BRODA Marzena
ur. 1965
Poetka, prozaik, autorka sztuk teatralnych.
Urodzona 27 lutego 1965 w Krakowie. W 1985 debiutowała wierszem pt. Cisza zestarzała się…, opublikowanym na łamach pisma „Życie Literackie” (nr 17). W tymże roku należała do grupy poetyckiej „Akwarium”, która powstała przy Klubie Literackim Oddziału Krakowskiego ZLP. W 1990–2000 mieszkała w Stanach Zjednoczonych, a następnie przez krótki czas w Niemczech. Kontynuowała twórczość literacką. Wiersze, prozę, recenzje drukowała m.in. na łamach czasopism „Odra” (1988–97, z przerwami), „Kultura” (Paryż, 1990, 1996–97), „Zeszyty Literackie” (1990–98, z przerwami), dodatku nowojorskiego „Nowego Dziennika” „Przegląd Polski” (1991–97, z przerwami). W 1997 została członkiem SPP. W 2000 wróciła do Polski. W 2002/2003 prowadziła zajęcia z twórczego pisania na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 2005 wspólnie z Katarzyną Kasicą założyła Teatr Skaza działający przy Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. W 2006 była stypendystką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wiersze, prozę i recenzje drukowała w tym czasie nadal w miesięczniku „Odra”, a także w „Kwartalniku Artystycznym” (od 1999), „Res Publice Nowej” (1997–2000), „Twórczości” (2007–12), „Pograniczach” (2004, 2007, 2012). W 2009 została członkiem Polskiego PEN Clubu. Mieszka w Krakowie i w Beskidach.
TWÓRCZOŚĆ
1. Światło przestrzeni. [Wiersze]. Kr.: OL 1990, 43 s.
Nagroda im. K. Iłłakowiczówny w 1991.
2. Cudzoziemszczyzna. [Wiersze]. Pozn.: a5 1995, 74 s. Bibl. Poetycka Wydawn. a5, t. 19.
Prywatna nagroda S. Barańczaka w 1998.
3. Nie dotykać Normana Hammera, czyli Krótka historia ucieczki w głąb siebie. [Powieść]. Wwa: Muza 2004, 153 s.
4. Skaza [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 2004 nr 1 s. 52–77. Praprem.: teatr.: Reż.: K. Kasica. Łódź, Mała Scena T. Studyjnego PWSFTviT 2004; tv: Reż.: M. Wrona. TVP 2005.
Wyst. nast.: Reż.: E. Wyskoczyl. Tarnowskie Góry, T. Za lustrem 2006.
II Nagroda na Festiwalu Interpretacje Reżyserskie w Katow. w 2005, nagroda na VI Festiwalu T. Pol. Radia i T. TVP „Dwa Teatry” w Sopocie w 2006.
5. Luka. [Powieść]. Pozn.: Rebis 2005, 127 s. Salamandra.
6. Prawo brzoskwinki do gromu. [Wiersze]. Mikołów: Inst. Mikołowski 2008, 95 s. Bibl. Arkadii — pisma katastroficznego, t. 30.
7. Zwykłe rzeczy. [Wiersze]. Wwa: Nisza 2013, 48 s.
Przekłady utworów M. Brody w antologiach zagranicznych: ang.: Young poets of a new Poland. [Przeł.] K. Lars [i in.]. London 1993; Amber aglow. An anthology of contemporary Polish women’s poetry. [Przeł.] R. Grol. Austin, TX 1996; Scattering the dark. An anthology of Polish women poets. [Wybór i red.:] K. Koracik. Buffalo, New York 2015. – franc.: Poèsie. Panorama de la Litterature Polonaise [Wybór:] K. Dedecius. Paris, [Montricher] 2000, — hiszp.: Poesía a contragolpe. Antologia de poesía polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980). [Wybór i przekł.:] A. Murcia, G. Beltrán, X. Farré. Zaragoza 2012; El cerezo crece… [Red.:] J. Guatelli-Tedeschi, J. Nawrot, M. Sosiński. Granada 2015. – niem.: Nach den Gewittern. Ein polnisch-deutsches Lesebuch. [Red.:] K.-D. Sommer. Göttingen 1995; Poesie. [Oprac. i przekł.:] K. Dedecius. Zürich 1996; Das Unsichtbare lieben. Neue polnische Lyrik. Anthologie = Kochać to co niewidzialne. Nowa poezja polska. [Wybór i posł.:] D. Daniewicz-Kerski. Köln [1998], — szwedz.: [Sjutton] 17 polska poeter. [Oprac.:]. I. Grönberg. Stockholm 2003, — włos.: Inattese vertigini. Antologia della poesia polacca dopo il 1989. [Oprac.:] A. Amenta, L. Costantino. [Posł.:] A. Berardinelli. Udine 2010.
