|
|
Linia 1: |
Linia 1: |
− | '''WYDMUCH Marek''' | + | <div id="shortDescription"> |
| + | <p>1949-1987</p> |
| + | <p>Pseud. i krypt.: M.W.; (MW); Piotr Rankiewicz.</p> |
| + | <p>Krytyk literacki, historyk i teoretyk literatury, tłumacz.</p> |
| + | </div id='shortDescription'> |
| | | |
− | '''1949-1987''' | + | <div class='all'> |
| + | <div class='biogram'> |
| + | ==BIOGRAM== |
| + | <p>Urodzony 18 sierpnia 1949 w Warszawie; syn Zdzisława Wydmucha i Bogusławy z domu Sieczko, dziennikarzy. Uczęszczał do XXVI Liceum Ogólnokształcącego w Warszawie. Po zdaniu w 1967 matury studiował germanistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). W okresie studiów należał do ZSP. Magisterium uzyskał w 1972 i rozpoczął pracę na stanowisku asystenta w Zakładzie Literatury Instytutu Germanistyki UW. W tymże roku debiutował jako krytyk recenzją niemieckiego przekładu powieści kryminalnej J. Putramenta ''Strachy w Biesalu'' (''Der Trauermantel''. Przeł. Ch. Eckert), zamieszczoną w miesięczniku „Literatura na Świecie” (nr 2); w tym samym roku wydrukował na łamach tygodnika „Literatura” pierwszy artykuł na temat powieści grozy pt. ''Amerykańskie strachy ''(nr 38), dotyczący twórczości H.Ph. Lovecrafta. Pierwszy własny przekład – tłumaczenie artykułu W. Heisego ''Filozoficzne aspekty twórczości Heinego'' – ogłosił w 1973 w „Przeglądzie Humanistycznym” (nr 6). Recenzje głównie literatury obcej (zwłaszcza niemieckojęzycznej) zamieszczał przede wszystkim w „Nowych Książkach” (1974-83; podp. również M.W.), „Kobiecie i Życiu” (1977-87; również pod krypt.: (MW), M.W.) oraz „Kulturze” (1978-81; także członek redakcji); drukował też w prasie niemieckojęzycznej, m.in. w austriackim periodyku „Quarber Merkur” (1973-80). Interesował się szczególnie twórczością Tomasza Manna, Klausa Manna i Franza Kafki, a także fantastyką, literaturą grozy oraz kryminalną i młodzieżową. Jako krytyk współpracował także z Polskim Radiem i Telewizją. Kilkakrotnie wyjeżdżał do Włoch i Austrii. W 1978-84 pracował w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” jako redaktor w Redakcji Germańskiej i lektor, a w 1984-85 kierownik Redakcji Literackiej Polskiej; był autorem wstępów do wydawanych tam książek. Współpracował też z wieloma oficynami jako recenzent wewnętrzny, m.in. z Państwowym Instytutem Wydawniczym, Wydawnictwem Literackim, Iskrami, Naszą Księgarnią, Wydawnictwem Poznańskim. Od 1978 należał do ZLP (do rozwiązania Związku w 1983).</p> |
| + | <p>Był żonaty z Anną Brzozowską-Wydmuch, dziennikarką. Zmarł 2 listopada 1987 w Warszawie; pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.</p> |
| + | </div> <!-- biogram --> |
| | | |
− | Pseud. i krypt.: M.W.; (MW); Piotr Rankiewicz.
| + | <span id='tworczosc'></span><div id='primary'> |
| | | |
− | Krytyk literacki, historyk i teoretyk literatury, tłumacz.
