|
|
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) |
Linia 8: |
Linia 8: |
| <div class='biogram'> | | <div class='biogram'> |
| ==BIOGRAM== | | ==BIOGRAM== |
− | <p>Urodzony 29 sierpnia 1957 w Radomiu w rodzinie lekarzy; syn Jerzego Kruszyńskiego i Haliny z Dębickich. Uczęszczał do Liceum im. T. Chałubińskiego w Radomiu; w 1976 zdał maturę. Następnie przez pięć lat studiował polonistykę i romanistykę na Uniwersytecie Wrocławskim (UWr.); w 1980-81 w ramach stypendium A. Mickiewicza kontynuował studia na uniwersytecie w Lozannie. W październiku 1981 wrócił do Polski i zaczął pracować jako asystent na romanistyce we Wrocławiu. Debiutował w 1980 na łamach miesięcznika „Odra” (nr 12; podp.: zet) sprawozdaniem z sesji naukowej, która odbyła się na Université de Lille, poświęconej Witoldowi Gombrowiczowi. Po wprowadzeniu stanu wojennego był związany z podziemnymi strukturami NSZZ „Solidarność” (m.in. ukrywał w swoim domu działaczy opozycji). W 1982 został skazany na trzy i pół roku więzienia i trzy lata pozbawienia praw publicznych oraz wydalony z uczelni. W 1983 uzyskał przerwę w odbywaniu kary i wkrótce potem paszport (bez prawa powrotu do Polski), po czym wyjechał z rodziną do Szwecji. Zamieszkał początkowo w Uppsali, gdzie uczył języka francuskiego, następnie przeniósł się do Lund, pracował na Uniwersytecie w Sztokholmie. Okazjonalnie miał zajęcia na polonistyce w Kopenhadze. Debiutował w 1987 jako prozaik opowiadaniem pt. ''Fragment powierzchni'', opublikowanym na łamach pisma „Zeszyty Literackie” (Paryż, nr 16). W 1988 ogłosił kilka przekładów z języka francuskiego w wydawnictwach rozprowadzanych w Polsce poza cenzurą. Prozę, przekłady, recenzje, noty publikował m.in. na łamach „Odry” (w 1984 noty podp.: Z.K., 2004, 2005), „Pamiętnika Literackiego” (1984-86), „Zeszytów Literackich” (Paryż 1986-88, Warszawa 1991, 1997, 2003, m.in. w 1988 podp.: Jerzy Kempiński). W 1997 otrzymał Radomską Nagrodę Kulturalną. W połowie lat dziewięćdziesiątych zaczął publikować powieści i tomy opowiadań. W 1999 został członkiem SPP. W 2000 powrócił do Polski. Od 2001 prowadził warsztaty translatorskie dla tłumaczy literatury szwedzkiej w Södertörns högskola w Sztokholmie. Wykładał na Studium Literacko-Artystycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2009 zasiadał w kapitule Nagrody Literackiej Gdynia. W 2015 otrzymał Poznańską Nagrodę Literacką im. Adama Mickiewicza, przyznawaną za wybitne zasługi dla polskiej literatury i kultury.