OPRACOWANIA (wybór)
Ank. 2013. – Wywiady: Literackie molestowania. Rozm. R. Lenart. „Doza Kult.” 2004 nr 12/13; Po „Skazie”. Rozm. D.J. Cirlić „Dialog” 2004 nr 1; W każdym z nas drzemie Norman Hammer. Rozm. K.R. Jaśkiewicz. „Not. Wydawn.” 2004 nr 7/8; Brutalność świata w klasycznych normach. Rozm. K. Kubisiowska. „Rzeczpospolita” 2005 nr 77 [dot.: Nie dotykać Normana Hammera]; Wolność może być żywiołem. Rozm. M. Kornatowska. „Nowy Dz.”, Nowy Jork 2005 nr z 3 V dod. „Prz. Pol.” [dot.: Nie dotykać Normana Hammera]. – Zrujnowny świat molestowanych. Rozm. M. Piwowar. „Rzeczpospolita” 2005 nr 247 [dot.: Skaza].
Światło przestrzeni (poz. 1): M. KRAJEWSKI: Przereklamowany debiut. „Czas Kult.” 1991 nr 29/ 30. – I. MISIAK: Słońce jest poza światem, który trzymasz w dłoniach. „Zesz. Lit.” 1991 z. 35. – K. PIEŃKOSZ: Zimne światło. „Literatura” 1991 nr 7.
Cudzoziemszczyzna (poz. 2): M. BARAN: Poezja neurotycznych żywiołów. Kilka zapewne zbyt osobistych notatek. „Życie Warsz.” 1996 dod. „Ex Libris” nr 94. – G. BORKOWSKA: Pierścień Saturna. „Res Publica Nowa” 1996 nr 5. – M. DZIEŃ: „Cudzoziemska” samotność. „Kwart. Artyst.” 1996 nr 3. – J. KLEJNOCKI: Pan Cogito w poszukiwaniu przepaści. „Nowy Nurt” 1996 nr 6, polem.: J. MIKOŁAJEWSKI: Krytyk w poszukiwaniu młotka. „Nowy Nurt” 1996 nr 10. – M. PISARSKI:
…aby w ciemnościach było jaśniej. „Czas Kult.” 1996 nr 2. – W. WANTUCH: Swojskość czy cudzoziemszczyzna. „Nowe Książ.” 1996 nr 5.
Nie dotykać Normana Hammera, czyli Krótka historia ucieczki w głąb siebie (poz. 3): I. POPRAWA: Być — albo? „Nowe Książ.” 2004 nr 9. – A. MADALIŃSKI: W drodze do siebie. „Twórczość” 2005 nr 1. – J. ROSTROPOWICZ CLARK: Nie dotykać Normana Hammera. „Nowy Dz.”, Nowy Jork 2005 nr z 13 V dod. „Prz. Pol.”. – T. ŻYLSKI: Zły dotyk boli [on-line] [dostęp 8 grudnia 2013]. Dostępny w Internecie: http://ksiazki.onet.pl/recenzje/zly-dotyk-boli/m2vs8. – Zob. też Wywiady.
Skaza (poz. 4): B. ŻURAWIECKI: Arizona dream. „Dialog” 2004 nr 1 [dot. też: J. Purzycki: Kufehek]. – I. CZAPSKA: Smutny koniec bajki. „Życie Warsz.” 2005 nr 130. – R. PAWŁOWSKI: Niezwykle przejmujący thriller rodzinny. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 248. – K. TARAS: Chciałabym, aby byli zbawieni. „Didaskalia” 2005 nr 70. – Zob. też Wywiady.
Luka (poz. 5): M. CUBER: Bo to jest w miłości najstraszniejsze. „Nowe Książ.” 2005 nr 12. – I. IWASIÓW: O „Luce” M. Brody. „Zadra” 2005 nr 3. – A. MARCHEWKA: Cierpienie młodego Bernarda. „Lampa” 2005 nr 11. – A. MASSÉ. „Rzeczpospolita” 2005 nr 254. – T. MISIEWICZ: Ku chwale miłości. „Czas Kult.” 2005 nr 6. – M. STUCH: Romantyczne uczucia i bohaterowie. „Gaz. Krak.” 2005 nr 277. – A. NĘCKA. „FA-art” 2006 nr 1/ 2.
Prawo brzoskwinki do gromu (poz. 6): L. SZARUGA: Świat poetycki (XL). „Zesz. Lit.” 2008 nr 103 [dot. m.in. M. Brody]. – J. DRZEWUCKI: Prawo brzoskwinki do gromu. „Książ. Mag. Lit.” 2009 nr 1. – W. KLERA: Samotność w naturze. „Pogranicza” 2009 nr 1. – J. ZIELIŃSKI: Groźna ćma. „Nowy Dz.”, Nowy Jork 2009 nr z IX dod. „Prz. Pol.” — I. MIKRUT: Ziarnko lodu. „Śląsk” 2010 nr 2. – K. MALISZEWSKI: Czytanie wiersza, czytanie człowieka. W tegoż: Wolność czytania. Mikołów 2015 [dot. wiersza: Oda do obłoku].
Zwykłe rzeczy (poz. 7): A. KAŁUŻA: Po zamęcie. „Nowe Książ.” 2013 nr 9. – K. LISOWSKI: Zwykłe rzeczy M. Brody. „Mies. Kr.” 2013 nr 9.