| + | ==TWÓRCZOŚĆ== |
| + | <ol> |
| | | |
| + | <li> [[#Gra ze strachem|Gra ze strachem]]. Fantastyka grozy. [Rozprawa]. Wwa: Czyt. 1975 198 s.</li> |
| + | <p class='comment'>Zawartość: Wprowadzenie: Osaczanie fantastyki; Instrumenty strachu: wampiry i golemy; Mechanizm strachu: puste domy; Strach zwielokrotniny: [H.Ph.] Lovecraft; Strach skompromitowany: nonsens i śmiech. – Zakończenie: Vacuum horroris.</p> |
| + | <li> [[#Tomasz Mann|Tomasz Mann]]. [Biografia]. Wwa: Wiedza Powsz. 1979, 301 s. ''Profile.''</li> |
| + | <li> [[#Franz Kafka|Franz Kafka]]. [Biografia]. Wwa: Czyt. 1982, 115 s. ''Klasycy Literatury XX wieku.''</li> |
| + | <p class='comment'>Zawiera także: fragm. „Dzienników” F. Kafki oraz wypowiedzi pisarzy i krytyków o F. Kafce, tłum. z ang., franc. i niem.</p> |
| + | </ol> |
| + | ===Przekłady=== |
| + | <ol> |
| + | <li> L. Perutz: Mistrz Sądu Ostatecznego. [Powieść]. Przeł. i wstępem opatrzył M.Wydmuch. Wwa: Czyt. 1984, 189 s.</li> |
| + | <li> A. Wendt: Nieplanowany kurs. [Słuchowisko radiowe]. Reż.: M. Kulesza. Radio 1985.</li> |
| + | <li> E. Hofer: Mały spadek, duże kłopoty. [Powieść dla młodzieży]. Wwa: NK 1988, 143 s.</li> |
| + | <li> D. Wolff: Sędzia i jego ćpun. [Powieść]. Wwa: Iskry 1988, 183 s. ''Klub Srebrnego Klucza.''</li> |
| + | <li> K. Mann: Ucieczka na północ. [Powieść]. Przeł.: M.Wydmuch i R. Wojnarowski. Wwa: Przedświt 1992, 211 s.</li> |
| + | <li> K. Mann: Punkt zwrotny. [Wspomnienia]. Przeł. i posł. opatrzył M.Wydmuch. Wwa : Czyt. 1993, 571 s. Wyd. nast. [Gdańsk]: Czystywarsztat [2013].</li> |
| + | <li> B. Stoker: Dracula. [Powieść]. Przeł: M.Wydmuch i Łukasz Nicpan. Wwa: Alfa 1993, 561 s.</li> |
| + | </ol> |
| + | ===Prace redakcyjne=== |
| + | <ol> |
| + | <li> Gespenstergeschichten aus Polen. [Wyd.:] M.Wydmuch, F. Rottensteiner. [Przeł.] E. Werfel. Frankfurt am Main: Fischer-Taschenbuch-Verlag 1978, 132 s.</li> |
| + | <p class='comment'>Tu także opowiadanie M. Wydmucha pt. „Der Garten” podp.: Piotr Rankiewicz.</p> |
| + | <li> H. Broch: Powrót Wergilego. Opowiadania. Przeł. A.M. Linke. Wybór i posł.: M. Wydmuch. Wwa : Czyt. 1981, 226 s.</li> |
| + | <li> H.Ph. Lovecraft: Zew Cthulhu. [Opowiadania]. Przeł. R. Grzybowska. Wybór i słowo wstępne: M.nWydmuch. Wwa: Czyt. 1983, 311 s. Wyd. nast. Tor.: C&T 2004.</li> |
| + | <li> T. Mann: Dzienniki. Przeł.: I. i E. Naganowscy. Wyboru dokonali M. Wydmuch i E. Naganowski. Przedm.: E. Naganowski. [T. 1-3]. Poznań: Rebis 1995, 320 + 368 + 384 s.</li> |
| + | <p class='volumeDescription'>[T. 1]. Wybór 1918-1921; [T. 2]. Wybór 1933-1934; [T. 3]. Wybór 1935-1936.</p> |
| + | </ol> |
| + | </div id='primary'> |
| | | |
| + | <div id='secondary'> |
| + | ==OPRACOWANIA (wybór)== |
| | | |
