUGA: Po niczyjej stronie. „Prz. Powsz.” 1997 nr 6 [dot. też: Trzecia połowa]
- K. JAWORSKI: M.Ś. „Wiersz bez światła”. W: Poezja współczesna w szkole. Wwa 1998
- A. POMARAŃSKA-SZUMSKA: Trans grupowy – czyli pogo w wierszu M.Ś. W tejże: Jak tańczy współczesna poezja? Wwa 1999 [dot. utworu: Pogo].
Powrót na górę↑
Zimne kraje 3
- K. MALISZEWSKI: I tak dalej mniej więcej w tym stylu. W tegoż: Zwierzę na J. Wr. 2001 [dot. też: Trzecia połowa; 37 wierszy o wódce i papierosach].
Powrót na górę↑
Pieśni profana
- R. CHOJNACKI: Tao profana. (O nowych tomach wierszy Jarosława Klejnockiego i M.Ś.). „Studium” 1998 nr 13/14 [dot. także.: J. Klejnocki: W drodze do Delft]
- K. PIEŃKOSZ: Odmowa. „Sycyna” 1998 nr 21
- P. CZAPLIŃSKI, P. ŚLIWIŃSKI: Świat stoi przed nim potworem. W tychże: Kontrapunkt. Pozn. 1999
- A. DZIADEK: Poezja i mit codzienny. „FA-art” 1999 nr 1
- A. GRYMEK: Odwroty, powroty... W tym samym stylu? „Nowa Okolica Poetów” 1999 nr 3
- M. HAMKAŁO. „Odra” 1999 nr 5
- R.J. KOBIERSKI: Pieśni świętego Marcina. „Topos” 1999 nr 1
- M. OPOKA: Świat stoi przed nim potworem. „Akcent” 1999 nr 1
- G. TOMICKI: Nieforemna bryła i treść. „Twórczość” 1999 nr 4
- W. WENCEL: Ocalony, martwy. „Nowe Państ.” 2000 nr 3.
Powrót na górę↑
Czynny do odwołania
- J. BIERUT: Bolenie? „Czas Kult.” 2001 nr 5/6
- M. KRACIUK: Alfabet Ś. „Opcje” 2001 nr 3/4
- K. MALISZEWSKI; P. BRATKOWSKI: Nie chcę być wasz. Dwugłos o nowym tomie poezji M.Ś. „Gaz. Wybor.” 2001 nr 45
- M. OPOKA: „Ładnie tu u pana”. „Akcent” 2001 nr 4
- R. OSTASZEWSKI: Niechętny acz czynny. „Dekada Lit.” 2001 nr 5/6
- A. SKRENDO: Robienie (Ś.). „Pogranicza” 2001 nr 2
- P. ŚLIWIŃSKI: O Ś
- słówko. „Kresy” 2001 nr 3, przedr. jako fragm. rozdz. Przypisy do Ś. W tegoż: Świat na brudno. Wwa 2007
- P. ŚLIWIŃSKI: Poezja graniczna. „Tyg. Powsz.” 2001 nr 12, przedr. zmien. pt. Wiersze graniczne. W tegoż: Przygody z wolnością. Kr. 2002
- G. TOMICKI: Zawiedziony kochanek. „FA-art” 2001 nr 3
- A.K. WAŚKIEWICZ: Inny człowiek w innym świecie. „Trybuna” 2001 nr 133 dod. „Literatura-Aneks” nr 154
- A. PLUTA: Czyny Ś. „Śląsk” 2002 nr 6
- T. CIEŚLAK-SOKOŁOWSKI: M.Ś. dylogia śmiertelna. „Tyg. Powsz.” 2003 nr 46 [dot. też: Nieczynny]
- J. KORNHAUSER: Czarny golf. M.Ś. W tegoż: Poezja i codzienność. Kr. 2003
- K. MALISZEWSKI: Piosenki o kończonej czterdziestce. W tegoż: Rozproszone głosy. Wwa 2006
- P. PANAS: Poezja „pustego peronu”. O twórczości M.Ś. nieco inaczej. „Kresy” 2006 nr 12 [dot. wierszy: Umieranie i Pstrykanie].
Powrót na górę↑
Katecheci i frustraci
- K. VARGA: Kraków piękny, trochę śmierdzi. „Gaz. Wybor.” 2001 nr 244
- P. WOJCIECHOWSKI: Zrozumieć owoce tolerancji. „Więź” 2002 nr 1.
Powrót na górę↑
Nieczynny
- T. CIEŚLAK-SOKOŁOWSKI: M.Ś. dylogia śmiertelna. „Tyg. Powsz.” 2003 nr 46 [dot. też: Czynny do odwołania]
- K. MALISZEWSKI: „Rzewne jaja”. „Czas Kult.” 2003 nr 5, przedr. w tegoż: Rozproszone głosy. Wwa 2006
- P. ŚLIWIŃSKI: Poeta wyłączony. „Gaz. Wybor.” 2003 nr 73
- A. ŚWIEŚCIAK: „Dopiski do poprzednich wierszy”. „Opcje” 2003 nr 3, przedr. w tejże: Lekcje nieobecności. Mikołów 2010
- A. KAŁUŻA: Portretowanie umarłego. „Teka” 2004 nr 1.
Powrót na górę↑
Dwanaście
- B. DOBROCZYŃSKI: Arcyantykryminał. „Tyg. Powsz.” 2006 nr 21 dod. „Książ. w Tyg.”
