Z Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

ur. 1942

Imię metrykalne: Maria. – Pełna forma nazwiska: Hopfinger-Amsterdamska.

Teoretyk kultury, literatury i komunikacji społecznej, filmoznawca, medioznawca.

Spis treści

BIOGRAM

Urodzona 1 lutego 1942 w Borysławiu; córka Wilhelma Hopfingera, urzędnika, i Berty z Szechterów (zginęła w niemieckim obozie koncentracyjnym). Po wojnie wraz z rodziną repatriowała się z Kresów i zamieszkała w Gliwicach. Tam od 1948 chodziła do szkoły podstawowej, a następnie do Liceum Ogólnokształcącego im. W. Wróblewskiego. Po zdaniu matury w 1959 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Od tego czasu mieszkała w Warszawie. Należała do ZMS (1958-64, była sekretarzem Komitetu Uczelnianego UW) i ZSP (1959-64). W 1964-68 była członkiem PZPR. W 1964 uzyskała magisterium na podstawie pracy pt. Wybrane zagadnienia adaptacji filmowej utworu literackiego w polskim filmie powojennym, napisanej pod kierunkiem prof. Stefana Żółkiewskiego. Odbyła roczny staż asystencki w 1964/65 w Katedrze Teorii Literatury UW, a następnie rozpoczęła studia doktoranckie. Badała powiązania filmu z literaturą i kulturą literacką oraz kształtowanie się współczesnej kultury audiowizualnej. Debiutowała artykułem O popularyzację kultury filmowej zamieszczonym w 1965 w „Polonistyce” (nr 4). Od połowy lat 60. współpracowała z Instytutem Sztuki PAN, brała udział w seminariach prof. Aleksandra Jackiewicza, konferencjach teoretycznofilmowych. W 1966-68 publikowała w kwartalniku „Kultura i Społeczeństwo”. Po wydarzeniach marcowych 1968 roku została z przyczyn politycznych usunięta z uczelni i przez kilka lat nie mogła otrzymać etatowego zatrudnienia. W niepełnym wymiarze godzin i jako pracownik techniczny była zatrudniona: od października 1968 w Pracowni Badań Kultury Współczesnej PAN, a po reorganizacji tej placówki w Zespole Prognoz Społecznych Instytutu Filozofii i Socjologii PAN do sierpnia 1971, następnie od września 1971 – dzięki staraniom prof. S. Żółkiewskiego – w Pracowni Badania Kultury Literackiej w Instytucie Badań Literackich (IBL) PAN. Na początku lat siedemdziesiątych publikowała artykuły i recenzje w miesięczniku „Kino”. Współredagowała w tym czasie tomy zbiorowe poświęcone problemom filmu i kultury artystycznej (z Alicją Helman) i studia z kultury literackiej (ze Stefanem Żółkiewskim). W 1972 uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy Adaptacje filmowe utworów literackich. Problemy teorii i interpretacji (promotor prof. S. Żółkiewski), w 1974 otrzymała etat na stanowisku adiunkta w IBL PAN. W 1972 została członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Była związana z opozycją demokratyczną, sygnowała wiele protestów, m. in. w grudniu 1975 tzw. list 59 wyrażający protest przeciwko zmianom w konstytucji PRL. Od początku istnienia NSZZ „Solidarność” działała w tym Związku (1980-1990). W 1980/81 przez pewien czas prowadziła konwersatorium na temat kultury audiowizualnej w Katedrze Kultury Polskiej UW. W stanie wojennym została na krótko internowana. Habilitowała się w IBL PAN w 1983 na podstawie rozprawy Kultura współczesna – audiowizualność; stanowisko docenta otrzymała po przełomie 1989. W 1986 roku przez sześć miesięcy przebywała w Paryżu wraz z mężem, prof. Stefanem Amsterdamskim zaproszonym przez Instytut René Thoma, a w roku akademickim 1987/88 wyjechała do Berlina Zachodniego, gdzie jej mąż prowadził badania w Wissenschaftskolleg. Po likwidacji Pracowni Badań Kultury Literackiej w 1987 przez ówczesnego dyrektora IBL, Witolda Nawrockiego, została przyjęta przez prof. Alinę Brodzką-Wald do Pracowni Literatury Współczesnej. W 1989 roku na zaproszenie samorządu studenckiego podjęła zajęcia w Instytucie Literatury Polskiej UW. Od 1990 do 1991 była doradcą do spraw kultury Prezesa Telewizji Polskiej Andrzeja Drawicza. W 1992/93 przebywała w Wiedniu, dokąd jej mąż został zaproszony przez Institute for Human Sciences. Od 1993/94 prowadziła seminarium o nowych mediach w kulturze współczesnej w interdyscyplinarnej podyplomowej Szkole Nauk Społecznych (SNS) przy IFiS PAN (z roczną przerwą w 2005). W 1995 otrzymała tytuł naukowy profesora, a w kwietniu 1996 stanowisko profesora w IBL PAN. W 1995-2005 wykładała i prowadziła seminarium magisterskie w Katedrze Kultury Polskiej, przekształconej później w Instytut Kultury Polskiej (IKP) UW. Uczyła w Wyższej Szkole Psychologii Społecznej, została też członkiem Senatu tej uczelni, oraz przez kilka lat w Collegium Civitas. Od 2005 wykładała komunikację społeczną w Warszawskiej Wyższej Szkole Humanistycznej im. B. Prusa. Była w 2005 recenzentem dorobku artystycznego Andrzeja Wajdy w związku z wnioskiem o nadanie reżyserowi tytułu doktora honoris causa przez Senat UW. Od lat 90-tych do 2014 wchodziła w skład Rady Naukowej IBL. Była członkiem Komitetu Nauk o Sztuce PAN (1999-2002) oraz Komitetu Nauk o Kulturze PAN (2004-07). W 2003 została członkiem Rady Programowej „Kultury Popularnej”, w 2006 członkiem Rady Redakcyjnej „Kwartalnika Filmowego” oraz Rady Programowej „Przeglądu Kulturoznawczego” (od pierwszego numeru w 2006). W 2006 ponownie przyjęła prowadzenie seminarium dla doktorantów w SNS.