− | Urodzony 18 sierpnia 1949 w Warszawie; syn Zdzisława Wydmucha i Bogusławy z domu Sieczko, dziennikarzy. Uczęszczał do XXVI Liceum Ogólnokształcącego w Warszawie. Po zdaniu w 1967 matury studiował germanistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). W okresie studiów należał do ZSP. Magisterium uzyskał w 1972 i rozpoczął pracę na stanowisku asystenta w Zakładzie Literatury Instytutu Germanistyki UW. W tymże roku debiutował jako krytyk recenzją niemieckiego przekładu powieści kryminalnej J. Putramenta ''Strachy w Biesalu'' (''Der Trauermantel''. Przeł. Ch. Eckert), zamieszczoną w miesięczniku „Literatura na Świecie” (nr 2); w tym samym roku wydrukował na łamach tygodnika „Literatura” pierwszy artykuł na temat powieści grozy pt. ''Amerykańskie strachy ''(nr 38), dotyczący twórczości H.Ph. Lovecrafta. Pierwszy własny przekład – tłumaczenie artykułu W. Heisego ''Filozoficzne aspekty twórczości Heinego'' – ogłosił w 1973 w „Przeglądzie Humanistycznym” (nr 6). Recenzje głównie literatury obcej (zwłaszcza niemieckojęzycznej) zamieszczał przede wszystkim w „Nowych Książkach” (1974-83; podp. również M.W.), „Kobiecie i Życiu” (1977-87; również pod krypt.: (MW), M.W.) oraz „Kulturze” (1978-81; także członek redakcji); drukował też w prasie niemieckojęzycznej, <nowiki>m.in</nowiki>. w austriackim periodyku „Quarber Merkur” (1973-80). Interesował się szczególnie twórczością Tomasza Manna, Klausa Manna i Franza Kafki, a także fantastyką, literaturą grozy oraz kryminalną i młodzieżową. Jako krytyk współpracował także z Polskim Radiem i Telewizją. Kilkakrotnie wyjeżdżał do Włoch i Austrii. W 1978-84 pracował w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” jako redaktor w Redakcji Germańskiej i lektor, a w 1984-85 kierownik Redakcji Literackiej Polskiej; był autorem wstępów do wydawanych tam książek. Współpracował też z wieloma oficynami jako recenzent wewnętrzny, <nowiki>m.in</nowiki>. z Państwowym Instytutem Wydawniczym, Wydawnictwem Literackim, Iskrami, Naszą Księgarnią, Wydawnictwem Poznańskim. Od 1978 należał do ZLP (do rozwiązania Związku w 1983).
| |
| | | |
− | Był żonaty z Anną Brzozowską-Wydmuch, dziennikarką. Zmarł 2 listopada 1987 w Warszawie; pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.
| + | <ul> |
| + | <li>Informacje żony, Anny Brzozowskiej-Wydmuch, 2011.</li> |
| + | <li> Wywiad: Druga strona czytania. Rozm. J. Słuszniak. „Kobieta i Życie” 1979 nr 44.</li> |
| + | </ul> |
| | | |
| + | [[#tworczosc|Powrót na górę↑]] |
| | | |
| + | ===Gra ze strachem=== |
| | | |
| + | <ul> |
| + | <li> W. ŻUKROWSKI: Ciarki po grzbiecie. „Nowe Książ.” 1975 nr 16.</li> |
| + | <li> A. NIERACKA. „Lit. Lud.” 1976 nr 6.</li> |
| + | </ul> |
| | | |
| + | [[#tworczosc|Powrót na górę↑]] |
| | | |
− | TWÓRCZOŚĆ
| + | ===Tomasz Mann=== |
| | | |
| + | <ul> |
| + | <li> A. BOJARSKA. „Nowe Książ.“ 1979 nr 18.</li> |
| + | <li> J. KOPROWSKI. „Literatura” 1979 nr 39.</li> |
| + | <li> T. KRZEMIEŃ. „Kultura” 1979 nr 38.</li> |
| + | <li> B. SOWIŃSKA: Spotkania z Tomaszem Mannem. „Życie Warsz.” 1979 nr 220.</li> |
| + | <li> T.J. ŻÓŁCIŃSKI. „Życie Lit.” 1979 nr 48.</li> |
| + | <li> N. HONSZA: Nad twórczością Tomasza Manna. „Odra” 1980 nr 7/8.</li> |
| + | </ul> |
| | | |
| + | [[#tworczosc|Powrót na górę↑]] |
| | | |
− | # Gra ze strachem. Fantastyka grozy<nowiki>. [Rozprawa]. Wwa: Czyt. 1975 198 s.</nowiki>
| + | ===Franz Kafka=== |
| | | |
− | Zawartość: Wprowadzenie: Osaczanie fantastyki; Instrumenty strachu: wampiry i golemy; Mechanizm strachu: puste domy; Strach zwielokrotniny<nowiki>: [</nowiki>H.Ph.] Lovecraft; Strach skompromitowany: nonsens i śmiech. – Zakończenie: Vacuum horroris.