</p> | + | <p>Urodzony 29 sierpnia 1957 w Radomiu w rodzinie lekarzy; syn Jerzego Kruszyńskiego i Haliny z Dębickich. Uczęszczał do Liceum im. T. Chałubińskiego w Radomiu; w 1976 zdał maturę. Następnie przez pięć lat studiował polonistykę i romanistykę na Uniwersytecie Wrocławskim (UWr.); w 1980-81 w ramach stypendium A. Mickiewicza kontynuował studia na uniwersytecie w Lozannie. W październiku 1981 wrócił do Polski i zaczął pracować jako asystent na romanistyce we Wrocławiu. Debiutował w 1980 na łamach miesięcznika „Odra” (nr 12; podp.: zet) sprawozdaniem z sesji naukowej, która odbyła się na Université de Lille, poświęconej Witoldowi Gombrowiczowi. Po wprowadzeniu stanu wojennego był związany z podziemnymi strukturami NSZZ „Solidarność” (m.in. ukrywał w swoim domu działaczy opozycji). W 1982 został skazany na trzy i pół roku więzienia i trzy lata pozbawienia praw publicznych oraz wydalony z uczelni. W 1983 uzyskał przerwę w odbywaniu kary i wkrótce potem paszport (bez prawa powrotu do Polski), po czym wyjechał z rodziną do Szwecji. Zamieszkał początkowo w Uppsali, gdzie uczył języka francuskiego, następnie przeniósł się do Lund, pracował na Uniwersytecie w Sztokholmie. Okazjonalnie miał zajęcia na polonistyce w Kopenhadze. Debiutował w 1987 jako prozaik opowiadaniem pt. ''Fragment powierzchni'', opublikowanym na łamach pisma „Zeszyty Literackie” (Paryż, nr 16). W 1988 ogłosił kilka przekładów z języka francuskiego w wydawnictwach rozprowadzanych w Polsce poza cenzurą. Prozę, przekłady, recenzje, noty publikował m.in. na łamach „Odry” (w 1984 noty podp.: Z.K., 2004, 2005), „Pamiętnika Literackiego” (1984-86), „Zeszytów Literackich” (Paryż 1986-88, Warszawa 1991, 1997, 2003, m.in. w 1988 podp.: Jerzy Kempiński). W połowie lat dziewięćdziesiątych zaczął publikować powieści i tomy opowiadań. W 1997 otrzymał Radomską Nagrodę Kulturalną. W 1999 został członkiem SPP. W 2000 powrócił do Polski. Od 2001 prowadził warsztaty translatorskie dla tłumaczy literatury szwedzkiej w Södertörns högskola w Sztokholmie. Wykładał na Studium Literacko-Artystycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2009 zasiadał w kapitule Nagrody Literackiej Gdynia. W 2015 otrzymał Poznańską Nagrodę Literacką im. Adama Mickiewicza, przyznawaną za wybitne zasługi dla polskiej literatury i kultury.</p> |
| <p>W 1984 zawarł związek małżeński z Elżbietą Kożdoń, architektem. Ma syna Piotra (ur. 1980). Mieszka w Laskach w Kotlinie Kłodzkiej.</p> | | <p>W 1984 zawarł związek małżeński z Elżbietą Kożdoń, architektem. Ma syna Piotra (ur. 1980). Mieszka w Laskach w Kotlinie Kłodzkiej.</p> |
| </div> <!-- biogram --> | | </div> <!-- biogram --> |
Linia 33: |
Linia 33: |
| <li> [[#Kurator|Kurator]]. [Powieść]. Wwa: W.A.B.- Grupa Wydawn. Foksal 2014, 208 s. ''Archipelagi.''</li> | | <li> [[#Kurator|Kurator]]. [Powieść]. Wwa: W.A.B.- Grupa Wydawn. Foksal 2014, 208 s. ''Archipelagi.''</li> |
| <p class='comment'>Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: W.A.B. 2014, plik w formacie EPUB.</p> | | <p class='comment'>Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: W.A.B. 2014, plik w formacie EPUB.</p> |