W 1964 wyszła za mąż za Wiesława Łagodzińskiego, socjologa (rozwód w 1972), a w 1977 za Stefana Amsterdamskiego, filozofa nauki (zmarł w 2005); z drugiego związku ma syna Jacka (ur. 1978), socjologa. Mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

  1. Adaptacje filmowe utworów literackich. Problemy teorii i interpretacji. Wr.: Ossol. 1974, 197 s.
  2. Zawartość: Literatura i film w perspektywie intersemiotycznej; Przemiany filmu i jego związków z literaturą; Adaptacja jako przejaw relacji między literaturą a filmem. Intersemiotyczne podstawy adaptacji; Adaptacje filmowe utworów literackich w Polsce powojennej (do 1967); Poetyki i kody znaczeniowo-kulturowe. – Aneks. Adaptografia; Wykaz filmów-adaptacji z lat 1950-1967.

  3. Komunikacja filmowa lat XX i XXX-tych w Polsce wobec tradycji kultury literackiej. Sesja naukowa nt. Społeczne uwarunkowania instytucjonalne życia literackiego, Olsztyn listopad 1977. Olsztyn WSP 1977, 21 s., masz. powiel.
  4. Kultura współczesna – audiowizualność. Wwa: PIW 1985, 248 s.
  5. Zawartość: I. Wymiary komunikacji społecznej w XX wieku: Antropologiczne spojrzenie na kulturę współczesną; Problem artykulacji kultury: kodowanie; Audiowizualność – kategoria poznawcza współczesności. – II. Nowa komunikacja audiowizualna: Praktyka filmowa; Praktyka telewizyjna; Nowe przedmioty audiowizualne. Cechy i funkcje. – III. Kontekst audiowizualny a komunikacja werbalna: Przemiany intersemiotycze: język naturalny; Przemiany pragmatyczne: mowa w potocznym komunikowaniu; Przemiany w położeniu literatury i sposobach jej rozumienia.

  6. W laboratorium sztuki XX wieku. O roli słowa obrazu. Wwa: PWN 1993, 177 s.
  7. Zawartość: I. Przełom abstrakcjonistyczny: Kubizm; Abstrakcja geometryczna. – II. Poszukiwania intermedialne: Happening; Poezja konkretna na tle literatury wizualnej; Hiperrealizm; Konceptualizm.

  8. Kultura audiowizualna u progu XXI wieku. Wwa: IBL PAN 1997, 197 s. Bibl. Myśli Współcz.
  9. Zawartość: Zmiana kultury, zmiana spojrzenia: Między reprodukcją a symulacją rzeczywistości; Problemy audiowizualności i percepcji; Wybrana literatura przedmiotu; Pluralizacja kultury i rozwój audiowizualności; Audiowizualność kultury, kultura audiowizualna. – Stare – nowe media: Słowo, obraz; Literatura; Przekazy audiowizualne. – Kumulacja doświadczeń: Film i antropologia: osiąganie dystansu wobec audiowizualności; Sztuka i komunikacja: sygnały zmian całej kultury; Semiotyka i kultura: konsekwencje konceptualizacji.