- J. ORSKA: Kryminalny. „Dekada Lit.” 2006 nr 3
- R. OSTASZEWSKI: Żywy trup na tronie. „Arte” 2006 nr 5
- P. SOBOLCZYK: Sen był domem. „Tygiel Kult.” 2007 nr 1/3 [dot. też: Muzyka środka].
Powrót na górę↑
Muzyka środka (poz. 17): A. FRANASZEK: Przepustka z piekła. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 243. – W. KLERA: Śniący upiór dbający o wiersze. „Pogranicza” 2006 nr 6. – P. PRÓCHNIAK: Hotel Limbus. „Tyg. Powsz.” 2006 nr 47. – A. ŚWIEŚCIAK: „Remont po śmierci”. „FA-art” 2006 nr 4, przedr. w tejże: Lekcje nieobecności. Mikołów 2010. – S. BURKOT: Muzyka środka w „borealnym kraju”. O M.Ś. „Kraków” 2007 nr 2/3. – P. KĘPIŃSKI: M.Ś. Uosobienie sil mrocznych? W tegoż: Bez stempla. Wr. 2007. – A. POLEWCZYK: Symetria, linie i kręgi, czyli spacer z oswojoną suką po oswojonym piekle. „Fraza” 2007 nr 2. – P. SOBOLCZYK: Sen był domem. „Tygiel Kult.” 2007 nr 1/3 [dot. też: Dwanaście]. – A. STANKOWSKA: Drzwi. „Res Publica Nowa” 2007 nr 1. – A. WÓJTOWICZ: Sen, mara, wiersz (nie)wiara. „Akcent” 2007 nr 1. – J. BOROWCZYK: „Śni mi się córeczka, ucieczka...” O „Muzyce środka” M.Ś. „Polonistyka” 2008 nr 4. – K. SIWCZYK: Sny Ś. W tegoż: Ulotne obiekty ataku. Mikołów 2010. Nieoczywiste
- K. KOEHLER: Manifest nowoczesnej wrażliwości. „Dziennik” 2007 nr 272
- P. PRÓCHNIAK: Nieoczywistość. „Tyg. Powsz.” 2007 nr 43 dod. „Książ.”
- A. JARZYNA: Religijność wiersza. „Topos” 2008 nr 1/2
- W. KLERA: Bóg i lodówka. M.Ś. w porządku tradycji. W: Dwadzieścia lat literatury polskiej 1989-2009. Szczec. 2010.
Powrót na górę↑
Trzynaście
- E. CHROMIK: Proza o wódce i papierosach. „Śląsk” 2007 nr 10
- W. KLERA: Mistrz znowu na tropie. „Pogranicza” 2007 nr 3
- D. NOWACKI: Powrót mistrza. Kolejny „antykryminał” M.Ś. „Tyg. Powsz.” 2007 nr 18.
Powrót na górę↑
Jedenaście
- W. KLERA: Halo, inny świecie. „Pogranicza” 2008 nr 6
- P. PRÓCHNIAK: Zimny pogrzebacz. (Notatki o „Jedenaście”). „Kresy” 2009 nr 3
- J. UGLIK: Perypetie mistrza. „Prz. Powsz.” 2009 nr 5
- J. ZIMNA: Wielka Pardubicka, czyli śledztwo jako gonitwa myśli. „Czas Kult.” 2009 nr 2.
Powrót na górę↑
Niskie pobudki
- W. KLERA: Niskie tony. „Pogranicza” 2009 nr 6
- P. PRÓCHNIAK: Wiersze o niczym. „Tyg. Powsz.” 2009 nr 48
- P. ŚLIWIŃSKI: Próby generalne przed śmiercią. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 287
- E. WINIECKA: Projekt „Świetlicki”. „ Czas Kult.” 2010 nr 1
- M. ŚNIEDZIEWSKA: Język poetycki M.Ś. (Na przykładzie „Niskich pobudek”). „Acta Univ. Wratisl. Pr. Lit.” 2010 nr 50
- J. UGLIK: Prześwietlone klisze. „Prz. Powsz.” 2010 nr 6
- A. KAŁUŻA: Cień wielkiego czarnoksiężnika – społeczny porządek sfery publicznej. W tejże: Wielkie wygrane. Mikołów 2011 [dot. m.in. M.Ś.: Niskie pobudki].
Powrót na górę↑
Wiersze
- A. FRANASZEK: Ujść sobie. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 33
- A. HORUBAŁA: Świetlicki. Zapis klęski. „Uważam Rze” 2011 nr 24
- W. KLERA: Naprzeciw. „Pogranicza” 2011 nr 3
- G. POLAK: Chandler wiersza, dzieciak nowy. „Dz
- Gaz. Prawna” 2011 nr 117 dod. „Kultura”
- K. VARGA: Żołnierz Innej Armii, czyli mój Rok Ś. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 133 dod. „Duży Format” nr 22
- Zob. też Wywiady.
Powrót na górę↑
Jeden
- A. FRANASZEK: Wolny i złakniony. „Tyg. Powsz.” 2013 nr 24
- C. POLAK: „Jeden” M.Ś. Wolny i złakniony. „Dz. Gaz. Prawna” 2013 nr 119 dod. Kult. i Program TV
- M. SENDECKI: Przedsiębiorstwo Świetlicki. „Gaz. Wybor.” 2013 nr 123.
Powrót na górę↑
Długie pożegnanie
- P. KĘPIŃSKI: Eureka: chandleryzm! „Czas Kult.” 1997 nr 3.
Powrót na górę↑
Barbara Tyszkiewicz