− | <p class='block'>Przekłady utworów Z. Kruszyńskiego w antologiach zagranicznych: chorw.: Orkestru iza leda. Antologija poljske kratke priče. [Przeł.:] I. Vidovic Bolt, D. Nowacki. Zagreb 2001, – niem.: Landschaften und Luftinseln. Polonische Erzählungen der Gegenwart. [Oprac.:] A. Markiewicz. München 2000; Sofa. Polonische Sofafahrten Z sofą po Polsce. Wien 2014 [tekst w jęz. pol. i niem], – ros.: Inostrannaâ literatura. [Oprac.:] K. Starosel’skaâ. [Moskva] 2006, – szwedz.: Världen i Sverige. [Oprac.:] M. Grive, M. Uzun. Stockholm 1995; Polen berättar. [Red.:] I. Grönberg, S. Ingvarsson. Stockholm 2005; Ö.a.*: *översättarens anmärkning. En antologi. Red.: L. Mendoza Åsberg. Huddinge 2007.</p> | + | <p class='block'>Przekłady utworów Z. Kruszyńskiego w antologiach zagranicznych: chorw.: Orkestru iza leda. Antologija poljske kratke priče. [Przeł.:] I. Vidovic Bolt, D. Nowacki. Zagreb 2001, – niem.: Landschaften und Luftinseln. Polonische Erzählungen der Gegenwart. [Oprac.:] A. Markiewicz. München 2000; Sofa. Polonische Sofafahrten = Z sofą po Polsce. Wien 2014 [tekst w jęz. pol. i niem], – ros.: Inostrannaâ literatura. [Oprac.:] K. Starosel’skaâ. [Moskva] 2006, – szwedz.: Världen i Sverige. [Oprac.:] M. Grive, M. Uzun. Stockholm 1995; Polen berättar. [Red.:] I. Grönberg, S. Ingvarsson. Stockholm 2005; Ö.a.*: *översättarens anmärkning. En antologi. Red.: L. Mendoza Åsberg. Huddinge 2007.</p> |
| </ol> | | </ol> |
| | | |
− | ===Przekład=== | + | ===Przekłady=== |
| <ol> | | <ol> |
| <li> L. Gustafsson: Dziwne, drobne przedmioty. Wybór wierszy. Wybór i tłum.: Z. Kruszyński. Kr.: Znak 2012, 79 s. ''Poezja.''</li> | | <li> L. Gustafsson: Dziwne, drobne przedmioty. Wybór wierszy. Wybór i tłum.: Z. Kruszyński. Kr.: Znak 2012, 79 s. ''Poezja.''</li> |
− | <li> M. Lundquist: Pisane na kamieniach. [Wiersze].Wybór i tłum.: Z. Kruszyński. Posł. A. Zagajewski. Wwa; Fundacja Zesz. Lit. 2015, 79 s. ''Ser. Poetycka „Zesz. Lit.”; ''nr 12.</li> | + | <li> M. Lundquist: Pisane na kamieniach. [Wiersze]. Wybór i tłum.: Z. Kruszyński. Posł. A. Zagajewski. Wwa; Fundacja Zesz. Lit. 2015, 79 s. ''Ser. Poetycka „Zesz. Lit.”; ''nr 12.</li> |
| </ol> | | </ol> |
| + | |
| ===Prace redakcyjne=== | | ===Prace redakcyjne=== |
| <ol> | | <ol> |
| <li> Gombrowicz. Actes du colloque de l’Université de Lille III (le 29 mai 1980) Recueil d’études dans la réd. de Z. Kruszyński et J. Łukasiewicz. Wr.: Wydawn. UWr. 1985, 95 s. ''Acta Univ. Wratisl.,''727</li> | | <li> Gombrowicz. Actes du colloque de l’Université de Lille III (le 29 mai 1980) Recueil d’études dans la réd. de Z. Kruszyński et J. Łukasiewicz. Wr.: Wydawn. UWr. 1985, 95 s. ''Acta Univ. Wratisl.,''727</li> |
| <li> D. Suska: Cała w piachu. [Wiersze]. Red.: Z. Kruszyński. Wołowiec: Czarne 2004, 52 s.</li> | | <li> D. Suska: Cała w piachu. [Wiersze]. Red.: Z. Kruszyński. Wołowiec: Czarne 2004, 52 s.</li> |
− | <p class='block'>Zob. też Przekład poz. 1, 2.</p> | + | <p class='volumeDescription'>Zob. też Przekłady poz. 1, 2.</p> |
| </ol> | | </ol> |