  10. Doświadczenia audiowizualne. O mediach w kulturze współczesnej. Wwa: Sic! 2003, 301 s.
  11. Zawartość: I. Zmiana kultury, zmiana spojrzenia: Między reprodukcją a symulacją rzeczywistości; Pluralizm kultury i rozwój audiowizualności; Audiowizualność kultury, kultura audiowizualna. – Intermedialne strategie: Happening; Hiperrealizm; Konceptualizm. – Stare – nowe media [poz. 5]. – Poglądy na język i artykulacja kultury: Przemiany intersemiotyczne: język naturalny; Przemiany pragmatyczne: mowa w potocznym komunikowaniu [poz. 3]; Problemy artykulacji kultury: kodowanie.

  12. Literatura i media. Po 1989 roku. Wwa: Ofic. Nauk. 2010, 300 s.
  13. Zawartość: I. Współczesny kontekst kulturowy. Po dwóch dekadach: Sytuacja literatury: zmiana miejsca?; Sytuacja mediów: zmiana kultury?; Wspólny język. – II. Odmiany literatury. Książka literacka – dzisiaj: Literatura drukowana; Literatura audialna; Literatura elektroniczna. – III. Paralele audiowizualne: Film autorski; Seriale telewizyjne; Gry komputerowe.

    Studia i artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych: Intersemiotyczne podstawy adaptacji filmowej. „Studia Estet.” 1969 t. 6 s. 99-115. – Film i literatura: uwarunkowania techniczne przekładu semiotycznego. W: Sztuka, technika, film. Wwa 1970 s. 159-182. – Adaptacje utworów literackich w polskim filmie okresu powojennego. W: Problemy socjologii literatury. Wr. 1971 s. 467-489. – Perspektywa moralna „szkoły polskiej”. „Kino” 1971 nr 11 s. 12-20. – Niektóre aspekty problematyki intersemiotycznej. W: Problemy kultury XX wieku. Wwa 1971, 22 s., masz. powiel. – Intersemiotičke konfiguracje. [Przeł.] M. i R. Dokić. „Kultura”, Belgrad 1973 t. 21. – Kultura audiowizualna a rozumienie literatury. „Pam. Lit.” 1974 z. 4 s. 129-146. – Oblicza Erosa w polskim filmie powojennym. W: Szkice o sztukach masowych w Polsce. Wr. 1974, s. 89-103. – Przemiany filmu i jego związków z literaturą. W: Problemy literatury polskiej lat 1890-1939. Ser. 2. T. 2. Wr. 1974 s. 297-324. – Dwie sytuacje adaptacji filmowych. W: W kręgu literatury Polski Ludowej. Kr. 1975 s. 251-269. – O pewnych warunkach formowania się znaczeń przekazów artystycznych. W: O postawach badawczych wobec sztuki współczesnej. Wr. 1975 s. 27-34. – Audiowizualny kontekst kultury współczesnej. W: Kultura, komunikacja, literatura. Studia nad XX wiekiem. Wr. 1976, s. 75-95. – Okoliczności formowania się znaczeń utworów filmowych. W: Z zagadnień semiotyki sztuk masowych. Wr. 1977, s. 141-161. – Komunikacja filmowa a wzory kultury literackiej. W: Z badań porównawczych nad filmem. Wwa, Kr. 1980 s. 163-179. – Komunikacja filmowa lat dwudziestych w Polsce wobec tradycji kultury literackiej. W: Polskie kino lat 1918-1939. Wwa, Kr. 1980 s. 21-32. – Kodowanie jako problem odbioru. W: Publiczność literacka. Wr. 1982, s. 87-104, przekł. ang.: Coding as a problem of reception. [Przeł.] A. Kukulska. W: The reception of literary works. Wr. 1983 s. 111-128. – Literatura a kontekst audiowizualny. W: Problemy wiedzy o kulturze. Wr. 1986 s. 171-182. – Literatura a kontekst audiowizualny. W: Problemy wiedzy o kulturze. Wr. 1986, s. 171-182. – Słowo i obraz