| + | <ul> |
| + | <li> J. KOPROWSKI: Hamsun i Kafka. „Perspektywy” 1982 nr 20 [dot. też: A. Rogalski: Knut Hamsun].</li> |
| + | <li> K. MAUSCH: Kafka dla początkujących. „Nurt” 1982 nr 8.</li> |
| + | <li> T.J. ŻÓŁCIŃSKI: Kafka. „Tu i Teraz” 1982 nr 5.</li> |
| + | <li> A. PARYSKI. „Lit. na Świecie” 1983 nr 11 [list do red. z wykazem błędów M. Wydmucha w nazewnictwie].</li> |
| + | <li> W. STANISZ: Rozpacz i odkupienie. „Poglądy” 1983 nr 11.</li> |
| + | </ul> |
| | | |
− | # <nowiki>Tomasz Mann. [Biografia]. Wwa: Wiedza </nowiki>Powsz. 1979, 301 s. ''Profile.'' | + | [[#tworczosc|Powrót na górę↑]] |
− | # Franz Kafka. <nowiki>[Biografia]. Wwa: Czyt. 1982, 115 s. </nowiki>''Klasycy Literatury XX wieku.''
| + | </div id='secondary'> |
| | | |
− | Zawiera także: fragm. „Dzienników” F. Kafki oraz wypowiedzi pisarzy i krytyków o F. Kafce, tłum. z ang., franc. i niem.
| + | <div class='author'>Alicja Szałagan</div> |
| | | |
− | | + | </div> <!-- all --> |
− | | + | |
− | Przekłady
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | # L. Perutz: <nowiki>Mistrz Sądu Ostatecznego. [Powieść]. Przeł. i wstępem opatrzył </nowiki>M.Wydmuch. Wwa: Czyt. 1984, 189 s.
| + | |
− | # <nowiki>A. Wendt: Nieplanowany kurs. [Słuchowisko radiowe]. Reż.: M. Kulesza. Radio 1985.</nowiki>
| + | |
− | # E. Hofer: <nowiki>Mały spadek, duże kłopoty. [Powieść dla młodzieży]. Wwa: NK 1988, 143 s.</nowiki>
| + | |
− | # D. Wolff: <nowiki>Sędzia i jego ćpun. [Powieść]. Wwa: Iskry 1988, 183 s. </nowiki>''Klub Srebrnego Klucza.''
| + | |
− | # K. Mann: <nowiki>Ucieczka na północ. [Powieść]. Przeł.: </nowiki>M.Wydmuch i R. Wojnarowski. Wwa: Przedświt 1992, 211 s.
| + | |
− | # K.<nowiki> Mann: Punkt zwrotny. [Wspomnienia]. </nowiki>Przeł. i posł. opatrzył M.Wydmuch. Wwa : Czyt. 1993, 571 s. <nowiki>Wyd. nast. [Gdańsk]: </nowiki>Czystywarsztat<nowiki> [2013].</nowiki>
| + | |
− | # <nowiki>B. Stoker: Dracula. [Powieść]. </nowiki>Przeł: M.Wydmuch i Łukasz Nicpan. Wwa: Alfa 1993, 561 s.