| </div id='primary'> | | </div id='primary'> |
Linia 86: |
Linia 87: |
| <li> K. BARDADYN: Anna, Nikt i wykluczeni. O prozie Zygmunta Kruszyńskiego. „Postscriptum Polonist.” 2014 nr 1.</li> | | <li> K. BARDADYN: Anna, Nikt i wykluczeni. O prozie Zygmunta Kruszyńskiego. „Postscriptum Polonist.” 2014 nr 1.</li> |
| <li> K. BARDADYN: Obiektywizm? O bohaterach prozy Zbigniewa Kruszyńskiego. W: Literatura i obiekt/yw(izm). Katow. 2014.</li> | | <li> K. BARDADYN: Obiektywizm? O bohaterach prozy Zbigniewa Kruszyńskiego. W: Literatura i obiekt/yw(izm). Katow. 2014.</li> |
− | <li> E. NAWÓJ: Zbigniew Kruszyński [on-line] [dostęp 2 lipca 2014]. Dostępny w Internecie: http://culture.pl/tworca/zbigniew-kruszynski.</li> | + | <li> E. NAWÓJ: Zbigniew Kruszyński [on-line] [dostęp 2 lipca 2014]. Dostępny w Internecie: [http://culture.pl/tworca/zbigniew-kruszynski http://culture.pl/tworca/zbigniew-kruszynski].</li> |
| + | <li> M. KĘPA: [http://katalogi.bn.org.pl/iii/encore/record/C__Rb5498327__SKruszyński Zbigniew__P1,38__Orightresult__U__X3?langpol&suitecobalt Mityczne Er, czyli Radom w prozie Zbigniewa Kruszyńskiego]. „Radomskie Studia Hum.” 2016 [T. 3].</li> |
| + | <li> W. RUSINEK: Między PRL-em a ponowoczesnością. O prozie Zbigniewa Kruszyńskiego. W: Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych. Cz. 1. Katow. 2016.</li> |
| + | <li> E. SŁOMIŃSKA: Doświadczanie przestrzeni w twórczości Andrzeja Barta i Zbigniewa Kruszyńskiego. „Białost. Studia Literaturoznawcze” 2016 [T.] 8.</li> |
| </ul> | | </ul> |
| | | |
Linia 113: |
Linia 117: |
| | | |
| <ul> | | <ul> |
| + | <li> D. NOWACKI: Odchylenie. „FA-art”1996 nr 4. </li> |
| <li> J.Z. BRUDNICKI: Świat czarno-biały. „Wiad. Kult.” 1997 nr 6.</li> | | <li> J.Z. BRUDNICKI: Świat czarno-biały. „Wiad. Kult.” 1997 nr 6.</li> |
| <li> Z. CHOJNOWSKI: Historia upodlenia. „Nowe Książ.” 1997 nr 3.</li> | | <li> Z. CHOJNOWSKI: Historia upodlenia. „Nowe Książ.” 1997 nr 3.</li> |
| <li> A. CZACHOWSKA: Własne przeżycia, cudza mowa. „Res Publica Nowa” 1997 nr 4.</li> | | <li> A. CZACHOWSKA: Własne przeżycia, cudza mowa. „Res Publica Nowa” 1997 nr 4.</li> |
| <li> A. KACZOROWSKI: Nie–epos. „Gaz. Wybor.” 1997 nr 44.</li> | | <li> A. KACZOROWSKI: Nie–epos. „Gaz. Wybor.” 1997 nr 44.</li> |
− | <li> E. NAWÓJ: Co było, a nie było. „Rzeczpospolita” 1997 nr 223.</li> | + | <li> E. NAWÓJ: Co było, a nie było. (Przewrotność „Szkiców historycznych” Zbigniewa Kruszyńskiego). „Rzeczpospolita” 1997 nr 223.</li> |
| <li> M. ORSKI: Powieść w szkicach. „Odra” 1997 nr 7/8.</li> | | <li> M. ORSKI: Powieść w szkicach. „Odra” 1997 nr 7/8.</li> |
| + | <li> M. NAWROCKI: Poetycka proza historii „Dekada Lit.” 1998 nr 5. </li> |
| + | <li> Z. ZIĄTEK: Historyk Kruszyński. „Regiony” 1998 nr 1 /3. </li> |
| <li> K. UNIŁOWSKI: Fiszki na wietrze. „Twórczość” 1997 nr 8, przedr. w tegoż: Skądinąd. Bytom 1998.</li> | | <li> K. UNIŁOWSKI: Fiszki na wietrze. „Twórczość” 1997 nr 8, przedr. w tegoż: Skądinąd. Bytom 1998.</li> |