w kulturze współczesnej. „Kult. i Społ.” 1986 nr 1 s. 37-45. – Intersemiotics bases of film adaptations of literary works. W: Polish film semiotics and poetics. Wien-Sydney-Los Angeles 1988. – Wrzesień – pora umierania. O prozie Idy Fink. W: Pamięć Września. Wwa 1989 s. 135-142, przedr. „Krytyka” 1991 nr 34/35. – Audiowizualność kultury i kultura audiowizualności. W: Kino: gest – ciało – ruch. Wr. 1990 s. 31-41. – Przekaz telewizyjny a audiowizualność. W: Człowiek a telewizja. Wwa 1990 s. 32-42. – Abstrakcja geometryczna. Przyczynek do stosunków między słowem i obrazem w XX w. W: Posługiwanie się znakami. Wr. 1991 s. 121-130. – Film and anthropology. [Przeł.] E. Ważyńska. „Polish Art Studies”, Wr., Wwa 1991 t. 12 s. 151-160, wersja pol.: Film i antropologia. W: Sztuka na wysokości oczu. Wwa 1991 s. 195-208. – Bedingungen der Bedeutungsbildung in Filmwerken. W: Filmtheorie in Polen. Frankfurt am Main-Bern-New York 1992 s. 141-163. – [Tekst w:] Semiotic interpretation of culture. Wien 1992. – Scena komunikacyjna pod koniec XX wieku. Kilka uwag. W: Z perspektywy końca wieku. Pozn. 1997 s. 63-72. – Kulturowe konteksty związków literatury i filmu. W: Żeromski na ekranie. Kielce 1997 s. 17-23. – Adaptacja; Scenariusz. W: Słownik literatury polskiej XX wieku. Wr. 1999 s. 16-18; 986-987. Literatura w kulturze audiowizualnej. W: Tematy i pryzmaty. Wr. 2000 s. 157-178. – „Zezowate szczęście” dzisiaj. W: Widziane po latach. Analizy i interpretacje filmu polskiego. Pozn. 2000 s. 89-95. – Zimnym okiem. W: Maski współczesności. Wwa 2001 s. 226-231. – Stefan Żółkiewski – teoretyk kultury. W: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Krytycy. Wwa 2003 s. 95-108. – Powtórzenie wędrujące przez media. W: Miedzy powtórzeniem a innowacją. Seryjność w kulturze. Kr. 2004 s. 11-22. – Media i my. W: Poetyka, polityka, retoryka. Wwa 2006 s. 368-374. – Doświadczenia audiowizualne: między „Latarnią czarnoksięską” a obrazem wydarzeń 11 września 2001 [w Nowym Jorku]. Wwa 2008 s. 94-104. – Kultura: scalanie i wybór. W: Perspektywy badań nad kulturą. Łódź 2008 s. 23-30. – Zmiana miejsca? W: Co dalej literaturo? Wwa 2008 s. 143-164. – Rekonfiguracja komunikacji społecznej. „Prz. Filoz.-Lit.” 2009 nr 4 s. 393-402, przedr. w: Internetowe gatunki dziennikarskie. Wwa 2010. – Kultura po przełomie 1989 roku. W: Demokratyczne przemiany polskich mediów w latach 1989-2009. Toruń 2010. – Współczesne przemiany literatury a dziennikarstwo. W: Dziennikarstwo a literatura w XX i XXI wieku. Wwa 2011 s. 13-23. – Dług. W: Aleksander Jackiewicz. Wwa 2015 s. 9-16. – O Stefanie Żółkiewskim. „Kult. i Społ.” 2015 nr 3 s. 139-163. – Przypisy do głosu w panelu „Film polski w kontekstach kulturowych” na kongresie kulturoznawczym w 2013 roku. W: Maski dziesiątej muzy. Kr. 2015 s. 31-37. ‒ Między sztuką a codziennością. Literackość bez fikcji? W: Między sztuką a codziennością. Wwa 2017 s. 7-30. ‒ Radio, platforma audiowizualna. „Acta Univ. Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2017 nr 1 s. 15-21. ‒ Propozycje do nowej syntezy: literatura bez fikcji między sztuką a codziennością. W: Literatura bez fikcji. Wwa 2018 s. 7-40.