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | Prace redakcyjne
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | # <nowiki>Gespenstergeschichten aus Polen. [</nowiki>Wyd.:] M.Wydmuch, F. Rottensteiner<nowiki>. [</nowiki>Przeł.] E. Werfel. Frankfurt am Main: Fischer-Taschenbuch-Verlag 1978, 132 s.
| + | |
− | | + | |
− | Tu także opowiadanie M. Wydmucha pt. „Der Garten” podp.: Piotr Rankiewicz.
| + | |
− | | + | |
− | # H. Broch: Powrót Wergilego. Opowiadania. Przeł. A.M. Linke. Wybór i posł.: M. Wydmuch. Wwa : Czyt. 1981, 226 s.
| + | |
− | # H.Ph. Lovecraft: Zew Cthulhu. <nowiki>[Opowiadania]. Przeł. R. Grzybowska. Wybór i słowo wstępne: </nowiki>M.nWydmuch. Wwa: Czyt. 1983, 311 s. Wyd. nast. Tor.: C&T 2004.
| + | |
− | # T. Mann: Dzienniki. Przeł.: I. i E. Naganowscy. Wyboru dokonali M. Wydmuch i E. Naganowski. Przedm<nowiki>.: E. Naganowski. [T. 1-3]. </nowiki>Poznań: Rebis 1995, 320 + 368 + 384 s.
| + | |
− | | + | |
− | <nowiki>[T. 1]. </nowiki><nowiki>Wybór 1918-1921; [T. 2]. Wybór 1933-1934; [T. 3]. Wybór 1935-1936.</nowiki>
| + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | | + | |
− | OPRACOWANIA (wybór)
| + | |
− | | + | |
− |
| + | |
− | | + | |
− | Informacje żony, Anny Brzozowskiej-Wydmuch, 2011. – Wywiad: Druga strona czytania. Rozm. J. Słuszniak. „Kobieta i Życie” 1979 nr 44.
| + | |
− | | + | |
− | Gra ze strachem (poz. 1): W. ŻUKROWSKI: Ciarki po grzbiecie. „Nowe Książ.” 1975 nr 16. – A. NIERACKA. „Lit. Lud.” 1976 nr 6.
| + | |
− | | + | |
− | Tomasz Mann (poz. 2): A. BOJARSKA. „Nowe Książ.“ 1979 nr 18. – J. KOPROWSKI. „Literatura” 1979 nr 39. – T. KRZEMIEŃ. „Kultura” 1979 nr 38. – B. SOWIŃSKA: Spotkania z Tomaszem Mannem. „Życie Warsz.” 1979 nr 220. – T.J. ŻÓŁCIŃSKI. „Życie Lit.” 1979 nr 48. – N. HONSZA: Nad twórczością Tomasza Manna. „Odra” 1980 nr 7/8.
| + | |
− | | + | |
− | Franz Kafka<nowiki> (poz. 3): J. KOPROWSKI: Hamsun i Kafka. „Perspektywy” 1982 nr 20 [dot. też: A. Rogalski: Knut Hamsun]. – K. MAUSCH: Kafka dla początkujących. „Nurt” 1982 nr 8. – T.J. ŻÓŁCIŃSKI: Kafka. „Tu i Teraz” 1982 nr 5. – A. PARYSKI. „Lit. na Świecie” 1983 nr 11 [list do red. z wykazem błędów M. W</nowiki>ydmucha w nazewnictwie]. – W. STANISZ: Rozpacz i odkupienie. „Poglądy” 1983 nr 11.
| + | |
− | | + | |
− | <div align="right">Alicja Szałagan</div>
| + | |