| <li> D. NOWACKI: Im gorzej tym lepiej. W tegoż: Zawód czytelnik. Kr. 1999 [m.in. dot. Z. Kruszyńskiego].</li> | | <li> D. NOWACKI: Im gorzej tym lepiej. W tegoż: Zawód czytelnik. Kr. 1999 [m.in. dot. Z. Kruszyńskiego].</li> |
Linia 136: |
Linia 143: |
| <li> P. CZAPLIŃSKI: Splątane języki. „Polityka” 1999 nr 36.</li> | | <li> P. CZAPLIŃSKI: Splątane języki. „Polityka” 1999 nr 36.</li> |
| <li> J. KLEJNOCKI: Opisać świat wokół siebie. „Nowe Państ.” 1999 nr 37.</li> | | <li> J. KLEJNOCKI: Opisać świat wokół siebie. „Nowe Państ.” 1999 nr 37.</li> |
− | <li> D. NOWACKI: Skandalista! „Życie” 1999 nr 110.</li> | + | <li> M. NAWROCKI: W mętnych wodach egzystencji i na grząskim gruncie semantyki. „Dekada Lit.” 1999 nr 11/12. </li> |
| + | <li> D. NOWACKI: Skandalista! Najnowsza proza Zbigniewa Kruszyńskiego to rzecz dla koneserów. „Życie” 1999 nr 110.</li> |
| <li> M. ORSKI: W fałszywym wyobrażeniu pełni. „Nowe Książ.” 1999 nr 8.</li> | | <li> M. ORSKI: W fałszywym wyobrażeniu pełni. „Nowe Książ.” 1999 nr 8.</li> |
| + | <li> L. SZARUGA: Język zmiany. „Kultura”, Paryż 1999 nr 10. </li> |
| <li> K. UNIŁOWSKI: Buchalterzy i cenzorzy. „FA-art” 1999 nr 3, przedr. w tegoż: Koloniści i koczownicy. Kr. 2002.</li> | | <li> K. UNIŁOWSKI: Buchalterzy i cenzorzy. „FA-art” 1999 nr 3, przedr. w tegoż: Koloniści i koczownicy. Kr. 2002.</li> |
| <li> H. ZAWORSKA: Sztuka paradoksu. „Wprost” 1999 nr 19.</li> | | <li> H. ZAWORSKA: Sztuka paradoksu. „Wprost” 1999 nr 19.</li> |
| + | <li> M. CICHY: Urodzony stylizator. „Gaz. Wybor.” 2000 nr 131. </li> |
| + | <li> A. JACYNA: Rzeczywistość lingwistyczna czy lingwistyczna proza. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 2000 nr z 7 I dod. „Prz. Pol.”.</li> |
| <li> J. ORSKA: Niebezpieczne nie-prawdy. „Odra” 2000 nr 4.</li> | | <li> J. ORSKA: Niebezpieczne nie-prawdy. „Odra” 2000 nr 4.</li> |
| + | <li> M. PIETRZAK: Z pokładu słów. „Fraza” 2000 nr 1 /2. </li> |
| <li> H. GOSK: Dyskurs zamiast opowieści. (Zbigniew Kruszyński: „Na lądach i morzach”, „Szkice historyczne”, Magdaleny Tulli: „Tryby”). W tejże: Zamiast końca historii. Wwa 2005.</li> | | <li> H. GOSK: Dyskurs zamiast opowieści. (Zbigniew Kruszyński: „Na lądach i morzach”, „Szkice historyczne”, Magdaleny Tulli: „Tryby”). W tejże: Zamiast końca historii. Wwa 2005.</li> |
| </ul> | | </ul> |
Linia 196: |
Linia 208: |
| <li> M. ORSKI: Zawodny chatroom Kuratora. „Elewator” 2014 nr 4.</li> | | <li> M. ORSKI: Zawodny chatroom Kuratora. „Elewator” 2014 nr 4.</li> |
| <li> K. ZYCH: Samoobsługowy pogrzeb. „Nowe Książ.” 2014 nr 9.</li> | | <li> K. ZYCH: Samoobsługowy pogrzeb. „Nowe Książ.” 2014 nr 9.</li> |
− | <li> D. KOZICKA: Real share…? „Nowa Dekada Krak.”2015 nr 1/2.</li> | + | <li> D. KOZICKA: Real share…? „Nowa Dekada Krak.” 2015 nr 1/2.</li> |
| </ul> | | </ul> |
| | | |