Prace redakcyjne

  1. O współczesnej kulturze literackiej. Red.: S. Żółkiewski, M. Hopfinger. T. 1-2. Wr.: Ossol., 1973, 362 + 391 s. PAN IBL.
  2. Społeczne funkcje tekstów literackich i paraliterackich. Red.: S. Żółkiewski, M. Hopfinger, K. Rudzińska. Wr.: Ossol. 1974, 399 s. PAN. IBL.
  3. Szkice o sztukach masowych w Polsce. Red. A. Helman, M. Hopfinger, M. Raczewa. Wr.: Ossol. 1974, 242 s. PAN IS, Zakład Współcz. Kult. Artyst., Pracownia Teorii Filmu i TV, Studia z Teorii Filmu i TV, 1.
  4. Kultura, komunikacja, literatura. Studia nad XX wiekiem. Red.: S. Żółkiewski i M. Hopfinger. Wr.: Ossol. 1976, 203 s. PAN IBL.
  5. Z zagadnień semiotyki sztuk masowych. Zespół red.: A. Helman, M. Hopfinger, H. Książek-Konicka. Wr.: Ossol. 1977, 259 s. PAN. IS Zakład Współcz. Kult. Artyst.
  6. K. Rudzińska: Między awangardą a kulturą masową. Wokół społecznej roli pisarza. Przedm.: S. Żółkiewski. Tekst oprac. M. Hopfinger. Wwa: PIW 1978, 285 s.
  7. Publiczność literacka. Kultura – komunikacja – literatura. Studia nad XX wiekiem. Red.: S. Żółkiewski i M. Hopfinger. Wr.: Ossol. 1982, 236 s. PAN. IBL. Problemy Kult. Lit., 1.
  8. Problemy wiedzy o kulturze. Prace dedykowane S. Żółkiewskiemu. Pod red. A. Brodzkiej, M. Hopfinger i J. Lalewicza. Wr.: Ossol. 1986, 696 s. PAN IBL.
  9. Posługiwanie się znakami. Pod red. S. Żółkiewskiego i M. Hopfinger. Wr.: Ossol. 1991, 178 s. PAN IBL.
  10. S. Żółkiewski: Społeczne konteksty kultury literackiej na ziemiach polskich. 1890-1939. Przygot. do druku: A. Brodzka, O.S. Czarnik, M. Hopfinger. Wwa: Wydawn. IBL PAN 1995, 147 s.
  11. Od fotografii do rzeczywistości wirtualnej. Pod red., ze wstępem M. Hopfinger. Wwa: Wydawn. IBL PAN 1997, 270 s.
  12. Mater. z konferencji. – Tu M.H.: Między reprodukcją a symulacją rzeczywistości. Problem audiowizualności i percepcji, s. 25, masz. powiel.

  13. Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku. Antologia. Projekt, red. nauk. i wstęp M. Hopfinger. Wwa: Ofic. Nauk. 2002, 689 s. Wyd. 2 popraw. tamże 2005.
  14. Między sztuką a codziennością. W stronę nowej syntezy. (1). Pod red. M. Hopfinger, Z. Ziątka i T. Żukowskiego. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2016, 551 s. Zob. poz. 14, 15.
  15. Materiały z seminarium „Między sztuką a codziennością – w stronę nowej syntezy. Sporne gatunki literatury przełomu XX i XXI wieku w Polsce: literatura bez fikcji” powstałe w IBL w latach 2014 i 2015.

  16. Debaty po roku 1989. Literatura w procesie komunikacji. W stronę nowej syntezy. (2). Pod red. M. Hopfinger, Z. Ziątka i T. Żukowskiego. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2017, 507 s.
  17. Debaty po roku 1989. Literatura w procesach komunikacji. W stronę nowej syntezy (2). Pod red. M. Hopfinger, Z. Ziątka i T. Żukowskiego. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2017, 507 s. Zob. poz. 13.
  18. Materiały z seminarium „Między sztuką a codziennością – w stronę nowej syntezy. Sporne gatunki literatury przełomu XX i XXI wieku w Polsce: literatura bez fikcji” powstałe w IBL w latach 2014 i 2015.

  19. Literatura bez fikcji między sztuką a codziennością. W stronę nowej syntezy (3). Pod red. M. Hopfinger, Z. Ziątka i T. Żukowskiego. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2018, 374 s. Zob. poz. 13.
  20. Materiały z seminarium „Między sztuką a codziennością - w stronę nowej syntezy. Sporne gatunki literatury przełomu XX i XXI wieku w Polsce: literatura bez fikcji” powstałe w IBL w latach 2014 i 2015. </li> </ol> </div id='primary'>

    OPRACOWANIA (wybór)

    • Ank. 2010.
    • Wywiad: Jestem z kultury druku. Rozm. J. Derkaczew. „Gaz. Wybor.” 2010 nr 290.
    • J. KORYL: Była sobie kobieta. „Zwierciadło” 2011 nr 5 [art. biogr.].

    Powrót na górę↑

    Adaptacje filmowe utworów literackich

    • J. WALC: Literatura na ekranie. „Polityka” 1974 nr 40.
    • J. CZYŻYK: Adaptacja – czyli w poszukiwaniu wspólnego kodu. „Teksty” 1975 nr 3.
    • M. GUMKOWSKI: Dzieło literackie i jego kształt filmowy. Nowe Książ.” 1975 nr 1.
    • E. KLOC: Kultura przez pryzmat adaptacji filmowych. „Odra” 1975 nr 1.
    • H. KSIĄŻEK-KONICKA: Adaptacja jako fakt kulturowy. „Kino” 1975 nr 7.
    • K. LUBELSKI: Adaptacje filmowe – w semiotycznym i socjologicznym wymiarze. „St. Estet.” 1976.

    Powrót na górę↑

    Kultura współczesna – audiowizualność

    • J.Z. LICHAŃSKI: Na progu nowej galaktyki. „Nowe Książ.” 1985 nr 11.
    • M. WAROWICKI: Audiowizualność kultury naszych czasów. „Dialog” 1986 nr 1.
    • S. ŻÓŁKIEWSKI. „Pam. Lit.” 1986 z. 4.
    • T. LISICKA. „Zesz. Prasozn.” 1986 nr 1.
    • I. ŽIVANČEVIČ. „Zbornik Matice Srpske za Slavistiku”, Nowy Sad 1987 t. 32.

    Powrót na górę↑

    Kultura audiowizualna u progu XXI wieku

    • R. SULIMA. „Maz. Stud. Hum.” 1999 nr 1.

    Powrót na górę↑

    Doświadczenia audiowizualne

    • K. JELIŃSKA. „Kwart. Film.” 2003 nr 44.
    • G. GMITEREK. „Rocz. Wyż. Szk. Handlowej w Radomiu” 2004.

    Powrót na górę↑

    Literatura i media po 1989 roku

    • O. BIAŁEK-SZWED: Między wolnością a odpowiedzialnością. „Zesz. Prasozn.” 2011 nr 3/4.
    • B. BODZIOCH-BRYŁA. „Stud. Medioznawcze” 2011 nr 3.
    • M. PABIŚ-ORZESZYNA: Konwergencja po polsku. „Kino” 2011 nr 2.
    • X. STAŃCZYK: Parnas i Olimp. „Kult. Współcz.” 2011 nr 1.
    • D. ULICKA: „Tu zaszła zmiana”. „Nowe Książ.” 2011 nr 3.
    • B. WIECZOREK: Po pierwsze, komunikacja! „Prz. Powsz.” 2011 nr 7/8.
    • B. GIERSZEWSKA: Kierunek digitalizacja. „Kwart. Film.” 2012 nr 77/78.
    • K. KASPEREK: Literatura i audiowizualność. „Fa-Art.” 2013 nr 4.
    • M. WRÓBLEWSKI: Literatura, język i media. „Teksty Drugie” 2012 nr 6.

    Powrót na górę↑

    Społeczne funkcje tekstów literackich i paraliterackich.

    • W. DYNAK: Z perspektywy odbiorcy. „Teksty” 1976 nr 1.

    Powrót na górę↑

    Kultura, komunikacja, literatura. Studia nad XX wiekiem.

    • A. MACUROWÁ. „Slavia”, Praga 1978 nr 1.
    • E. SZARY-MATYWIECKA. „Pam. Lit.” 1978 z. 2.

    Powrót na górę↑

    Z zagadnień semiotyki sztuk masowych

    • M. KLECEL. „Polish Art Studies”, Wr.-Wwa 1982.

    Powrót na górę↑

    Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku

    • I.S. FIUT. „Zesz. Prasozn.” 2002 nr 1/2.
    • W. GODZIC. „Kino” 2002 nr 7/8.
    • S. GALANCIAK. „Res Publica Nowa” 2003 nr 2.
    • A. MISIAK.: Klucz do wolności. „Kwart. Film.” 2005 nr 49/50.
    • J.A. GOŁOS. „Stud. Polit.” 2006 nr 18.

    Powrót na górę↑

    Ewa Głębicka
    </div>

Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku

Działania
Maryla HOPFINGER
Nawigacja
Narzędzia